Mentano

Vidu ankaŭ: Mentolo kaj Mentila klorido

p-Mentano
Kemia formulo	C10H20
Bastona kemia strukturo de la p-Mentano
Tridimensia kemia strukturo de la p-Mentano
Tridimensia kemia strukturo de la o-Mentano
Tridimensia kemia strukturo de la m-Mentano
CAS-numero-kodo	99-82-1
ChemSpider kodo	7179
PubChem-kodo	7459
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora, brulema likvaĵo
Molmaso	140,2688 g mol−1
Denseco	0,785 g/cm−3
Fandpunkto	-87,9 °C
Bolpunkto	168°C
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,4434
Ekflama temperaturo	44,7 °C
Solvebleco	Akvo:<1 x 10-3 g/L Solvebla en nepolaraj organikaj solvantoj.
Mortiga dozo (LD50)	>2000 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H226, H304, H315
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P233, P240, P241, P242, P243, P264, P280, P301+316, P302+352, P303+361+353, P321, P331, P332+317, P362+364, P370+378, P403+235, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Mentano aŭ p-mentano estas organika kombinaĵo rezultanta per traktado de 4-kloro-1-metila-cikloheksano kaj izopropila klorido en ĉeesto de zinko. Ĝi estas senkolora, brulema likvaĵo, nesolvebla en akvo, sed solvebla en nepolaraj organikaj solvantoj. La p-mentano konsistas je unu grupo cikloheksila ligita al metila grupo kaj isopropila grupo respektive en la 1-a kaj 4-a pozicio. Mentano posedas 10 karbonatomojn kaj 20 hidrogenatomojn kaj povas prezenti orto-n, meta-n aŭ para-n konfiguraciojn tiam kiam la metila grupo kaj izopropila grupo ĉeestas respektive en la pozicioj 1,2 aŭ 1,3 aŭ 1,4 de la cikloheksila grupo. Mentano uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj industriaĵoj.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado de la mentano per traktado de 4-kloro-1-metila-cikloheksano kaj izopropila klorido en ĉeesto de zinko:

+ +${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 2

• Preparado de la metano per traktado de 4-kloro-1-izopropila-cikloheksano kaj metano:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 3

• Preparado de la mentano per reduktado de la mentolo

${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{2\,[H]}}\,}}$

Sintezo 4

• Preparado de la mentano per traktado de mentila klorido kaj natria hidrido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Vidu ankaŭ

• Hidrokarbonido
• Terpenoj