La Palaco New York apartenas al la plej konataj palacoj en Budapeŝto. Ĝi estas ankaŭ historia monumento.

Palaco New York
hotelego (2006–)
palaco Redakti la valoron en Wikidata
Bazaj datoj
Konstrustilo historiisma arkitekturo vd
Arkitekto Alajos Hauszmann • Flóris Korb • Kálmán Giergl vd
Estiĝo 23-a de oktobro 1894
Malfermo 23-a de oktobro 1894
Lando Hungario Redakti la valoron en Wikidata vd
Situo Erzsébetváros
Adreso Erzsébet krt. 9-11
Poŝtkodo 1073
Situo
Geografia situo 47° 29′ 54″ N, 19° 4′ 14″ O (mapo)47.49833333333319.070555555556Koordinatoj: 47° 29′ 54″ N, 19° 4′ 14″ O (mapo)
Palaco New York (Budapeŝto)
Palaco New York (Budapeŝto)
DEC
Situo de Palaco New York
Map
Palaco New York
Posedata de Covivio vd
vdr
Palaco New York en Budapeŝto

Historio

redakti

Asekura kompanio konstruis tiu ĉi eklektikan palacon en 1894 laŭ planoj de Alajos Hauszmann, Kálmán Giergl kaj Flóris Korb. Sur la teretaĝo samtempe ekfunkciis kafejo same nomata New York, kiu estis pli fama, ol la palaco mem. Dum la socialismo eldonejo funkciis en la etaĝoj. En 2001 italaj financistoj aĉetis la palacon kaj en 2006 post renoviĝo luksa hotelo ekfunkciis.

Konstruaĵo

redakti
 
Parto de la fasado

La konstruaĵo situas en stratangulo kaj ĝi kontaktiĝas al la ceteraj domegoj. La fasado etendiĝas laŭ la (granda) bulvardo, post kelkaj domoj jam komenciĝas Placo Blaha Lujza, kiu estas koro de Budapeŝto. La palaco havas internan korton. En la 2000-aj jaroj oni kovris ĝin per vitra tegmento kaj atrio kreiĝis.

Kafejo

redakti

La kafejo havas galerion sur la unua etaĝo. Komence estis ankaŭ aprtaj ĉambroj por virinoj kaj bilardo. Post tagoj la kafejo iĝis la plej populara renkontejo por riĉuloj. Ekde 1900 ĉefe verkistoj kaj aliaj artistoj vizitis la kafejon, ĉar la kelnero portis ne nur kafon, sed ankaŭ inkon kun papero. Ekzemple apartenis al la kafeja rondo Sándor Bródy, Endre Nagy (verkisto), Ernő Osvát, Jenő Heltai, Ferenc Herczeg, Ignotus, Endre Ady, Ferenc Molnár, Gyula Krúdy, Zsigmond Móricz, Dezső Kosztolányi, Frigyes Karinthy, Pál Szinyei Merse, Alexander Korda, Michael Curtiz, Pongrác Kacsóh, Jenő Huszka, Ede Újházi.

 
Kafejo New York

En 2011 kaj 2013 la kafejo ricevis la titolon "Plej bela kafejo de la mondo".

Fontoj

redakti