Robert Bosch
Robert Bosch (Albeck, 23-an de septembro 1861 - Stutgarto, 12-an de marto 1942) estis germana inventisto, inĝeniero, industriisto kaj filantropo. Li estis en 1886 fondinto de la entrepreno Robert Bosch GmbH.
| Robert Bosch | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 23-an de septembro 1861 en Albeck,  Germanio
|
| Morto | 12-an de marto 1942 (80-jaraĝa) en Stutgarto |
| Tombo | Waldfriedhof Stuttgart (en)  48° 45′ 00″ Nordo 9° 08′ 40″ Oriento / 48.750003 °N, 9.144533 °O (mapo) 
|
| Ŝtataneco | Virtembergo
|
Subskribo 
| |
Memorigilo 
| |
| Familio | |
| Frat(in)o | Carl Friedrich Alexander Bosch (en)
|
| Edz(in)o | Anna Bosch
|
| Infanoj | Paula Zundel (en) , Eva Madelung (en) , Robert Bosch Jr. (en) , Margarete Fischer-Bosch (mul) , Robert Bosch (en)
|
| Okupo | |
| Okupo | entreprenisto inĝeniero industriisto metiisto inventisto fabricator (en)
|
Juneco
redaktiBosch naskiĝis en la vilaĝo Albeck apud Ulm. Li estis la dekunua el dekdu infanoj de la bonhava pensionestro, terkulturisto kaj bierfaristo Servatius Bosch kaj lia edzino Maria Margaretha. Ambaŭ gepatroj heredis grandajn biendomojn. La patro havis bonan lernejan edukon.
De 1869 ĝis 1876 Robert Bosch frekventis la mezlernejon en Ulm post kio li, pro konsilo de sia patro, havis edukon por fajnmekanisto. Sekve li laboris dum kelkaj jaroj en nombro da entreprenoj en Germanio, Britio kaj Usono.
Entrepreno
redaktiEn 1886 li fondis propran entreprenon, la Werkstätte für Feinmechanik und Elektrotechnik en Stutgarto. Pro mendo de kliento Robert Bosch disvolvis en 1887 la unuan magnetsparkilon, kio tiam uzatis por la fuelsparkado de idlantaj motoroj. Dek jarojn pliposte, en 1897, Bosch sukcese instalis magnetsparkilon en aŭtomobilo. Per tio li trovis solvon por unu el la plej grandaj teknikaj problemoj kun kio la aŭtomobiltekniko tiam luktis. Li tuj fariĝis sukcesplena liveranto en la aŭtomobilsektoro.
En 1898 Bosch malfermis en Britio sian unuan eksterlandan reprezentejon. Unu jaron pliposte sekvis Francio kaj en 1906 Usono. En 1913 la entrepreno havis filialojn en ĉiuj mondpartoj kaj 88 procentoj de la debit estas realigita ekster la landlimoj.
Inventoj
redaktiBosch perfektigis la fuelpumpilon por dizelmotoroj, pro kio la dizelmotoro estis taŭga por la aŭtomobilindustrio.
Politiko
redaktiLa entrepreno de Bosch enkondukis en 1906 kiel unu el la unuaj en Germanio la okhoran labortagon. La produktiveco de la laboristoj per tio estis stimulata. Ankaŭ enkondukiĝis du-skipo-sistemo.
Dum la 1920-aj jaroj Robert Bosch ankaŭ politike aktivis. Kiel liberala entreprenisto li estis membro de diversaj ekonomikaj komisionoj. Li multe investis en energiaj kaj financaj rimedoj por la repacigo inter Germanio kaj Francio. Li esperis kaŭze de tio je daŭra paco en Eŭropo kaj je fondiĝo de eŭropa ekonomia regiono sen doganobarieroj.
Filantropio
redaktiPro lia sento de sociala respondeco Bosch donis gravajn donacojn al la germana lando Virtembergo kaj la urbo Stutgarto. Apoteozo de tiu engaĝo estis la konstruo de hospitalo kio en 1940 disponeblis por la loĝantoj de la urbo Stutgarto. En 1937 Bosch en sia testamento registris ke post sia morto la dividendo el la entrepreno estu uzata por subteni bonfaraĵojn.