The Matrix
 | Ĉi tiu artikolo temas pri filmo "The Matrix", tradukite "La Matrico". Koncerne aliajn signifojn aliru la apartigilon Matrico (apartigilo). |
The Matrix (Esperante: La Matrico) estas filmo, kiun verkis kaj reĝisoris la fratinoj Wachowski. Ĝi aperis en 1999.
| La Matrico | |
|---|---|
 Internacia afiŝo | |
| filmo | |
| Originala titolo | The Matrix |
| Produktadlando | Usono |
| Originala lingvo | Angla |
| Kina aperdato | 31-a de marto 1999 |
| Daŭro | 2h15 |
| Ĝenro | Sciencfikcia filmo |
| Kameraado | Bill Pope |
| Buĝeto | 63.000.000 USD |
| Reĝisoro(j) | Lilly kaj Lana Wachowski |
| Produktisto(j) | Joel Silver |
| Scenaro | Lilly kaj Lana Wachowski |
| Laŭ la verko de | --- |
| Filmita en | Usono (Kalifornio) |
| Muziko de | Don Davis |
| Rolantoj | Laurence Fishburne • Carrie-Anne Moss • Joe Pantoliano • Hugo Weaving • Keanu Reeves • Gloria Foster • Julian Arahanga • Anthony Ray Parker • Marcus Chong • Matt Doran • Belinda McClory • Paul Goddard • Robert Taylor • Ada Nicodemou • Steve Dodd • Rowan Witt • Jeremy Ball • David Aston • Bill Young |
| Laboratoriaj kaj optikaj efektoj | Ping Yuen Woo |
| Produktinta firmao | Warner Bros, Silver Pictures, Village Roadshow Pictures |
| Distribuo | Warner Bros |
| Honorigoj | Saturn Award for Best Science Fiction Film • Akademia Premio por la Plej Bona Filmoredaktado • Akademia Premio por la Plej Bona Sonredaktado • Akademia Premio por la Plej Bona Sonmiksado • Akademia Premio por la Plej Bona Vida Efektaro • Saturn Award for Best Director • BAFTA Award for Best Sound • BAFTA Award for Best Special Visual Effects |
| IMDb | |
Ĝi pioniris novan efektoteknikon nomatan kuglomomentoj (bullet-time), per kiu oni malrapidigas aŭ eĉ paŭzigas tre mallongan agon — ekzemple pafon de unuopa kuglo — dum ĉirkaŭ ĝi glate moviĝas la vidpunkto de la spektantoj.
Post la neatendita sukceso de la filmo aperis du sekvaĵoj (The Matrix Reloaded kaj The Matrix Revolutions), videoludo Enter the Matrix (Eniru la Matricon), kaj kolekto de naŭ desegnitaj filmetoj nomata The Animatrix.
Resumo redakti
Centra en la rakonto estas la otakuo Thomas Anderson [tomas ander-son], dumtage komputila programisto, sed nokte kodkanajlo sub la nomo "Neo". Li renkontas bandon da ribeluloj, kies estro Morfeo klarigas, ke la tuta mondo estas iluzio — nomata la Matrico — kreita de la maŝinoj, kiuj efektive regas la mondon.
Morfeo liberigas Neon el la Matrico, kredante lin "Tiu", kiu (laŭ profetaĵo de virino nomata "la Orakolo") detruos la Matricon kaj savos la homaron. Neo skeptikas, sed li trejniĝas kaj lernas transpasi la regulojn de la iluzio, ĝis, ene de tiu mondo, li fariĝas ia superhomo. Li ankaŭ komencas enamiĝi kun ribelantino Triunua.
La bando estas konstante ĉasata de la Agentoj — konsciaj programoj, kiuj kapablas eviti kuglojn, detrui murojn per la pugno, kaj eĉ anstataŭigi iun ajn alian Matricanon per si. Kiam unu ribelulo perfidas la bandon, la Agentoj kaptas Morfeo. Neo kaj Triunua reeniras en la Matricon kaj sukcesas savi lin, sed Agento Smith pafmortigas Neo-on.
En la reala mondo, Triunua tamen rifuzas akcepti lian morton, kaj flustras al li, ke ŝi nun kredas je la profetaĵo. Neo reviviĝas en la Matrico kaj, kun nova kapablo rekte percepti ĝian iluziecon, li senpene detruas Agenton Smith.
Ĉefrolanotj redakti
- Keanu Reeves: Neo
- Laurence Fishburne: Morfeo
- Carrie-Anne Moss: Triunua
- Hugo Weaving: Agento Smith
- Gloria Foster: la Orakolo
Influoj redakti
La filmo aludas multajn historiajn kaj literaturajn mitojn, inkluzive de La Aventuroj de Alico en Mirlando, bildkonceptoj el la jud-kristana tradicio, kaj la romanoj de William Gibson, precipe Neuromancer. La ideo de virtuala realo nomata "la Matrico" ŝajne originis en rakonto el 1976 de la brita sciencfikcia televidserio Doctor Who.
Ĉeestas en La Matrico elementoj de teologio, filozofio, gnostikismo kaj esoterismo.[1] Aliaj temoj estas la debato inter libervolismo kaj determinismo, kaj la naturo de la realo, la percepto, la scio kaj la ekzisto. Troviĝas ankaŭ nebulaj aludoj al budhismo kaj taoismo, nirvano kaj renaskiĝo. Kelkaj el la ideoj aperas en malnovaj tekstoj pri sciteorio, ekzemple la Platona alegorio pri la kaverno kaj la Meditoj pri Unua Filozofio de Kartezio.
Kial la maŝinoj vivtenas la homojn? redakti
La filmo asertas, ke la komputiloj uzas la homaron kiel energifonton. Sed la kemia energio bezonata por vivteni homon estas multe pli granda ol la energio, kiun la maŝinoj povus rikolti; ili pli bone farus, se ili generus sian elektron per simpla bruligo de la organika materio.
Origine, la klarigo estis malsama: la maŝinoj uzis la homajn cerbojn kiel la komponantojn de giganta paralela komputilo. Sed la verkistoj timis, ke nefakaj spektantoj malfacile komprenos tion.
Referencoj redakti
- ↑ The Matrix Tarot. YouTube.