Ágost Greguss
Ágost GREGUSS [Agoŝt greguŝ], laŭ hungarlingve kutima nomordo Greguss Ágost estis hungara verkisto, esteto, pedagogo, ĵurnalisto, membroj de Hungara Scienca Akademio kaj Societo Kisfaludy. Lia frato estis Gyula Greguss, lia patro estis Mihály Greguss.
| Ágost Greguss | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Naskiĝo | 27-an de aprilo 1825 en Prešov | ||||
| Morto | 13-an de decembro 1882 (57-jaraĝa) en Budapeŝto | ||||
| Tombo | Malnova tombejo de Budapeŝto vd | ||||
| Ŝtataneco | Hungario vd | ||||
| Familio | |||||
| Patro | Mihály Greguss vd | ||||
| Gefratoj | Gyula Greguss vd | ||||
| Parencoj | Károly Keleti vd | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | filozofo • universitata instruisto • verkisto vd | ||||
| Laborkampo | estetiko • literaturo vd | ||||
| Aktiva en | Slovakio • Hungara reĝlando vd | ||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Ágost Greguss naskiĝis la 27-an de aprilo 1825 en Hungara reĝlando, en Eperjes (en nuntempa Prešov en Slovakio). Li mortis la 13-an de decembro 1882 en Budapeŝto.
Biografio redakti
Ágost Greguss frekventis lernejojn en sia naskiĝurbo, poste en la tiama hungara ĉefurbo Pozsony (nuntempa Bratislavo), fine li lernis en universitato en Vieno. En 1844 li konatiĝis kun literaturistoj en Pest (urbo), kie li komencis tradukadi kaj verkadi. En la sekva jaro li plulernis en Germanio, kie li eldonis hungarajn popolkantojn germane: Ungarische Volkslieder. En 1846 li ekedukis en gimnazio de Szarvas kaj edziĝis. Li apogis la hungaran liberecbatalon, tial la habsburgoj forigis lin el statuso de instruisto kaj li ricevis prizonon. En 1849 li verkis la unuan hungarlingvan estetikan libron, dume helpe de Ferenc Toldy li iĝis ĵurnalisto. Inter 1861-1867 li elektiĝis sekretario de Societo Kisfaludy. Ekde 1870 li instruis en universitato de Pest.
Verkaro (elekto) redakti
- Lucifer kisasszony - romano - 1854
- Magyar verstan (Hungara metriko) 1854
- Német-magyar tudományos műszótár (Germana-hungara vortaro por gimnazianoj) 1858
- Irodalmi körültekintés (Literatura ĉirkaŭrigardo) 1855
- Külföldi népdalok (Eksterlandaj popolkantoj) 1860
- A balladáról (Pri la balado) 1865
- Toldy Ferenc félszázados munkássága 1821-1871 (Duonjarcenta verkado de Ferenc Toldy) 1871
- Magyar költészettan (Hungara poezio) 1880
- Shakespeare pályája (Kariero de Ŝekspiro) 1880)
- Greguss Ágost meséi (Fabeloj de Ágost Greguss) 1878
- Versei (Poemaro) 1882