Vikipedio

Agripo Postumo

Agripo Postumo (latine Agrippa Julius Augusti f. Divi n. Caesar: . Divi n. Caesar; 12 a.K. – 14 p.K.), estis la plej juna filo de Marcus Vipsanius Agrippa kaj Julia la Plejaĝa, filino kaj nura biologia infano de la Roma Imperiestro Augustus.[1][2] Unufoje Aŭgusto Postumon konsideris kiel potenciala posteulo kaj adoptis lin kiel sia heredanto. Tamen Aŭgusto forpelis lin de Romo en la jaro 6 p.K. pro kialoj kiuj estas nekonataj. Tio ĉi, efiktive (kvankam ne per leĝo), nuligis lian adopton kaj preskaŭ certigis la postenon de Tiberio kiel la nura heredanto de Aŭgusto. Postumo estis finfine atencita fare de siaj propraj gardistoj abrupte post la morto de Aŭgusto en 14 p.K.

Agripo Postumo
Persona informo
Agrippa Postumus
Naskonomo
  • Marcus Vipsanius Agrippa Postumus (naskiĝnomo)
  • Marcus Julius Caesar Agrippa Postumus (adoptita nomo)
Naskiĝo 26-an de junio -12
en Romo, Italio
Morto aŭguston 14
en Planasia
Tombo N/A
Ŝtataneco Roma regno vd
Familio
Dinastio Julia-Klaŭdia dinastio • Vipsanii Agrippae vd
Patro Marko Vipsanio Agripo • Aŭgusto Cezaro vd
Patrino Julia la pli aĝa vd
Gefratoj Gaius Caesar • Lucio Cezaro • Vipsania Marcella Minor • Vipsania Agrippina • Vipsania Agrippina • Julia the Younger • Tiberillus • Vipsania Marcella Major • Vipsania Attica vd
Profesio
Okupo aristokrato vd
vd Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Postumo estis ano de la Juli-Klaŭdia dinastio, la unua imperia familio de la Romia Imperio. Liaj patrinaj geavoj estis Aŭgusto kaj Skribonia, la dua edzino de Aŭgusto. Li estis ankaŭ la patrinflanka onklo de la imperiestro Kaligulo, kiu estis la filo de la fratino de Postumo, Agrippina la Plejaĝa kaj praonklo de Nerono, la fina Juli-Klaŭdia imperiestro, kies patrino Agrippina la Pli Juna estis la fratino de Kaligulo.

Nomo redakti

Kvankam lia naskiĝa nomo ne estas plene konata, Postumo estis eble nomita latine "Marcus Vipsanius Agrippa Postumus" por honori sian patron, kiu mortis abrupte antaŭ lia naskiĝo. Post la morto de liaj pli maljunaj fratoj, Lucius kaj Gaius Caesar, Postumo estis adoptita de sia patrinflanka avo, la Imperiestro Aŭgusto. Postumo estis tiam laŭleĝe la filon de Aŭgusto, tiel kiel lia biologia nepo. Rezulte, Postumo estis eladoptita de la Vipsanii-o kaj en la Julii-on kaj li adoptis la nomon "Julius Caesar" rezulte. En konsento kun Romiaj nomantaj normoj, lia nomo ŝanĝiĝis latine al "[Marcus] Julius Caesar Agrippa Postumus".[3][4]

Frua vivo kaj familio redakti

 
Busto de Marcus Vipsanius Agrippa, la patro de Postumo

Agripo Postumo naskiĝis je 12 a.K. kelkajn semajnojn post la morto de sia patro kaj eble post la 26-a de junio. Li naskiĝis membro de la genso Vipsania. Lia patro estis Marcus Vipsanius Agrippa (Agripo), unu el rimarkindaj generaloj de Aŭgusto kaj lia patrino estis Julia la Plejaĝa, la filino de Aŭgusto kaj lia dua edzino, Skribonia.[5] Postumo estis la tria filo kaj fina infano de Agripo kaj Julia; liaj pli maljunaj gefratoj estis Gaius Caesar, Julia la Pli Juna, Lucius Caesar kaj Agrippina la Plejaĝulo. Liaj fratoj, Gaius kaj Lucius, estis ambaŭ adoptitaj de Aŭgusto post la naskiĝo de Lucius en 17 a.K.[6]

Antaŭ ol lia frato Gaius lasis Romon por iri al Azio, Gaius kaj Lucius ricevis la rajton por konsekri la Templon de Marso Ultor (1-2 a de aŭgusto a.K.) kaj ili administris la ludojn por festi la dediĉon de la templo. Postumuso estis ankoraŭ juna knabo kaj partoprenis en la Lusus Troiae ("Trojaj Ludoj") kun la ripozo de la ĉevalrajdada junularo.[7] Ĉe ĉi tiuj ludoj, laŭ Kasio Diono, 260 leonoj estis buĉaditaj ĉe la Cirko Maximus, estis gladiatoraj bataloj kaj marameaj bataloj inter la "Persoj" kaj la "Atenanoj" kaj 36 krokodiloj estis buĉaditaj ĉe la Cirko Flaminius.[8]

Adoptado redakti

Unufoje Aŭgusto elektis ne adopti Postumon por ke Agripo havu almenaŭ unu filon por daŭrigi sian familian nomon. Tamen, post la mortoj de Lucius (d. p.K. 2) kaj Gaius (d. p.K. 4), Aŭgusto adoptis Postumon (sia nura restanta biologia nepo) kaj Tiberio (la plej maljuna filo de la tria edzino de Aŭgusto, Livia) je 26-a junio p.K. 4 sekurigi la heredon. Li konsentis adopti Tiberio kondiĉe, ke Tiberio unue adoptas Germanikon. Post la adoptoj de p.K. 4, en la okazo de la morto de Aŭgusto, tiam la titolo de princeps pasus unue al Tiberio kaj poste al Germaniko.[9][10]

Ne estis celita, ke Postumo ricevus la imperiestron; anstataŭ tio, li estus la heredanto al la familisango de Aŭgusto. Postumo ricevus la nomon de Aŭgusto, liaj aĵoj kaj familio, sed ne la titolon de princeps. Efektive, Postumo ne ricevis ajnan specialan instruatecon aŭ traktecon post sia adopto. En p.K. 5, li ricevis la togon virilis kaj lia nomo estis aldonita al la listo de aristokrata junularo, kiu estis elektebla por trejnado kiel militistaj oficiroj.[11] Tio ĉi malsamis ege de la honoroj ricevitaj de liaj fratoj, kiuj estis ambaŭ faritaj en la Forumo per Aŭgusto mem por memorfesti iliajn adoptojn. Ili ricevis la titolon "Princeps Iuventutis" ("Gvidanto de la Junularo") kaj promesis la konsulon kvin jarojn en antaŭenigo, esti tenita kiam ili havas dek naŭ jarojn.[12]

Ekzilo redakti

 
Augustus Bevilacqua, busto de Imperiestro Aŭgusto. Li estas portanta la civitan kronon.

Postumo estis konata kiel brutula, impertinenta, obstina kaj potenciale perforta. Li posedis grandan fizikan forton kaj montris etan intereson en io plu krom fiŝkaptado. Li rezistis ĉiujn penojn plibonigi sian konduton, kaj tiam Aŭgusto devis "abdiki" lin de la Julii en p.K. 6 kaj elpeli lin al vilao ĉe Sorrento, proksime al Pompejo.[3][11] Kiel abdikita adoptulo (adoptatus abdicatus) li perdis la Julian nomon kaj revenis al la gens Vipsania.

La sekvan jaron, Aŭgusto postulis la Senaton farigu la ekzilon de Postumo eterna kaj farigis lin movi al Pianosa (moderna Pianosa, Italio), malgranda insulo inter Italio kaj Korsiko. Aŭgusto fortikigis la naturan nealireblecon de la ŝtona insulo per instalo de armita gardistaro tie. La Senato estis ordonita neniam permesi lian elkarcerigon.[3][13]

Aliĝo de Tiberio redakti

Aŭgusto mortis je la 19-a de aŭgusto p.K. 14. Malgraŭ la elpelo de Postumo, tiu povis vidi interŝanĝadon en la heredaĵo de Aŭgusto. Laŭ la volo de Aŭgusto, Tiberio estis heredonta du trionojn de lia bieno kaj Livia estis heredonta trionon. Estas neniu mencio pri Postumo en la dokumento.[14] Tiberio faris la laŭdegon ĉe la funebraĵo de Aŭgusto kaj ŝajnigis kontraŭvole akcepti la titolon de princeps.[15]

Ekzekuto redakti

Preskaŭ samtempe kun la morto de Aŭgusto, Postumo estis mortigita per centestro "Gaius Sallustius Crispus", la adoptita filo de la historiisto Salustio. Kiam Crispus raportis al Tiberio, ke "liaj ordonoj estis efektivigitaj", Tiberio minacis alporti la aferon antaŭ la Senato. Li malkonfesis, ke li iam ordonis tion ĉar li estis en vojo al Illyricum kiam li revenis al Romo kaj poste eldonis komunikaĵon ke estis lia propra patro kiu donis la ordonon ke Agripo Postumo ne supervivu Tiberion. Ne klaras ĉseĉu la mortigo okazis antaŭ ol aŭ post kiam Tiberio fariĝis imperiestro.[16][15][17]

Notoj redakti

  1. ↑ Koortbojian 2013
  2. ↑ Mudd 2012: "The elder Agrippa died, in the summer of 12 BC, while Julia was pregnant with their fifth child. The boy was very likely born sometime after June 26 of the following year. When his grandfather adopted him, on the same date in AD 4, the youth had not yet assumed the toga virilis; therefore, he was probably less than 15 years of age."
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Vagi 1999, p. 111
  4. ↑ Pettinger 2012, p. 47
  5. ↑ Smith 1873, p. 78
  6. ↑ Powell 2015
  7. ↑ Mudd 2012, p. 115
  8. ↑ Cassius Dio, Roman History, LV.10
  9. ↑ Mudd 2012, paĝoj 115-116
  10. ↑ Pettinger 2012
  11. ↑ 11,0 11,1 Mudd 2012, p. 116
  12. ↑ Levick 2012, p. 16
  13. ↑ Mudd 2012
  14. ↑ Levick 1976, p. 45
  15. ↑ 15,0 15,1 Powell 2015, p. 193
  16. ↑ Fox 2006, p. 472
  17. ↑ Levick 1976, p. 46

Bibliografio redakti

  • Fox, Robin Lane (2006), The Classical World: An Epic History From Homer to Hadrian, Basic Books, ISBN 9780465024964
  • Koortbojian, Michael (2013), The Divinization of Caesar and Augustus, Cambridge University Press, ISBN 9780521192156
  • Levick, Barbara (2012), Claudius, Routledge, ISBN 9781135107710
  • Mudd, Mary (2012), I, Livia: The Counterfeit Criminal. the Story of a Much Maligned Woman, Trafford Publishing, ISBN 978-1-4120-4606-0
  • Pettinger, Andrew (2012), The Republic in Danger: Drusus Libo and the Succession of Tiberius, Oxford University Press, ISBN 9780199601745
  • Powell, Lindsay (2015), Marcus Agrippa: Right-hand Man of Caesar Augustus, Pen & Sword Military, ISBN 9781848846173
  • Smith, William, ed. (1873). "Agrippa Postumus". Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. 1. p. 78.
  • Vagi, David L. (1999), Coinage and History of the Roman Empire, C. 82 B.C.--A.D. 480: History, Fitzroy Dearborn Publishing, ISBN 1-57958-316-4

Fontoj redakti

Bibliotekoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Agripo_Postumo&oldid=8512519"