Alkimo Ekdicio Avito
Alkimo Ekdicio Avito aŭ Avito de Vienne, latine Alcimus Ecdicius Avitus (naskiĝis 450 en Vienne, mortis la 5-an de februaro 523) estis latinlingva poeto, kaj estas honorata kiel sanktulo en la katolika kaj ortodoksa eklezioj.
Sankta | |||||
Avito de Vienne | |||||
---|---|---|---|---|---|
ĉefepiskopo de Vienne | |||||
Statuo de la Sanktulo en Saint-Avit dans la Drôme
| |||||
Persona informo | |||||
Avit de Vienne | |||||
Naskonomo | Alcimus Ecdicius Avitus | ||||
Naskiĝo | 5-a jarcento en Vienne | ||||
Morto | 5-an de februaro 518 en nekonata valoro | ||||
Religio | katolika eklezio vd | ||||
Lingvoj | latina vd | ||||
Ŝtataneco | Roma regno vd | ||||
Familio | |||||
Patro | Hesychius I (en) vd | ||||
Gefratoj | Apollinaris of Valence (en) vd | ||||
Profesio | |||||
Okupo | pastro verkisto poeto katolika episkopo vd | ||||
Verkado | |||||
Verkoj | De spiritalis historiae gestis | ||||
| |||||
ĉefepiskopo de Vienne | |||||
Dum | ĉirkaŭ 494 ĝis la 5-a de februaro 523 | ||||
Sanktulo | |||||
Honorata en | Katolika eklezio, ortodoksa eklezioj. | ||||
Festotago | 5-a de februaro | ||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Biografio
redaktiAvito estis ĉefepiskopo de Vienne ekde ĉirkaŭ 494 ĝis la 5-a de februaro 523.
Li apartenis al elstara gaŭla-romia familio parenca kun famaj personoj kutimaj transdoni inter si la ekleziajn honorojn (la patro Izikio estis la episkopo de Vienne al kiu posteulis la filo).
En epoko malfacila por la Eklezio en suda Gaŭlujo, Avito engaĝiĝis por la elradikigo de Arianismo inter la Burgundoj. Li sukcesis venki la rezistojn de reĝo Gundobado kaj konverti ties filon, estonta reĝo Sigismundo de Burgundio (516-523).
Avito prezidis ankaŭ la Koncilion de Epaon en 517.
Verkoj
redaktiProzaj verkoj
redaktiAvito estis aŭtoro de fama leterkolekto, kies leteroj (sep/ok konservitaj) grande gravas por rekonstrui la vivon kaj politikajn eventojn kaj sociajn kaj ekleziajn interrilatojn de la jaroj 499-518, kaj estas primara fonto por la unua politiko de la Merovidoj. Famas la epistolo sendita al Klodvigo la 1-a okaze de lia bapto. Tiu leterkolekto atestas la intensajn rilatojn interkurintajn inter la episkopo de Vieno kaj la burgunda reĝo. Gundobado, kaj ties filo, la katolika Sigismundo.
Laŭlonge da tempo oni atribuis al Avito la Dialogi cum Gundobado Rege (Dialogojn kun reĝo Gundobado), verkitajn por defendi la katolikan kredon kontraŭ arianoj: tiu verko pretendas reprezenti la faman kolokvon de Liono de 449, publikigitan antaŭe de D'Achery (1661) en ties Spicilegium (V, 110-116).
(Citaĵo): “Se la papo estas reĵetata, sekvas ke ne nur iu episkopo, sed la tuta episkoparo riskas ŝanceliĝi” (Let 34: Si papa urbis vocatur in dubium, episcopatus videbitur, non episcopus, vaccilare).
Sed ekde 1885 postaj kritikistoj ĝin atribuis al alia aŭtoro.
De liaj oratoraj sermonoj nur du atingis nin ĝis nun integraj, aliaj nur fragmente konserviĝis.
Liaj prozaj verkoj inkluzivas ankaŭ Contra Eutychianam Hæresim libri II, verkitaj en 512 aŭ 513.
Poeziaj verkoj
redaktiLa literatura famo de Alkimo Avito ŝuldas, krom de liaj leteroj, de longa poemo de 2552 klasikaj heksametroj, en kvin libroj, la De spiritualis historiae gestis, kiu startas el la prapeko ĝis la forpelo el la edena ĝardeno de la gepatroj, ĝis la tutmonda diluvo, ĝis la trairo de la Ruĝa Maro. Avito parolas pri la bibliaj eventoj, evidentigante iliajn belon, sekvojn kaj signifon. La unuaj tri libroj prezentas certan dramecon: en ili estas rakontataj la antaŭfaroj de la eventoj kaj la sekva katastrofo. La kvara kaj la kvina referencas al la tutmonda diluvo kaj al la trairo de la Ruĝa Maro kiel simboloj de la kristana bapto.
Li estis unu el la lastaj majstroj de la retorika arto tia kia ĝi estis instruata en la tiamaj lernejoj de Gaŭlujo en la 4-a kaj 5-a jarcentoj.
Spertuloj diris ke neniu el la antikvaj kristanaj poetoj pritraktis kun pli granda poezia sukceso poeziajn elementojn de la Biblio.
Lia poezia lingvaĵo, malgraŭ la abundo de arkaikaj terminoj kaj ritmaj redundancoj, estas pura kaj altkvalita, kaj la metrikaj reguloj estas severe respektataj. Oni diras ke John Milton utiligis lian parafrazon de la Skriboj en sia preparo al la Perdita Paradizo.
Li verkis ankaŭ poemon, de 666 heksametroj, la De Virginitate aŭ De consolatio castitatis laude adresitan al la fratino Fuscina, religiulino, ties laŭdante la voton de ĉasteco.
La verkoj de Avito povas esti legataj ĉe P.L., LIX, 191-398 de la Patrologia Latina. Pri ili ekzistas du modernaj eldonoj: unu de R. Peiper (in Mon. Germ. Hist.: Auct. Antiq., VI, Berlino, 1883), la alia de U. Chevalier (Liono, 1890).
Bibliografio
redaktiKatolikaj enciklopedioj:
Vidu ankaŭ
redakti- La franca formo Saint-Avit aludas al diversaj loĝlokoj en Francio, nomitaj laŭ li.
Eksteraj ligiloj
redakti- Monvmenta Germaniae Historica, edidit Societas Aperiendis Fontibvs Rerum Germanicarvm Medii Aevi, Avctorum Antiqvissorum Tomi VI pars posterior, Berolini apud Weidmannos 1883: Alcimi Ecdicii Aviti viennensis episcopi opera qvae svpersvunt, recensvit Rvdolfus Peiper Arkivigite je 2012-03-05 per la retarkivo Wayback Machine
- Opera Omnia de Jacques Paul Migne en Patrologia Latina kun analizaj indeksoj