Dekano (kemio)
kemia kombinaĵo
n-Dekano | |||
Kemia formulo | |||
CAS-numero-kodo | 124-18-5 | ||
ChemSpider kodo | 14840 | ||
PubChem-kodo | 15600 | ||
Fizikaj proprecoj | |||
Aspekto | senkolora likvaĵo kun odoro je benzino | ||
Molmaso | 142,2817 g·mol−1 | ||
Denseco | 0,734g cm−3[1] | ||
Fandpunkto | −30 °C[2] | ||
Bolpunkto | 174,9 °C[3] | ||
Refrakta indico | 1,4080[4] | ||
Ekflama temperaturo | 51 °C[5] | ||
Solvebleco | Akvo:0,007 g/L | ||
Mortiga dozo (LD50) | >5000 mg/kg (buŝe) | ||
Sekurecaj Indikoj | |||
Riskoj | R10 R65 R66 | ||
Sekureco | S23 S24 S62 | ||
Pridanĝeraj indikoj | |||
Danĝero
| |||
GHS Damaĝo Piktogramo | |||
GHS Signalvorto | Damaĝa substanco | ||
GHS Deklaroj pri damaĝoj | H226, H304 | ||
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P210, P233, P240, P241, P242, P243, P280, P301+310, P303+361+353, P331, P370+378, P403+235, P405, P501[6] | ||
(25 °C kaj 100 kPa) |
Dekano aŭ C10H22 estas alkana hidrokarbonido kun dek karbonatomoj. Kvankam 75 strukturaj izomeroj eblas por la dekano, la termino rilatas al la normala dekano aŭ n-dekano. Tamen, ĉiuj izomeroj elmontras similajn proprecojn kaj la komponado kelkfoje estas preterlasita. Ĉi tiuj izomeroj estas brulemaj likvaĵoj ne solveblaj en akvo sed solveblaj en etanolo, benzino kaj keroseno. Kvankam ĝi estas komponado en brulaĵoj, ĝia uzo kiel reakciaĵo estas preskaŭ nula, male al manpleno da aliaj alkanoj.
Sintezoj
redaktiSintezo 1
redakti- Preparado per reduktado de la dekanata acido:
Sintezo 2
redakti- Preparado ekde la dekanalo:
Sintezo 3
redakti- Preparado ekde la dekanolo:
Sintezo 4
redakti- Preparado ekde la dekilamino:
Sintezo 5
redakti- Preparado ekde la dekanamido:
Sintezo 6
redakti- Preparado ekde la nonano:
Sintezo 7
redakti- Preparado ekde la oktano:
Reakcioj
redaktiReakcio 1
redakti- Konvertado al dekanata acido:
Reakcio 2
redakti- Konvertado al dekanalo:
Reakcio 3
redakti- Konvertado al dekanolo:
Reakcio 4
redakti- Konvertado al dekilamino:
Reakcio 5
redakti- Konvertado al dekanamido:
Reakcio 6
redakti- Konvertado al "klorodekano":
Reakcio 7
redakti- Konvertado al dekeno:
Literaturo
redakti- Handbook of Environmental Fate and Exposure Data for Organic Chemicals
- NIST National Institute of Standards and Technology
- The Good Scents Company
- Principles of Physical Chemistry
- Combustion Generated Fine Carbonaceous Particles
- Chemistry
- Colloidal Particles at Liquid Interfaces
- Solvent Recovery Handbook