Havířov
Havířov estas la plej nova urbo en Ĉeĥio, kie loĝas 70 245 loĝantoj (2023) kaj ĝi situas ĉirkaŭ 14 km de urbo Ostrava.
| Havířov | |||
| pole Hawierzów | |||
| urbo | |||
 Placo de Respubliko
| |||
 | |||
|
|||
| Oficiala nomo: Havířov | |||
| Ŝtato |  Ĉeĥio
| ||
|---|---|---|---|
| Regiono | Moraviasilezia regiono | ||
| Distrikto | Distrikto Karviná | ||
| Administra municipo | Havířov | ||
| Historia regiono | Ĉeĥa Silezio | ||
| Parto de | Teŝinio | ||
| Baseno | Ostrava baseno | ||
| Fervojstacio | Havířov | ||
| - fervojlinio | n-ro 321 | ||
| Parto(j) | 9
| ||
| Tipo de urbo | Statuta urbo | ||
| Riveroj | Lučina, Sušanka | ||
| Situo | Havířov | ||
| - alteco | 260 m s. m. | ||
| - koordinatoj | 49° 46′ 59″ N 18° 25′ 22″ O / 49.78306 °N, 18.42278 °O (mapo) | ||
| Plej alta punkto | Bludovický kopec | ||
| - alteco | 347 m s. m. | ||
| Areo | 32,07 km² (3 207 ha) | ||
| Loĝantaro | 70 245 (2023) | ||
| Denseco | 2 190,36 loĝ./km² | ||
| Estiĝo | 5-a de decembro 1955 | ||
| Primatoro | Josef Bělica (ANO 2011) (ekde 2018 – ) | ||
| Horzono | MET (UTC+1) | ||
| - somera tempo | MET (UTC+2) | ||
| Poŝtkodo | 736 01 | ||
| NUTS 3 | CZ080 | ||
| NUTS 4 | CZ0803 | ||
| NUTS 5 | CZ0803 555088 | ||
| Katastraj teritorioj | 6 | ||
| Urbaj partoj | 0 | ||
| Lokaj partoj | 8 | ||
  Situo enkadre de Ĉeĥio
| |||
 Situo enkadre de Moraviasilezia regiono
| |||
 Vikimedia Komunejo: Havířov
| |||
| Retpaĝo: www.havirov-city.cz | |||
 Portalo pri Ĉeĥio
| |||
La najbaraj municipoj de la setlejo estas Těrlicko, Petřvald, Karviná, Václavovice, Šenov, Kaňovice, Horní Suchá, Horní Bludovice, Albrechtice kaj Orlová.
HistorioRedakti
Tago de la estiĝo de Havířov estas la 5-an de decembro 1955, kiam ĝi estiĝis pro unuiĝo de vilaĝoj Bludovice, Dolní Suchá, Prostřední Suchá, Šumbark kaj Životice. La nomo de la urbo estiĝis el publika konkurso. Hodiaŭ teritorio de la urbo dividiĝas en 8 urbajn partojn.
La urba evoluo de Havířov komenciĝis en la jaro 1946, kiam oni komencis en tiu ĉi spaco konstrui unuajn loĝdomarojn. Per tio tute ŝanĝiĝis strukturo de la tuta teritorio. Ĝis komenco de la 20-a jarcento ĉi tie estis tipa loĝigo de la tn. těšína tipo – disaj vilaĝoj kun libera konstruaĵplenigo de la centraj sidejpartoj. Principa ŝanĝo de karaktero de loĝigo okazis post la dua mondmilito. La ŝtato en la jaro 1946 decidis pri konstruo de loĝejoj kaj la spaco de la nuna Havířov estis eksterordinare interesa.
La unuan pli grandan loĝdomaron oni komencis konstrui ekde stacidomo en Šumbark en postfukcionalisma stilo. Dum la 50-aj jaroj de la 20-a jarcento iom post iom komencis en konstruado montriĝi karakteroj de la tn. socialisma realismo. Fasadoj estis „ornamataj“ per historiigantaj kaj dekorativaj elementoj de la ĉeĥa renesanco (sgrafita ornamaĵo, dekorativaj skulptaĵoj ktp. inspirataj de arkitekturo laŭ urboj Telč, Písek aŭ České Budějovice). Tiu ĉi parto de la urbo prezentas la plej signifan urban tutaĵon en stilo de la soveta socialisma realismo, konstruita tiam en eksa Ĉeĥoslovakio. Dank‘ al tio, ke temis pri „nova modela socialisma urbo“, estis en Havířov konstruita vico da sportejoj, inkluzive de tegmentitaj basenoj kaj haloj, kulturdomo, ekspozicia ĉambrego, malsanulejo, lernejoj, teatro ktp. Proksime de la urbo estis konstruitaj ankaŭ akvaj rezervujoj Žermanice (1958) kaj Těrlicko (1962), per kio la urbo akiris signifajn refreŝigejojn.
La urbo estis konstruita kiel „loĝdomaro“ (aŭ tranoktejo?) por ĉirkaŭaj industriaj centroj. Ankoraŭ en la jaro 1991 laboris en la urbo nur 30 % da ekonomie produktiva loĝantaro. La ceteraj vojaĝis ĝis urboj Ostrava, Karviná, Orlová kaj pluaj industriaj lokoj. Sed tiu ĉi situacio iom post iom ŝanĝiĝas.
LoĝantaroRedakti
| Jaro | Loĝantoj |
|---|---|
| 1869 | 5 173 |
| 1880 | 5 379 |
| 1890 | 5 900 |
| 1900 | 7 223 |
| 1910 | 10 409 |
| 1921 | 11 765 |
| Jaro | Loĝantoj |
|---|---|
| 1930 | 12 782 |
| 1950 | 12 898 |
| 1961 | 50 629 |
| 1970 | 82 068 |
| 1980 | 89 920 |
| 1991 | 86 297 |
| Jaro | Loĝantoj |
|---|---|
| 2001 | 85 855 |
| 2014 | 76 109 |
| 2016 | 74 101 |
| 2017 | 73 274 |
| 2018 | 72 382 |
| 2019 | 71 903 |
| Jaro | Loĝantoj |
|---|---|
| 2020 | 71 200 |
| 2021 | 68 153 |
| 2022 | 69 084 |
| 2023 | 70 245 |
Partneraj urboj [1]Redakti
Mažeikiai en Litovio
Harlow en Unuiĝinta Reĝlando
Collegno en Italio
Omiš en Kroatio
Jastrzębie-Zdrój en Pollando
Paide en Estonio
Turčianske Teplice en Slovakio
EsperantoRedakti
Havířov estis okazloko de la 8-a kongreso de Ĉeĥa Esperanto-Asocio en jaro 1996.
Pluaj fotojRedakti
Avenuo Hlavní en Havířov - larĝa urba bulevardo kun domoj en stilo de socialisma realismo
Avenuo Hlavní
Baza lernejo Na Nábřeží
Havířov - Hejmo de infanoj kaj junularo
Ŝoseo I/11 en sektoro de Avenuo Hlavní kun enigo al granda trafikocirklo
Strato de Maruška Kudeříková
Notoj kaj referencojRedakti
- ↑ Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2010-09-25. Alirita 2010-09-14.
