Jano (luno)
|
Por samtitola artikolo vidu la paĝon Jano (apartigilo). |
Jano estas unu el la naturaj satelitoj de Saturno. Ĝi dum tempe estis konfuzita kun Epimeteo, ĉar ambaŭ sekvas preskaŭ saman orbiton.
| Jano | |
| Natura satelito de Saturno (X) | |
.svg) astronomia simbolo
| |
 | |
| satelito de Saturno • Paŝtist-satelito • regula satelito | |
|---|---|
| Oficiala nomo | Saturno X[1] |
| Astronomia simbolo | vd |
| Nomita laŭ | Jano vd |
| Malkovro | |
| Malkovrinto | Audouin Dollfus |
| Dato de malkovro | 15-a de decembro 1966[1] |
| Loko de malkovro | Meudon[1] |
| Unua superflugo | Voyager 1 (1-an de marto 1980)[1] |
| Orbitaj ecoj | |
| Granda duonakso | 151 460 km (la 1-a de julio 1981) |
| Discentreco | 0,0068 |
| Klinangulo | 0,163° (rilate al la ekvatoro de Saturno) |
| Periodo | 0,69466 tago |
| Fizikaj ecoj | |
| Diametro | 196 × 195 × 150 km (ne sfera) |
| Maso - Denso - Surfaca falakcelo - Liberiga rapido |
1,912 × 1018 kg 0,64 × 103 kg/m3 ~0,0137 m/s2 ~32 m/s |
| Rotacia periodo | verŝajne kaptita rotacio |
| Aksa kliniteco | 0° |
| Atmosferaj kaj surfacaj ecoj | |
| Surfaca premo | 0 |
| Surfaca temperaturo | ~78 K |
| Albedo Geometria albedo |
0,71 0,71 vd |
| Observaj ecoj | |
| Videbla magnitudo | 14 |
Malkovro redakti
Jano estis observita unuafoje de Audouin Dollfus[2] de la situejo de Meudon de la Observatorio de Parizo, la 15-an de decembro 1966, sed estas malfacile scii, ĉu li ne observis Epimeteon anstataŭ Janon. Richard L. Walker, la 18-an de la sama jaro, observis ĉu Janon, ĉu Epimeteon. Sed tiam, oni kredis ke estis nur unu luno, oficiale: Jano.
En oktobro 1978, Stephen M. Larson kaj John W. Fountain[3] determinis ke la observoj de 1966 estis klarigeblaj nur se estus du objektoj sur la sama orbito.
Orbito redakti
Vidu la artikolon: Orbito de Epimeteo
Aspekto redakti
Jano estas kovrita de krateroj sed montras malmulte da aliaj surfacaj strukturoj. Ĝia malgranda denso pensigas, ke ĝi estas glacia kaj porhava. Kelkaj el ĝiaj krateroj ricevis la nomojn: Kastoro, Idaso, Linkeo kaj Febo (lauj personoj ligataj al la mito de Kastoro kaj Polukso).
Nomo redakti
Ĝi estis maldaŭre nomata S/1966 S 2, kaj A.Dollfus tuj proponis nomi ĝin laŭ la dio Jano[4]. En 1983 ĝi oficiale ricevis sian nomon, samtempe kiam Epimeteo.
Notoj kaj referencoj redakti
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Paĝaro pri planeda nomenklaturo ĉe la retejo de la usona geologia agentejo USGS (angle)
- ↑ IAUC 1987: Prob. NEW Sat OF SATURN; 1966e; 1965d (angle)
- ↑ Nova saturna satelito ? el Science Magazine (angle)
- ↑ IAUC 1995: SATURN X (JANUS); DEFINITIVE ORBITS OF COMETS; 1967a (angle)
Eksteraj ligiloj redakti
- angle Jano, saturna luno (el "La
Naŭ8 planedoj")] - angle Jano, saturna luno (el Views of the Solar System)
- angle Orbita danco de Jano kaj Epimeteo "The Planetary Society"
- france Jano, el la paĝaro de Jean-Michel
- france La malgrandaj Saturnaj satelitoj (el "Planète Astronomie") Arkivigite je 2010-04-19 per la retarkivo Wayback Machine
- france Jano, rotacianta (el "Planète Astronomie") Arkivigite je 2010-01-03 per la retarkivo Wayback Machine
- france La malkovro de Janus, de Audouin Dollfus
- germane Epimeteo kaj Jano (el "Projekto Luno") Arkivigite je 2011-01-21 per la retarkivo Wayback Machine