Johano Karlo la 1-a (Hispanio)
Johano Karlo la 1-a, hispane Juan Carlos de BORBÓN y BORBÓN [ĥŭan' karlos de borbon' i borbon'], (naskiĝis la 6-an de januaro 1938 en Romo en ekzilo) estis reĝo de Hispanio ekde 1975 ĝis 2014, filo de Juan de Borbón y Battenberg kaj nepo de reĝo Alfonso la 13-a.
Li mortigis akcidente en marto de 1956 sian pli junan fraton Alfonso de Borbón en la familia domo Villa Giralda en Estoril, Portugalio.
Reĝo
redaktiLi edziĝis kun Sofia de Grekio (1962) kaj en 1969 estis proklamita princo de Hispanio kaj sekvanto de Francisco Franco kiel regnestro, kun titolo de reĝo. Kiam mortis Franko, la hispana parlamento proklamis Johanon Karlon la 1-an kiel reĝo. Ĉefo de la hispana reĝa familio (dinastio Burbonoj) tra la rezigno de sia patro (1978), li ratifis kaj aprobis la konstitucion de 1978. Dum la puĉo de 23-a de februaro 1981 (laŭdate nomata 23F), li sukcesis teni la armeestrojn lojalaj al demokratio.
En 2012 - ankoraŭ honorprezidanto de WWF en Hispanio - li partoprenis en ĉasado je elefanto en Bocvano, dum kio li suferis akcidenton. Tio okazigis polemikon en la tuta lando ĉar la antaŭan semajnon la reĝo estis deklarinta ke la malfacilaĵoj de junuloj hispanaj por trovi laborpostenojn sendormigis lin kaj tuj poste li foriris ĉasturismi al Afriko.
En junio 2014 Johano Karlo abdikis kaj lasis la tronon al sia filo Filipo la 6-a.
La 4-an de aŭgusto 2020 Johano Karlo la 1-a foriris al volonta ekzilo kadre de financa korupto kaj skandalo. Inter diversaj aferoj estas la ricevo de enormaj monsumoj el diversaj arabaj monarkioj kiel kompenso al akcepto de negocoj. Dum jaroj tiuj aferoj ne povis esti esploritaj pro la protekto de la reĝa familio kontraŭ juraj procesoj. Plej grava afero estas la ricevo de 188 milionoj da usonaj dolaroj el Sauda Arabio.[1]
Ordenoj kaj honorigoj
redaktiNotoj
redakti- ↑ Pilar l. González de lara, El rastro de las supuestas comisiones cobradas por Juan Carlos I: los 188 millones que trajo el viento del desierto, Público, 9a de junio 2020. Alirita la 4an de aŭgusto 2020.