La batalo de l' vivo

La Batalo de l' Vivo
	La Batalo de l' Vivo
Aŭtoro	Charles Dickens
Eldonjaro	1910
Urbo	Londono
Eldoninto	Stead's Publishing Office
Paĝoj	88
	v • d • r

La Batalo de l' Vivo (angle : The Battle of Life : a love story) estas rakonto de la brita romanisto Charles Dickens unue publikigita en la jaro 1846. Ĝi estis la kvara de la kvin "Libroj por Kristnasko" de Dickens, kiuj aperis inter 1843 kaj 1848, la unua estis A Christmas Carol (Kristnaska Kanto).

Resumo

Jen resumo de la ĉefaj punktoj:

1. Ĝenro: Ĝi estas kristnaska rakonto, kvankam malpli konata ol aliaj kristnaskaj verkoj de Dickens.

2. Kadro: La rakonto okazas en angla vilaĝo, ĉefe ĉirkaŭ familia domo kaj ĝardeno.

3. Ĉefaj personoj:

- Grace kaj Marion Jeddler: Du fratinoj

- Dr. Jeddler: Ilia patro, cinika filozofo

- Alfred Heathfield: Juna kuracisto, fianĉo de Marion

- Michael Warden: Loka nobelulo

4. Intrigo: La rakonto fokusiĝas sur la vivoj de la du fratinoj kaj iliaj rilatoj.

5. Ĉefa temo: La titolo aludas al la ideo ke la vivo estas batalo, kiun ĉiu devas batali.

6. Amo kaj sinofero: Grava temo estas la sinofero de amo, precipe rilate al Marion.

7. Mistera malapero: Marion malaperas la tagon antaŭ ŝia planita geedziĝo kun Alfred.

8. Tempo: La rakonto kovras plurajn jarojn, montrante la evoluon de la personoj.

9. Surpriza turniĝo: La fino de la rakonto malkaŝas neatenditan veron pri la malapero de Marion.

10. Stilo: Kiel multaj verkoj de Dickens, la romano enhavas miksaĵon de humuro, patoso, kaj socia kritiko.

11. Akcepto: Kompare kun aliaj verkoj de Dickens, ĉi tiu romano ricevis miksitajn recenzojn kaj estas malpli konata.

12. Mesaĝo: La romano emfazas la gravecon de amo, familio, kaj la kapablo superi malfacilaĵojn en la vivo.

La rakonto esploras la kompleksajn rilatojn inter la personoj kaj kiel iliaj decidoj influas unu la alian dum ili navigas la "batalon de la vivo". Ĝi prezentas teman esploron de amo, devo, kaj persona kreskado en la kunteksto de vilaĝa vivo en viktoria Anglio.

Esperanta traduko

L. L. Zamenhof esperantigis la rakonton laŭ la germana versio kaj aperigis ĝin en La Esperantisto en la jaro 1891. La verko eldoniĝis aparte 88-paĝe en 1910. Estas unu el la unuaj tradukoj al Esperanto.

En la komenco de la libroforma versio de la verko, Zamenhof inkludis noton:

„ Al la legantoj.

En la unuaj jaroj de la ekzistado de Esperanto unu sinjoro montris al mi germanan libron (tradukon de verko de Dickens) kaj diris: ĉi tion oni certe ne povus traduki en Esperanton. Por konvinki tiun sinjoron, ke li eraras, mi prenis la libron kaj tradukis ĝin.

Ĉar la verko ne sole ne estas tradukita el la originalo, sed mi eĉ ne komparis ĝin kun la originalo, tial mi dum longa tempo ne deziris reeldoni ĝin. Sed kelkaj amikoj trovis, ke por multaj esperantistoj eble estos interese legi libron aperintan en la unuaj jaroj de Esperanto, tial mi cedis al ilia deziro kaj donis mian konsenton por reeldono de la verko.

L.L. Zamenhof ”

Tiu verko estas (tute aŭ parte) entenata en la rete alirebla Tekstaro de Esperanto.

Recenzoj

„ Ni ĝojas pri la apero de ĉi tiu valora libro, sed bedaŭras diri, ke ĝi apenaŭ estas nun havebla, ĉar preskaŭ elvendita. Espereble oni povos ĝin represi baldaŭ.

Kvankam la Batalo estas verko kompare nekonata, por ni ĉi tiu traduko estas eksterordinare grava. Zamenhof ĝin tradukis en la jaro 1891 (el Germana traduko, ne povante konsulti la Anglan originalon). Kaj ĉi tiu eldono —la tria— estas aparte havinda, ĉar la kompetentega William Bailey zorge komparis ĝin kun la Esperanta kaj la Angla originaloj, por forigi pres- kaj kopi-erarojn, kaj por ĝustigi kelke da eraretoj (pro la duobla traduko). Rimarkinda estas la fakto, ke Esperanto de 1891 apenaŭ diferencas de Esperanto nuna : oni malfacile povus diveni, ke la verko ne estas traduko nuntempa. Oni rimarkos tamen, la uzon de elrigardi (nun aspekti), kaj tiu ĉi, tio ĉi (Zamenhof poste preferis ĉi tiu, ĉi tio), kaj esprimojn kun de, kie oni nun emus uzi formon malpli longan : fero de forno (fornfero) ; festo de edziĝo (edziĝa festo), finetoj de l' piedoj (piedpintoj), kampo de batalo (batalkampo), kolego de ludoj (ludkamarado), krispigilo de haroj (harkrispigiloj), letero de adiaŭ (adiaŭa letero), manĝo de l’ mateno (matena manĝo), raspilo de muskato (muskat-raspilo), tago de naskiĝo (naskiĝa tago), tempo de teo (tehoro), tuko de nazo (poŝtuko). Notinda estas la okaza elizio de ke (kaj la uzo de pensas, kie kelkaj nuntempe insistus pri opinias) : "Mi pensas, mi esprimas ..." "Mi pensas, vi estas prava." "Mi pensas, mi ĉion plenumis." Mi pensas, vi konsentos kun mi." Post kvazaŭ ni legas (tute ĝuste) -as, -is, -os, -us, laŭsence. Kaj dufoje sen antaŭ infinitivo (kion Z poste evitis).