La gajaj edzinoj de Windsor

La Gajaj Edzinoj de Windsor (angle The Merry Wives of Windsor) estas komedio de William Shakespeare, unuafoje publikigita en 1602, kvankam ŝajne verkita antaŭ 1597.

La Gajaj Edzinoj de Windsor
La Gajaj Edzinoj de Windsor
La Gajaj Edzinoj de Windsor
Aŭtoro William Shakespeare
Eldonjaro 1948
Urbo Rickmansworth
Eldoninto The Esperanto Publishing Company Limited
Paĝoj 89
vdr

Ĝi estas esperantigita fare de Stephen A. Andrew kaj aperis 89-paĝa en Rickmansworth ĉe The Esperanto Publishing Company Limited en la jaro 1948.

Enhavo

redakti

La verko aperigas la dikegan kavaliron Falstaff, kaj estas la ununura komedio de Shakespeare kiu temas nur pri la vivo de samtempa mezklaso de Elizabeta epoko. Ĝi estas plurfoje adaptita por opero.

Roluloj

redakti
 
Mistress Page (Julie Hughett) kaj Falstaff (John Rousseau) en "The Merry Wives of Windsor", ludita de la Pacific Repertory Theatre ĉe la teatro Golden Bough Playhouse en Carmel, Kalifornio, Usono, en 1999.
  • Falstaff
  • Bardolph, Pistol, Nym, (Sekvantoj de Falstaff)
  • Robin, Page (paĝio) de Falstaff, eble filo de Mr Page.
  • Messrs. Ford & Page, du ĝentlemanoj loĝantaj en Vindsoro.
  • William Page, junulo, filo de Page.
  • Sir Hugh Evans, grava kimra
  • Doctor Caius, franca fizikisto.
  • Rugby, servisto de doktoro Caius.
  • Miss Quickly (rapidulin'), servisto de doktoro Caius.
  • Shallow, funkciulo de Justico.
  • Slender (sveltul'), kuzo de Shallow.
  • Simple, servisto de Slender.
  • Fenton, juna ĝentlemano.
  • La gasto de la Gastejo Garter.
  • Miss Ford
  • Miss Page
  • Anne Page, filino de Miss Page, enamiĝintaj de Fenton.

Intrigo

redakti

La verko anakronie situas Sir John Falstaff, kiu estis jam aperinta en verkoj de Shakespeare pri la mezepoka reĝo Henriko la 4-a kaj historioj de ĉirkaŭ 1400, en la samtempan historion de la Elizabeta epoko, ĉirkaŭ 1600.

Falstaff alvenas al Vindsoro senmona. Por plibonigi sian financan situacion, decidas seksallogi du edzinojn, mistress Ford kaj mistress Page. Li skribas amleterojn identajn al ambaŭ edzinoj, kaj petas siajn respektivajn servistojn, Pistol kaj Nym, liveri ilin. ili malakceptas, kaj Falstaff batas ilin. Kiel revenĝo, la servistoj informas la edzojn pri la intencoj de Falstaff. Sinjoro Page malatentas, sed la ĵaluza sinjoro Ford decidas ekscii per si mem pri la planoj de Falstaff.

Dume, tri diversaj viroj provas gajni la manon de la filino de Sinjoro Page, Anne Page. Sinjorino Anne Page ŝatus vidi ŝian filinon geedziĝi kun doktoro Caius, franca kuracisto, dum la patro de la knabino ŝatus vidi ŝin geedziĝi kun Majstro Slender (maldika). Anne mem estas nove enamiĝinta kun Majstro Fenton, sed Page antaŭe malaprobis Fenton kiel bofiliĝonto ĉar li malŝparis sian konsiderindan riĉaĵon per altklasa vivmaniero. Hugh Evans, kimra pastro, provas rekruti helpon de Mistress Quickly (rapida) (serve al doktoro Caius) en engaĝiĝo de Anne por Slender, sed la doktoro malkovras tin kaj defias Evans al duelo. La Gastiganto de la Gastejo malhelpas tiun duelon per rendevuado de ambaŭ viroj al malsama rendevuejo, kaŭzante multe da amuziĝo por li mem, Justeco, Page kaj aliaj. Evans kaj Caius decidas labori kune por akiri revenĝxon el la Gastiganto.

 
Henry Fuseli: "Falstaff in the Washbasket", 1792

Kiam la virinoj ricevas la leterojn, ĉiu iras por rakonti la alian kaj ili rapide trovas ke la leteroj estas preskaŭ identaj. La "gajaj edzinoj" estas ne interesitaj pri la aĝiĝanta, obeza Falstaff kiel svatanto; tamen, por la konsidero akiri amuziĝon kaj akiri venĝon por liaj maldecaj supozoj direkte al ili ambaŭ, ili ŝajnigas reagi al liaj progresoj.

Tio ĉio rezultas en granda embaraso por Falstaff. Brook "Rojo" diras, ke li estas nove enamiĝinte kun Sinjorino Ford sed ne povas svati ŝin kiam ŝi estas tro virta. Li ofertas pagi Falstaff por svati ŝin, dirante ke post kiam ŝi perdis sian honoron li povos tenti ŝin mem. Falstaff ne povas kredi sian bonŝancon, kaj rakontas "Rojon" ke li jam aranĝis renkonti kun Sinjorino Ford dum ŝia edzo estas for. Falstaff forvojaĝas daŭrigi sian nomumon kaj Ford parolas kun si mem ke li pravas pridubi sian edzinon kaj ke la fidema Page estas malsaĝulo.

Kiam Falstaff alvenas por renkonti Sinjorinon Ford, la gajaj edzinoj trompas lin en kaŝado en lavkorbo plena de malpuraj, malbonodoraj vestaĵoj atendantaj lavadon. Kiam la ĵaluza Ford revenas provi kaj kapti sian edzinon kun la kavaliro, la edzinoj havas la korbon prenita for kaj la enhavo (inkluzive de Falstaff) forĵetita en la rivero. Kvankam tio influas Falstaff fierecon, lia memo estas surprize rezistema. Li estas fervora ke la edzinoj nur "ŝajnigas esti malmolaj veni" kun li, tiel ke li daŭrigas sian postkuron de seksa akcelo, kun ĝia inspektistemo kaj eblecoj por ĉantaĝo.

 
Kovrilpaĝo de la versio de 1602.

Denove Falstaff iras por renkonti la virinojn sed Sinjorino Page revenas kaj avertas Sinjorinon Ford kontraŭ la aliro de ŝia edzo denove. Ili provas pensi pri manieroj kaŝi lin krom la lavkorbo kien li rifuzas eniri en denove. Ili trompas lin denove, tiun tempon en alivestado de Falstaff kiel la dika onklino de la domservistino de Sinjorino Ford, dika virino de Brentford. Ford provas denove kapti sian edzinon kun la kavaliro sed finas batante la "maljunulinon", kiun li malestimas, kaj ĵetante ŝin el lia domo. Nigra kaj blua, Falstaff priploras sian malbonŝancon.

Poste la edzinoj rakontas siajn edzojn koncerne la serion de ŝercoj kiujn ili intrigis je Falstaff, kaj kune ili elpensas unu-lastan trukon kiuj finas kun la kavaliro humiligita plej antaŭe de la tuta urbo. Ili petas al Falstaff vesti kiel "Herne, la ĉasisto" kaj renkontiĝas ĉe maljuna kverko en Windsor Vorst (nun parto de Windsor Great Park). Ili tiam vestas plurajn da la lokaj infanoj, inkluzive de Anne kaj William Page, kiel feoj kaj petas ilin por pinĉi kaj bruligi Falstaff por puni lin. Page konspiras vesti Anne en blanka kaj petas al Slender ŝteli ŝin for kaj geedziĝi kun ŝi dum la festoj. Sinjorino Page kaj doktoro Caius aranĝas fari la samon, sed ili aranĝas ke Anne devas esti vestita en verda. Anne rakontas tion al Fenton, kaj li kaj la Gastiganto alvokas Anne kaj Fenton por esti geedzitaj anstataŭe.

La edzinoj renkontas Falstaff, kaj preskaŭ tuj la "feoj" atakas. Slender, Caius, kaj Fenton ŝtelas sian novedzinojn dum la kaoso, kaj la resto de la roluloj rivelas siajn verajn identecojn al Falstaff.

 
Faksimila kopio de klasika versio.

Kvankam li estas embarasita, Falstaff traktas la ŝercon surprize bone, kiam li vidas ke ĝi estas kion li meritis. Ford diras ke li devas repagi la 20 funtojn kiujn "Rojo" donis al li kaj prenas la ĉevalojn de la kavaliro kiel rekompenco. Slender subite prezentiĝas kaj diras ke li estis trompita - la "knabino" kiun li prenis for geedziĝi estis ne Anne sed juna knabo. Caius alvenas kun simila novaĵo - tamen, li fakte geedziĝis kun sia knabo! Fenton kaj Anne alvenas kaj koncedas ke ili amas unu la alian kaj estis geedzitaj. Fenton skoldas la gepatrojn por provado devigi Anne geedziĝi kun viroj kiujn ŝi ne amis kaj la gepatroj akceptas la geedziĝon kaj gratulas la junan paron. Poste ili ĉiuj forvojaĝas kune kaj Sinjorino Page eĉ invitas Falstaff por veni kun ili.

Eksteraj ligiloj

redakti