Ma Huan (en ĉina 马欢, tradicie 馬歡 kaj pinjine Mǎ Huān) (ĉ. 1380–1460[1]), politika nomo Ĉung-dao {en ĉina 宗道, plumonomo Monto-hakisto, naskiĝis en la kantono Kuaiji de Ĝeĝjango, areo ene de la modernaj limoj de Ŝaosing. Li estis islama veturanto, esploristo kaj tradukisto kiu akompanis la admiralon Ĉeng He en tri el liaj sep ekspedicioj al la "Okcidentaj Oceanoj". Ŝajne li ne naskiĝis islamano, sed estis ĉino kiu konvertiĝis al Islamo kiam li estis juna, kaj lia surnomo "Ma" havis neniun rilaton al islama praularo. Li konis kelkajn klasikajn tekstojn kaj ĉinajn kaj budhismajn. Li lernis araban por esti kapabla traduki ĝin.[2]

Ma Huan
Persona informo
馬歡
Naskiĝo 30-an de novembro 1379 (1379-11-30)
en Ŝaosing
Morto 1-an de januaro 1460 (1460-01-01) (80-jaraĝa)
Religio islamo vd
Ŝtataneco Dinastio Ming Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo esploristo
tradukisto
verkisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Verkado
Verkoj Ying Ya Sheng Lan vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr
Paĝo el presita eldono de Jingjai Ŝenglan de Ma Huan el la Ming dinastio

En la ekspedicio de 1413 (nome la 4a), li vizitis Ĉampaon, Javon, Sumatron, Palembangon, Siamon, Koĉi kaj Hormuzon.

En la ekspedicio de 1421, li vizitis Malakon, Aru, Sumatron, Trinkomaleon, Cejlonon, Koĉi, Kalikuton, Dofaron kaj Hormuzon.

En la ekspedicio de 1431, li vizitis Bengalon, Ĉitagongon, Sonargaonon, Gauron kaj Kalikuton. El Kalikuto, li estis sendita de la eŭnuko Hong Bao kiel sendito al Mekko.

Dum siaj ekspedicioj, Ma Huan notis pri geografio, politiko, veterkondiĉoj, medio, ekonomio, loka kutimaro, eĉ punmetodoj por krimuloj. Reveninte hejme el sia unua ekspedicio, li ekverkis libron pri sia ekspedicio, unu skizo de kio estos preta ĉirkaŭ 1416. Li pligrandigis kaj modifis sian skizon dum postaj ekspedicioj, kies fina versio estis preta ĉirkaŭ 1451. La titolo de lia libro estis Jingjai Ŝenglan (Ĝenerala Esplorado de la Oceanaj Bordoj).

Referencoj

redakti
  1. Forbes, A.D.W. (1983), "Ma Huan", in Bosworth, C.E., The Encyclopaedia of Islam, E.J. Brill, pp. 849–850, (ISBN 90-04-07164-4), http://books.google.com/books?id=jJY3AAAAIAAJ&pg=PA849 
  2. Sir H. A. R. Gibb. Encyclopedia of Islam, Volumes 1–5. Brill Archive, p. 849. ISBN 90-04-07164-4.
  • Ying-yai Sheng-lan, The Overall Survey of the Ocean's Shores 1433 de Ma Huan, tradukita de J.V.G. Mills, kun enkonduko, Hakluty Society, London 1970; represita de White Lotus Press 1997 ISBN 974-8496-78-3 (restricted online copy el Google Books)
  • Paul Pelliot, Les grands voyages maritimes chinois au début du 15ème siècle。
  • Gordon, Stewart. When Asia was the World: Traveling Merchants, Scholars, Warriors, and Monks who created the "Riches of the East" Da Capo Press, Perseus Books, 2008. ISBN 0-306-81556-7.