Maldivoj
La Maldivoj, aŭ en ilia oficiala nomo la Respubliko de la Maldivoj (en la Diveha: ދިވެހިރާއްޖެ Divhirĝ, ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމުހޫރިއްޔާ Divhirĝ ĵumhurija) estas insulara ŝtato en la Hinda arĥipelago en Suda Azio. Ĝia plej alta punkto troviĝas je nur 2 metroj super la marnivelo. La ŝtato konsistas el 1 190 insuloj, de kiuj 220 estas loĝataj de indiĝenoj kaj aliaj 87 utiligataj por turismaj celoj. La Maldivoj konsistas je 99% de akvo kaj nur 1% landtereno. La plej sudaj atoloj Fuvahmulah kaj Addu konsistigas la parton de la Maldivoj en la Suda Hemisfero.
| Maldivoj | |||
| mahle ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމުހޫރިއްޔާ Raajjeyge Jumhooriyyaa | |||
| prezidenta respubliko | |||
 Situo de Maldivoj
| |||
|
|||
| Oficiala nomo: ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމުހޫރިއްޔާ | |||
| Respubliko |  Maldivoj
| ||
|---|---|---|---|
| Duoninsulo | Hinda subkontinento | ||
| Atolo | Atolo Maleo | ||
| Parto de | Azio | ||
| Najbaras kun | Hinda oceano ĉirkaŭe | ||
| Parto(j) | 19 koralaj atoloj | ||
| Ĉefurbo | Maleo | ||
| - mezo | Maleo | ||
| - koordinatoj | 04° 10′ 30″ N 73° 30′ 32″ O / 4.17500 °N, 73.50889 °O (mapo) | ||
| Plej alta punkto | |||
| - alteco | 2,5 m s. m. | ||
| Areo | 298,0 km² (29 800 ha) | ||
| Loĝantaro | 349 106 (2005) | ||
| Denseco | 1 171,5 loĝ./km² | ||
| Sendependiĝo | 26-a de julio 1965 | ||
| Prezidento | Mohamed Naŝid | ||
| Horzono | UTC (UTC+5) | ||
| Telefona antaŭkodo | +960 | ||
| ISO 3166-1 | 462 MDV MV | ||
| Aŭtokodo | MV | ||
| Interreta domajno | .mv | ||
| Nacia himno | Gavmii mi ekuverikan matii tibegen kuriime salaam | ||
| Monunuo | Maldiva rufijao | ||
| Lingvo | mahla | ||
| Religio | Islamo | ||
 Situo de la ĉefurbo enkadre de Maldivoj
| |||
 Vikimedia Komunejo: Maldives
| |||
| Retpaĝo: www.maldivesinfo.gov.mv | |||
La 26-an de julio 1965, Maldivoj iĝis sendependa ŝtato, kaj proksimume tri jarojn poste, la 11-an de novembro 1968, la reĝimo estis ŝanĝita kaj ĝi estis deklarita respubliko. Maldivoj estas la lando kun la plej malgranda loĝantaro en Azio, same kiel la plej malgranda islama lando.
GeografioRedakti
Maldivoj estas la plej plata lando en la mondo, kun maksimuma alteco super marnivelo de proksimume 2.3 metroj.
Dum la 20-a jarcento la marnivelo altiĝis je pli ol dudek centimetroj. Ĉi tiu tendenco estas atendita daŭri, kaj ĝi minacas la ekziston de la respubliko.
Dum la forta cunamo en decembro 2004, la plej multaj el la insuloj estis kovritaj per akvo dum pluraj minutoj. La cunamo kaŭzis tiajn signifajn ŝanĝojn en la geografio de kelkaj el la insuloj ke ekzistis neniu ebleco krom ĝisdatigi la mapojn de la respubliko.
Por alfronti la altiĝantan marnivelon, la lando aliĝis al la Alianco de Malgrandaj Insulaj Ŝtatoj.
La lando estas traigata de la ekvatoro sed verŝajne ne rekte transiras ajnan insulon en la lando sed pasas proksime de ĝi.
AdministradoRedakti
Administre la Maldivoj estis dividitaj en 7 provincojn. Aktuale en 2010 ĝi estas dividita en 18 atolojn kaj 2 urbojn kun aparta statuso. La nomoj de la atoloj estas fakte la inicialoj de siaj originaj nomoj en la dibhi-lingvo, ĉar la originaj nomoj estas malfacile prononceblaj por la eksterlandanoj venantaj al la lando.
Noonu Atolo estas administra divizio de Maldivoj koresponda al la suda parto of Miladhunmadulu Atolo. La ĉefurbo estas Manadho.
HistorioRedakti
La Islama religio venis al la insuloj en 1153, tempo kiam la insuloj estis regataj kiel regno.
En 1558 la insuloj iĝis kolonioj de la Portugala Imperio, en 1654 de la Nederlanda Orienthinda Kompanio kaj en 1887 de la Brita Imperio. En 1965 la insuloj deklaris sendependecon de Britio sub la nomo Maldivoj. En 1968 la insuloj estis deklaritaj respubliko.
En 1985 ĝi iĝis membro de la Brita Komunumo kaj en 1988 puĉo estis subpremita en la respubliko, post kiam en antaŭaj jaroj estis faritaj pluraj puĉoprovoj kiuj ankaŭ malsukcesis.
Priskribo de Ibn-BatutaRedakti
La islama vojaĝanto Ibn Batuta (1304-1377) vizitis la Maldivojn. Li diris, ke 2 000 insuloj estas disĵetitaj kiel perla kolĉeno. Li alvenis en Malé, la ĉefurbo de Maldivoj. La ŝtato, kiu tiam ampleksis Islamon, honoris lin kiel juĝisto, la islama religititolo de Kadio. La reganto, reĝino Rehendi Kilege aŭ Khadija, serĉis fakulon pri la praktikoj de Islamo. Ili atendis la okazon, ke oficiala kadio alteriĝis sur la insulon, aljuĝis al li oron, perlojn kaj junajn sklavinojn kaj petis, ke li konsentu resti longan tempon por instrui ilin pri la islamaj praktikoj. Ibn Batuta komprenis ke li ne povis rifuzi kaj jese respondis. Li akiris la fidon de la loĝantoj kiam li sukcesis ĉesigi la ĉiumonatan kutimon oferi virgulinon al demono.
En sia rolo de ĉefĵuĝisto, Ibn Batuta decidis enkonduki novajn kutimojn kiel kutimas en Islamo: la manoj de ŝtelistoj estu fortranĉitaj, tiuj, kiuj damaĝas maljunulojn, estu punitaj kaj tiuj, kiuj ne vizitas la moskeon vendrede, estu publike malestimitaj. La kulminaĵo de lia religia entrepreno estas en provado ĉesigi la praktikon per kiu virinoj portas veston nur en la malsupra duono de la korpo. Laŭ ilia priskribo eĉ la edzino de la sultano faris tion, sed Ibn Batuta estis nekapabla ĉesigi tiun praktikon, tre konvena en la varmego ĉe la tropiko de la ekvatoro. Alia kutimo malkonforme al lia volo estis la praktiko de maristoj, kiuj venos al la insuloj, kunportis kaj geedziĝis al lokaj virinoj sed rapide deportis kaj eksedziĝis ilin kiam ili forlasis la insulon.
Ekonomio kaj turismoRedakti
En la pasinteco, la fiŝkapta industrio estis la plej grava industrio en la Maldivoj, sed ekde 1989, post registaraj ekonomiaj reformoj, turismo fariĝis la plej grava industrio por la Maldiva ekonomio. Hodiaŭ ĝi respondecas pri proksimume triono de la malneta enlanda produkto de la Maldivoj kaj proksimume 60% de fremdvalutaj enspezoj.
Pli ol 90 procentoj de la impostenspezo de la ŝtato venas de impostoj sur importado kaj turismo. En 2006, pli ol 600,000 turistoj vizitis la insulojn, la plej multaj el kiuj eniris la landon tra la Velana Internacia Flughaveno.
Komence de 2021, estis decidite en precedenca movo en Maldivoj, malpermesi unufojan uzon de plasto, ĝis 2023 en ĉi tiu etapo. La decido estis farita pro tre grandaj kvantoj da rubaĵoj, kiujn ĉiujare produktas la loĝantoj kaj turistoj, kiujn la ŝtato malfacile traktas.[1]
KulturoRedakti
Tana-skribo aŭ Thaana estas la moderna skribsistemo uzata por lingvo divehi, la oficiala lingvo de la Maldivoj.
FilatelioRedakti
En la fruaj 1960-aj jaroj, la indico de poŝtmarkemisio de la Maldivoj akcelis, iĝante ene de kelkaj jaroj inundo de emisioj destinitaj ĉefe por la stampkolektistmerkato. Sed la proliferado de redundoj emisioj ekde la mez-1960-aj jaroj, kaj la inundado de la stampomerkato kun poŝtmarkoj dediĉitaj al temoj tute ne rilatitaj al la loka kulturo, naturo, kaj historio de la Maldivoj, igis la plej multajn poŝtmarkkolektantojn perdi intereson en la Maldivoj.[2]
Ekde la republikiĝo, fakte en la sama tago, du poŝtmarkoj estis emisiitaj en la Maldivoj portantaj la surskribon "Respubliko de Maldivoj" por la unua fojo anstataŭe de la surskribo "Maldivaj Insuloj".
Vidu ankaŭRedakti
Eksteraj ligilojRedakti
- http://www.maldivesinfo.gov.mv/
- http://www.maldivestourism.net/photos/
- http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/4148279.stm
- Pictures of Maldives Arkivigite je 2011-06-24 per la retarkivo Wayback Machine
- ↑ NBC Nightly News, The Maldives To Ban Single-Use Plastics by 2023, YouTube, la 8-an de februaro 2021
- ↑ This is Philately, 436