Valašské Meziříčí

Valašské Meziříčí estas urbo en Ĉeĥio kun 22 833 loĝantoj (2024), kiu situas en Moravio, 15 km de urbo Vsetín. Valašské Meziříčí estas grava fervoja kaj landvoja vojkruciĝo kaj signifa ekonomia kaj kultura centro de regiono, kies nomo estas Valaĥio kun multe da historiaj kaj kulturaj memorigaĵoj.

Valašské Meziříčí
germane Wallachisch Meseritsch
urbo
Placo en Valašské Meziříčí
Flago Blazono
Oficiala nomo: Valašské Meziříčí
Mallongige: Valmez
Kromnomo: Valaĥiaj Atenoj
Ŝtato	Ĉeĥio
Regiono	Regiono Zlín
Distrikto	Distrikto Vsetín
Administra municipo	Valašské Meziříčí
Historia regiono	Moravio
Parto de	Valaĥio
Montaro	Subbeskida montetaro
Riveroj	Vsetínská Bečva, Rožnovská Bečva
Situo	Valašské Meziříčí
- alteco	294 m s. m.
- koordinatoj	49° 28′ 36″ N 17° 58′ 26″ O (mapo)
Areo	35,4 km² (3 540 ha)
Loĝantaro	22 833 (2024)
Denseco	645 loĝ./km²
Sulko	Rožnova sulko
Unua skribmencio	1297
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	757 01
NUTS 3	CZ072
NUTS 4	CZ0723
NUTS 5	CZ0723 545058
Katastraj teritorioj	10
Partoj de urbo	7
Bazaj setlejunuoj	10
Situo enkadre de Ĉeĥio Situo enkadre de Ĉeĥio
Vikimedia Komunejo: Valašské Meziříčí
Retpaĝo: www.valasskemezirici.cz
Portalo pri Ĉeĥio

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Velká Lhota, Bystřička, Jarcová, Choryně, Hostašovice, Lešná, Zašová, Krhová kaj Poličná.

La urbo situas en kunfluejo de riveroj Rožnovská Bečva kaj Vsetínská Bečva (plu daŭrigas nur rivero Bečva). Valašské Meziříčí estiĝis en la jaro 1923 per unuiĝo de Meziříčí (la unua mencio pri Meziříčí estas el la jaro 1297), kaj de Krásno (la unua mencio pri Krásno devenas el la jaro 1299). Sed ambaŭ urboj ekzistis kiel memstaraj urboj, eĉ kiam historia evoluo de la urboj estis simila. Precipe Krásno gardis sian memstarecon. Jam en la jaro 1516 Meziříčí havis 140 domojn. En duono de la 16-a jarcento estis konstruitaj urbaj remparoj, kiuj estis preskaŭ 6 m altaj, kun bastionoj kaj portaloj – la 16-a jarcento estas periodo de la evoluo de la urbo. En la jaro 1607 incendio dezertigis la urbon, dum la tridekjara milito ĝi estis kelkfoje ruinigita. En la jaro 1621 ĉi tie estis malvenkitaj valaĥiaj ribeloj, en la jaro 1648 svedoj forbruligis la urbon. Ankoraŭ en la jaro 1742 prusoj rabis kaj forbruligis la urbon. Dum napoleonaj militoj Meziříčí fariĝis kelkfoje soldatarejo.

Ĉe la kunfluejo de Rožnovská kaj Vsetínská Bečva estis en la jaro 1899 konstruita obelisko al 1 228 aŭstriaj, francaj kaj rusaj soldatoj, kiuj ĉi tie mortis. Prospero de la urbo okazis nur en la 19-a jarcento (fonditaj vitrofarejo, teksfabriko, alkonduko al fervojo). Plua industria evoluo okazis post la I-a mondmilito (kafrostejo Dadák, elektrofabriko Mikrofona, trikfabriko, fabriko por ĉapeloj, fonditaj multaj faklernejoj, gimnazio). La urbo estis tiam nomata ankaŭ Valaĥiaj Atenoj. Nuntempe estas signifaj industrio ĥemia, vitrofarejo, lignoindustrio, trikfabriko, produktado de gobelinoj kaj permane ligataj tapiŝoj, kafrostejo.

En Valašské Meziříčí estas multe da valoraj historiaj kaj kultutraj memorigaĵoj. La urbo estas naskiĝloko aŭ agadloko de vico da eminentaj personecoj, ekz. de verkistoj M. Jahn (1865–1942), Č. Kramoliš (1862–1949), en la urba gimnazio studis verkistino Amálie Kutinová (1898–1965), de pentristoj J. Barucha (1892–1966), A. Schneiderka (1896–1958) ka.

Loĝantaro

Evoluo de nombro de loĝantoj

La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj

Jaro	Loĝantoj
1869	7 108
1880	7 767
1890	8 024
1900	8 245
1910	8 529
1921	8 495

Jaro	Loĝantoj
1930	11 173
1950	10 832
1961	12 291
1970	17 476
1980	26 531
1991	28 175

Jaro	Loĝantoj
2001	24 130
2012	26 791
2014	22 733
2016	22 449
2017	22 309
2018	22 200

Jaro	Loĝantoj
2019	22 217
2020	22 306
2021	21 709
2022	21 883
2023	22 630
2024	22 833