La Asocio Helmholtz (germane Die Helmholtz-Gemeinschaft Deutscher Forschungszentren e. V, mallonge Helmholtz-Gemeinschaft, angle The Helmholtz Association of German Research Centres, mallonge: The Helmholtz Association) estas la plej granda scienca organizaĵo en Germanio kuniganta 19 sciencteknikajn esplorcentrojn, kaj institutoj-teknikaj kaj biologiaj-medicinaj. La Asocio Helmholtz de Germanaj Esplorcentroj estis establita en 1995 por formaligi ekzistantajn rilatojn inter kelkaj mondfamaj sendependaj esplorcentroj. La oficiala misio de la asocio estas "solvi la grandajn defiojn de scienco, socio kaj industrio ". La sciencistoj de la asocio do koncentriĝas pri kompleksaj sistemoj, kiuj influas la homan vivon kaj la medion. La asocio ricevis la nomon de la germana fiziologo kaj fizikisto Hermann von Helmholtz [1].

Asocio Helmholtz
volontula asocio
esplora institucio Redakti la valoron en Wikidata
Informoj
fondodato 2001
lando Germanio
urbo Bonno
Estraro
ĉefestro(j) Otmar Wiestler (mul) Traduki (2015–)
Jürgen Mlynek (mul) Traduki (2005–2015) Redakti la valoron en Wikidata vd
retejo Oficiala retpaĝaro [+]
Listoj
membro de
vd
filioj
vd
jura formo registrita asocio de Germanio vd
vdr

Aktuale en 2020, la jara buĝeto de la Asocio Helmholtz sumiĝas al 5 miliardoj da eŭroj . Du trionoj de ĉi tiu financado venas de publikaj sponsoroj (en proporcio de 1:9 inter federaciaj kaj ŝtataj aŭtoritatoj) kaj la individuaj Helmholtz-centroj mem respondecas pri 30% en la formo de kontraktofinancado disponigita fare de sponsoroj en la publikaj kaj privataj sektoroj. La kerna financado estas donita al la 19 aŭtonomiaj esplorcentroj de la Germana Ministerio pri Eduko kaj Esploro (BMBF), kiu ankaŭ taksas ilian efikecon laŭ la plej altaj internaciaj normoj. En 2020, la nombro da dungitoj pliiĝis al pli ol 42,000 kaj ĉi-jare proksimume 7,000 eksterlandaj sciencistoj laboris en la Helmholtz-centroj [1][2].

La Asocio Helmholtz estis rangigita 7-a en 2019 de Nature Index, kiu mezuras la plej grandajn kontribuantojn al artikoloj publikigitaj en 82 ĉefaj ĵurnaloj en la mondo. Ĝis 2020, tri el la esploristoj de la asocio gajnis la Nobel-premion, kvin gajnis la Leibniz-premion, kaj kvardek tri gajnis la Premio Erwin Schrödinger - la Sciencan Premion de la Asocio de Donacantoj (germane Stifterverband für die Deutsche Wissenschaft).

La Asocio Helmholtz estis rangita #6 en 2022 de la Natura Indekso, kiu mezuras la plej grandajn kontribuantojn al sciencaj publikaĵoj eldonitaj en 82 eminentaj revuoj [3][4][5].

Membraj organizaĵoj

redakti
 
Mapo de la situo en Germanio de 19 esplorcentroj kiuj estas membroj de la Asocio Helmholtz

La esplorcentroj kaj institutoj de la Helmholtz-Asocio, ekde 2020:

  • Alfred Wegener Instituto por Polusa kaj Mara Esploro (Alfred-Wegener-Institut für Polusa- und Meeresforschung, AWI), Bremerhaven
  • Helmholtz Centro por Informa Sekureco, CISPA, Saarbrücken
  • germana Elektrono Synchrotron (Deutsches Elektronen-Synchrotron, DESY), Hamburg
  • germana Kancera Esploro Centro (Deutsches Krebsforschungszentrum, DKFZ), Heidelberg
  • germana Aerospaca Centro (Deutsches Zentrum für Luft- und Raumfahrt, DLR), Kolonjo
  • germana Centro por Neurodegenerative Malsanoj (Deutsches Zentrum für Neurodegenerative Erkrankungen; DZNE), Bonn
  • Forschungszentrum Jülich (FZJ) Jülich Esplora Centro, Jülich
  • Karlsruhe Instituto de Teknologio (Karlsruher Institut für Technologie, KIT), (antaŭe Forschungszentrum Karlsruhe), Karlsruhe
  • Helmholtz Centro por Infekta Esploro, (Helmholtz-Zentrum für Infektionsforschung, HZI), Braunschweig
  • GFZ germana Esplora Centro por Geosciences (Helmholtz-Zentrum Potsdam – Deutsches GeoForschungsZentrum GFZ, Potsdam
  • Helmholtz-Zentrum Hereon, antaŭe sciita kiel Gesellschaft für Kernenergieverwertung en Schiffbau und Schiffahrt mbH (GKSS), Geesthacht
  • Helmholtz München germana Esplora Centro por Ekologia Sana (HMGU), Neuherberg
  • GSI Helmholtz Centro por Peza Jona Esploro (GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung), Darmstadt
  • Helmholtz-Zentrum Berlino por Materialoj kaj Energio (Helmholtz-Zentrum Berlino für Materialien und Energie, HZB), Berlino
  • Helmholtz Centro por Ekologia Esploro (Helmholtz-Zentrum für Umweltforschung, UFZ), Leipzig
  • Max Planck Instituto de Plasma Fiziko (Max-Planck-Institut für Plasmaphysik, IPP), Garching
  • Max Delbrück Centro por Molekula Medikamento en la Helmholtz Asocio (Max-Delbrück-Centrum für Molekulare Medizin en der Helmholtz-Gemeinschaft, MDC), Berlino-Buch
  • Helmholtz-Zentrum Dresden-Rossendorf (HZDR) antaŭe sciita kiel Forschungszentrum Dresden-Rossendorf (FZD) ŝanĝis 2011 de la Leibniz Asocio al la Helmholtz Asocio de germanaj Esploraj Centroj, Dresden[6]
  • Helmholtz Centro por Oceana Esploro Kiel (GEOMAR) antaŭe sciita kiel Leibniz Instituto de Mara Scienca (IFM-GEOMAR), Kielo

Helmholtz Institutoj estas partnerecoj inter Helmholtz Centro kaj universitato (la institutoj ne estas membroj de la Helmholtz Asocio si mem). Ekzemploj de Helmholtz Institutoj inkluzivas:

  • Helmholtz Instituto por RNA-bazita Infekta Esploro (HIRI), Würzburg, establita en 2017 [7]

Organizo

redakti

La laboro de la centroj estas klasifikita en programoj dividitaj en sep esplorajn areojn [8]. Por ĉiu esplorkampo, estas indikite kiuj centroj estas implikitaj:

  • Energio - esplorita en la sekvaj centroj: jenaj: DLR, KIT, FZJ, GFZ, HZB, HZDR, IPP. La temoj estas renovigeblaj energioj, energi-efika konvertiĝo, nuklea fuzio kaj nuklea sekureco.
  • Tero kaj medio - studita en la sekvaj centroj: AWI, DLR, FZJ, KIT, HZI, GEOMAR, GFZ, HZG, HMGU, UFZ. La temoj estas Tero, maro, marbordaj kaj polusaj ŝanĝiĝantaj sistemoj, la atmosfero kaj klimato, biogeografiaj sistemoj kaj la tutmonda media problemo.
  • Sano - studita en la sekvaj centroj: DKFZ, FZJ, KIT, HZI, DZNE HZG, HMGU, GSI, HZB, HZDR, MDC, UFZ. Ĉi tio inkluzivas kanceresploradon, kardiovaskulajn kaj metabolajn malsanojn, la nervan sistemon, infekton kaj imunecon, medisanajn studojn, komparan genomikon por homa sano.
  • Aeronaŭtiko, Spaco kaj Transporto - studis en la sekva centro: DLR. La ĉefaj esplortemoj estas movebleco, informsistemoj kaj komunikado.
  • La strukturo de la materialo - studita en la sekvaj centroj: DESY, FZJ, KIT, HZG, GSI, HZB, HZDR. La temoj estas elementa kaj astropartikla fiziko, hadronoj kaj nuklea fiziko, PNI-esplorado (esplorado kun fotonoj, neŭtronoj kaj jonoj), aeronaŭtiko, spaca kaj transporta esplorado.
  • Ŝlosilaj teknologioj - studitaj en la sekvaj centroj: FZJ, KIT, HZG, HZB. Pri unu temo estas kunlaboro de la HZB.
  • Informado - esploritaj en la sekvaj centroj: FZJ, HZB, HZG, KIT, CISPA Centro por Informa Sekureco

Esplora agado

redakti

Klimata Iniciato

redakti

Dek kvin Helmholtz-centroj estas partneroj en la Helmholtz Regional Climate Initiative (en la germana: Regionale Kliminitiative, en la angla: The Helmholtz Climate Initiative Regional Climate) por trakti la interrilatojn inter la atmosfero, la marglacia breto, la oceano kaj tersurfacoj . Tiuj interagoj determinas la klimaton de la Tero. La iniciato sekvas la publikigon de speciala raporto pri tutmonda klimata ŝanĝo de la Interregistara Panelo pri Klimata Ŝanĝo (IPCC) ĉe la Konferenco pri Klimata Ŝanĝo de Unuiĝintaj Nacioj (2015) . La nova klimatiniciato de Helmholtz estis lanĉita la 1-an de julio 2019 kun komenca financado de 12 milionoj da eŭroj dum du jaroj. La iniciato koncentriĝos sur du ŝlosilaj areoj; "reduktante emisiojn" kaj "adaptiĝi al la efikoj de klimata ŝanĝo". [9]

En la unua areto, la plano estas evoluigi sciencajn kontribuojn al la vojmapo kiu montros kiel Germanio povas redukti siajn karbondioksidajn ellasojn al nulo antaŭ 2050. La dua areto fokusiĝos pri esplorado por trovi eblajn manierojn ekzameni la efikojn de klimata ŝanĝo en diversaj areoj de vivo kiel sano, agrikulturo, energiprovizo kaj transportado . En ambaŭ aretoj, la esploristoj ankaŭ serĉos dialogon kun la socio kaj proksiman kunlaboron kun iniciatoj jam ekzistas, same kiel kun aliaj sciencaj organizaĵoj en la kampo de klimatesplorado. La klimatiniciato ne nur prenos novan aliron laŭ sciencaj metodoj, sed ankaŭ laŭ komunikado. La klimatiniciato interesas multajn sektorojn de la socio, kiel ekzemple decidantoj en politiko kaj komerco, la amaskomunikilaro kaj publiko ĝenerale. La financado por la klimata iniciato venas de la iniciato kaj retoj fonduso kiu subtenas la esplorcentrojn kaj kunlaborojn de la Asocio Helmholtz. Dum la jaroj 2021 ĝis 2025, la fonduso koncentriĝos pri la sekvaj temoj: novaj esplortemoj, iniciatoj por disvolvi la transigan kulturon kaj talentan administradon. La esplorcentroj implikitaj estas: (DLR), (DKFZ), (DZNE), (KIT), (AWI), (HZB), (HZDR), (HZI), (HZG), (HMGU), (UFZ), (MDC), (GFZ), (GEOMAR), (FZI).

Internacia kunlaboro

redakti

Kiel esplororganizaĵo laboranta por la nacio, la Asocio Helmholtz evoluigas solvojn al la urĝaj demandoj alfrontantaj scienco, industrio kaj socio. Tamen, kun gravaj defioj kiel ekzemple klimata ŝanĝo, energiprovizo por la estonteco kaj batalado de grandskalaj epidemioj tutmonde, kunordigita kaj sistema uzo de rimedoj estas postulata longtempe. Tiucele la Helmholtz-centroj kunlaboras kun la plej bonaj esplorinstitucioj en la mondo kaj proksime kunlaboras kun internaciaj fakuloj. La esplorinfrastrukturo de la Asocio Helmholtz, kiu estas senekzempla en la mondo, servas kiel bazo por internacia kunlaboro kaj esplorado ĉe la plej alta nivelo. Pli ol 6,200 alvojaĝantaj esploristoj el la tuta mondo uzas la grandajn instalaĵojn de la Asocio Helmholtz ĉiujare. En septembro 2017, la Asocio Helmholtz publikigis sian novan internacian strategion por la jaroj 2017 ĝis 2022. Ĝi temigas kvar strategiajn kolonojn: • Plivastigi internaciajn strategiajn partnerecojn • Kunlabora esplorado ĉe la eŭropa plej alta nivelo • Altiri talenton el la tuta mondo • Scienca diplomatio - 'konstrui pontojn' per esplorado.

Libera/malferma/senpaga aliro

redakti

La Asocio Helmholtz estis unu el la unuaj se temas pri subskribi la Berlinan Deklaracion pri Malferma Aliro al Scio en la Sciencoj kaj Homarscienco (en) de 2003. [10] Tiu engaĝiĝo estis formale aprobita fare de la asembleo de ĝiaj membroj. En renoviĝinta decido en septembro 2004, la asembleo adoptis la sekvan devontigon: "La publikaĵoj de la Asocio Helmholtz estos en la estonteco, senescepte, haveblaj senpage, tiel longe kiel ne ekzistas konflikta interkonsento kun eldonejoj aŭ aliaj. En 2016, la Asocio Helmholtz publikigis pozicion pri esploradatumadministrado kaj en 2017 aprobis rekomendojn por gvidlinioj en la Helmholtz Centroj por pritraktado de esplordatenoj kiuj estis aprobitaj fare de la Ĝenerala Asembleo de la Helmholtz Association n-ro 109 en septembro 2017. [11] Nuntempe, gvidlinioj estas evoluigitaj por daŭrigebla aliro al pritraktado de esplora programaro en Helmholtz. Por reklami la ideon de libera aliro, la Asocio Helmholtz establis la Oficejon por Kunordigo de Libera Aliro en Helmholtz. La oficejo raportas kaj konsilas dungitojn pri novaj evoluoj, strategioj kaj ideoj, ekzemple, per senpagaj sciencaj laborrenkontiĝoj de Helmholtz kaj la Helmholtz senpaga sciencbulteno [12]. Senpaga aliro al esplordatenoj estas esenca parto de scienca kulturo kaj kreos konsiderindan aldonvaloron por scienco. Eĉ nuntempe, kunhavigo de datumoj jam havas altan gravecon por la multaj centroj en la Helmholtz-Asocio [13]. Kreskanta nombro da datumcentroj kun libera aliro - inkluzive de tri el la totalo de kvar datumcentroj de la Internacia Scienca Konsilio Monda Datuma Sistemo ((en), akronime ICS-World), kiuj en Germanio estas administritaj fare de la Helmholtz Centroj. Helmholtz-sciencistoj estas aktive implikitaj en naciaj kaj internaciaj iniciatoj ligitaj al libera aliro [14].

Referencoj

redakti
  1. 1,0 1,1 Helmholtz Association - About Us retrieved 24-May-2012.
  2. "Facts and Figures". Helmholtz Association. Retrieved 15 February 2023.
  3. Ten institutions that dominated science in 2015 (20 April 2016). Alirita May 28, 2019 .
  4. 10 institutions that dominated science in 2017 (12 June 2018). Alirita May 28, 2019 .
  5. 2022 tables: Institutions. Alirita February 15, 2023 .
  6. Pressemitteilung vom 22. Juni 2009: Per Unterschrift besiegelt – das FZD wechselt zur Helmholtz-Gemeinschaft Deutscher Forschungszentren (german). FZD (2009-05-22). Arkivita el la originalo je 2009-03-07. Alirita 2009-05-22 .
  7. Press release "Helmholtz-Institut kommt nach Würzburg" (German). Arkivita el la originalo je 2016-10-14. Alirita 2023-12-19 .
  8. Helmholtz Association - Research retrieved 29-Sept-2015
  9. Helmholtz Association, Helmholtz to invest 12 million euros in new climate initiative, helmholtz.de, July 01, 2019.
  10. Berlin Declaration on Open Access to Knowledge in the Sciences and Humanities
  11. position pape r
  12. Helmholtz Association, Open Science, Helmholtz Open Science Coordination Office, helmholtz.de
  13. Germany - Global Open Access Portal. UNESCO. Alirita 2017-05-07 .
  14. Helmholtz Open Science Coordination Office Arkivigite je 2018-08-27 per la retarkivo Wayback Machine, Helmholtz Association

Eksteraj ligiloj

redakti