Beatrikso (Nederlando)

Beatrix [Beatriks] (Beatrix Wilhelmina Armgard van Oranje-Nassau, naskiĝinta la 31-an de januaro 1938) estis Reĝino de Nederlando ekde la 30-a de aprilo 1980 ĝis la 30-a de aprilo 2013.

Beatrikso de Nederlando
Reĝino de Nederlando
Regado	1980–2013
Antaŭulo	Juliana
Sekvanto	Vilhelmo-Aleksandro
Persona informo
Beatrix Wilhelmina Armgard
Naskiĝo	31-an de januaro 1938 (1938-01-31) (85-jara) en Soestdijk Palace
Religio	Protestanta Eklezio de Nederlando [#]
Lingvoj	nederlanda • angla [#]
Ŝtataneco	Reĝlando de Nederlando [#]
Alma mater	Universitato de Lejdeno [#]
Subskribo
Familio
Dinastio	Oranje-Nassau (oficiale) Lippe (laŭpatre)
Patro	Bernardo de Nederlando [#]
Patrino	Juliana de Nederlando [#]
Gefratoj	Ireno de Nederlando • Margareto de Nederlando • Kristino de Nederlando [#]
Edz(in)o	Claus von Amsberg
Infanoj	Vilhelmo-Aleksandro, Johan Friso, Constantijn
Parencoj	Viktoria de Svedio [#]
Profesio
Okupo	monarko • aristokrato [#]
Aktiva dum	1953–2010 [#]
Postenoj Postenoj monarĥo de Nederlando [#]
Honorigoj Honorigoj Karola Premio de Aĥeno • Ordeno de Blanka Aglo • Kavaliro de la Ordeno de la Ora Ŝaffelo • Dutchman of the Year • Order of the Three Stars, 1st Class • Ordeno Nacia “Stelo de Rumanio” • Ordeno de la Suda Kruco • Royal Victorian Chain • Granda Kruco de la Ordeno de la Suno de Peruo • Collar of the Supreme Order of the Chrysanthemum • Kavalira Grandkruco kun Kolumo de la Merita Ordeno de la Itala Respubliko • Speciala Grandkruco Speciala Klaso de la Merita Ordono de la Federacia Respubliko Germanio • Grand Star of the Decoration for Services to the Republic of Austria • Elefant-ordeno • Granda Kolĉeno de la Ordeno de Princo Henriko • honora doktoro de la Universitato de Leiden • Ordeno de la Jugoslava Granda Stelo • Ordeno de la Savanto • Grand Cross of the Order of the White Double Cross‎ • Order of Vytautas the Great • Order of the Dannebrog [#]
Membrecoj Membrecoj Roma Klubo • Brotherhood of Saint Christopher of Arlberg [#]
[#]	Fonto: Vikidatumoj

Beatrix naskiĝis je la 31-a de januaro 1938 en Baarn kiel la plej aĝa filino de Reĝino Juliana kaj Princo Bernhard. Ŝi fuĝis en 1940 kune kun la aliaj membroj de la reĝa familio al Britio. Poste ŝi iris kun sia patrino kaj sia fratino Irene al Kanado. En 1945 la familio Oranje revenis el ekzilo. Beatrix sekvis mezan klerigadon en la Liceo de Baarn. Poste studis juron en Leiden. Ŝi finis sian studon en 1961. La 31-an de januaro 1956 ŝi iĝis dekokjara kaj ekde tiu momento ŝi povus surtroniĝi kiam ŝia patrino rezignus la regadon.

La 1-an de majo 1965 ŝi estis kaŝe fotita kun ĝis tiam nekonata viro, kiu montriĝis esti Claus von Amsberg. La 28-an de junio 1965 ilia fianĉiĝo anonciĝis. La edziĝo okazis la 10-an de marto 1966 en Amsterdam. Estis indigno pri la fakto ke Claus estis germano; fumbombo eksplodis dum la ceremonio.

La 27-an de aprilo Beatrix naskis filon, princon Willem-Alexander, la unuan viran tronheredonton en 116 jaroj. En 1968 kaj 1969 princoj Johan Friso kaj Constantijn naskiĝis. En la tempo post sia geedziĝo Beatrix kaj Claus multe duonoficiale vojaĝis, interalie al Sovetio.

Johan Ferrier ĉe la princino Beatrikso en la ceremonio de sendependigo de Surinamo (25-a de novembro de 1975)

La 30-an de aprilo 1980 reĝino Juliana rezignis la tronon kaj Beatrix estis investita kiel reĝino. Kiel reĝino, Beatrix uzas ĉiujn eblecojn de sia ofico. Tion kaŭzas ŝia volema karaktero. Beatrix estas populara monarĥino. Ŝiaj hobioj estas skulptado, ĉevalrajdado kaj velado.

La 6-an de oktobro 2002 mortis ŝia edzo princo Claus.

Lau la konstitucio, la Reĝino estras la registaron. Tamen, ministroj respondecas pri la politiko dum la reĝino estas netuŝebla. La plej grava politika rolo de la reĝino estas la formado de registaroj. Tamen la gvida rolo de la ŝtatestro en ĉi tiu procezo estas tradicia, ĉar la konstitucio ne mencias ĝin. La reĝino ĉiujare malfermas la sesion de la parlamento (la Statoj Ĝeneralaj) kaj nome de la registaro eldiras la tiel nomatan Tronprelegon.

La 28-an de januaro 2013 Beatrikso anoncis sian ontan abdikon la 30-an de aprilo 2013. Ekde tiam ŝia filo Vilhelmo-Aleksandro estas reĝo.

Beatrix havas la sekvajn titolojn:

• Beatrix, je la Graco de Dio, reĝino de Nederlando
• Princino de Oranje-Nassau
• Princino de Lippe-Biesterfeld
• Markizino de Veere
• Markizino de Vlissingen
• Grafino de Katzenelnbogen, Vianden, Dietz, Spiegelberg, Buren, Leerdam kaj Culemborg
• Kastelgrafino de Antverpeno
• Baronino de Breda, Diest, Beilstein, la urbo Grave, la lando de Cuijck, IJsselstein, Cranendonck, Eindhoven, Liesveld, Herstel, Warneton, Arlay kaj Nozeroy
• Junkrino de Ameland
• Damo de Borculo, Breedevoort, Lichtenvoorde, Loo, Geertruidenberg, Clundert, Zevenbergen, Hoge kaj Lage Zwaluwe, Naaldwijk, Polanen, St. Maartensdijk, Soest, Baarn, Ter Eem, Willemstad, Steenbergen, Montfoort, St. Vith, Buettgenbach, Niervaart, Daasburg, Turnhout, Besançon.

Beatrikso (Nederlando) estas kavaliro de la Ordeno de la Blanka Aglo, la plej alta ŝtata honorigo de la Pola Respubliko.

Vidu ankaŭ

• Nederlandaj eŭro-moneroj, ĉiuj kun profila kapo de la reĝino.

Eksteraj ligiloj

• http://www.koninklijkhuis.nl/english/content.jsp?objectid=13162
• http://www.25jaarkoninginbeatrix.nl Arkivigite je 2006-02-06 per la retarkivo Wayback Machine
• http://www.rtl.nl/(/actueel/rtlboulevard/royalty
• http://www.koninklijkhuis.nl/welkom.html Arkivigite je 2006-04-03 per la retarkivo Wayback Machine