Giacomo Antonio Perti

Itala baroka komponisto

Giacomo Antonio Perti (Bolonjo, 6-a de junio 1661 - Bolonjo, 10-a de aprilo 1756) estis komponisto Itala de la baroko, aktivis antaŭ ĉio en Bolonjo, kie li estis kapelmajstro dum 60 jaroj. Li estis instruisto de Giuseppe Torelli kaj Giovanni Battista Martini.

Giacomo Antonio Perti
Persona informo
Naskiĝo 6-an de junio 1661 (1661-06-06)
en Bolonjo
Morto 10-an de aprilo 1756 (1756-04-10) (94-jaraĝa)
en Bolonjo
Lingvoj itala
Okupo
Okupo operkomponisto
muzikinstruisto
kapelmajstro
violonisto
komponisto Redakti la valoron en Wikidata
vdr

Naskiĝinte en Bolonjo en familio bonstata, li komencis sufiĉe frue studi muzikon, lernante ludi la klavicenon; poste li sin dediĉis ankaŭ al la studado de la kontrapunkto. Nur 17-jare li jam komponis meson, moteton kaj magnifikaton por 8 voĉoj, publike prezentita en la jaro 1679 li skribis la trian akton de la melodramo Atide kaj oratorion.

Akceptite ĉe la Accademia Filarmonica di Bologna en la jaro 1681, li vojaĝis al Parmo, kie li perfektigis sian stilon en la sakrala muziko sub la gvidado de Giuseppe Corsi, kies influo estas sentebla en la plej granda parto de la psalmoj, muzikigataj de Perti en la jaroj 1680 kaj 1690 de la jarcento. En la jaro 1683 li vojaĝis al Venecio, kie oni prezentis lian operon Marzio Coriolano.

En la jaro 1690 li revenis al Bolonjo, kaj en la naskiĝurbo li restis preskaŭ seninterrompite ĝis sia morto je la aĝo de 94 jaroj, ĉirkaŭate de ĝenerala estimo kaj admiro: inter liaj estimantoj estis la princo Ferdinando de' Medici, filo de la grandduko Cosimo III, la imperiestroj Leopoldo Leopoldo la 1-a kaj Karlo la 6-a, la papo Benedikto la 14-a, inter liaj lernantoj estis gravaj personoj el la Bolonja skolo kiel Giuseppe Torelli, Francesco Antonio Pistocchi, Giovanni Battista Martini.

En la jaro 1696 li akiris la postenon de kapelmajstro de la baziliko de San Petronio, kaj ekde 1706 ĝis 1750 li ankaŭ estis kapelmajstro de la PP. Filippini di Santa Maria di Galliera.

Komponaĵoj

redakti

Perti antaŭ ĉio estas fama por sia sakrala kaj opera repertuaro. Koncerne la operoj li asertas, laŭ letero kion li skribis, esti influata de la melodia stilo de Pier Francesco Cavalli, Antonio Cesti, kaj Luigi de' Rossi; tamen lia originaleco bone aŭskulteblas en la instrumentado, en la uzo de dialogo kaj kontraŭmelodio.

Lia produktado en la ĝenro sakrala estis nemesurebla: Perti muzikigis 120 psalmojn per solo, ĥoro, figurita baso kaj variaj altiaj instrumentoj, 54 motetojn, 28 mesojn, 83 versetojn kaj aliajn sakralajn komponaĵojn.

Li skribis ankaŭ profanajn muzikaĵojn, inter ili 142 kantatojn por solovoĉo (muzikformo multe vastiĝinta en Italio dum la barokepoko) kaj instrumentmuzikaĵojn (sonatoj kaj simfonioj por variaj instrumentoj).

Muzikteatraĵoj

redakti
  • Atide (solo il terzo atto), 1679
  • Marzio Coriolano, 1683
  • Oreste in Argo, 1685
  • L'incoronazione di Dario, 1686
  • La Flavia, 1686
  • La Rosaura, 1689
  • Dionisio siracusano, 1689
  • Brenno in Efeso, 1690
  • L'inganno scoperto per vendetta, 1691
  • Il Pompeo, 1691
  • Furio Camillo, 1692
  • Nerone fatto Cesare, 1693
  • La forza della virtù, 1694
  • Laodicea e Berenice, 1695
  • Penelope la casta, 1696
  • Fausta restituita all'Impero, 1697
  • Perseo (con diversi autori), 1697
  • Apollo geloso, 1698
  • Ariovisto (con P. Magni e F. Ballarotti), 1699
  • La prosperità di Elio Sejano (kun A. Vanelli kaj F. Martinengo), 1699
  • Lucio Vero, 1700
  • Astianatte, 1701
  • Dioniso re di Portogallo, 1707
  • Venceslao, ossia Il fratricida innocente, 1708
  • Ginevra principessa di Scozia, 1708
  • Berenice regina d'Egitto, 1709
  • Demetrio, 1709
  • Rodelinda regina de' Longobardi, 1710
  • Il riso nato tra il pianto (con diversi autori), 1710
  • Faramondo (parziale rifacimento da C. F. Pollaiolo), 1710
  • Il più fedele tra i vassalli, 1710
  • Un prologo per il Cortegiano, 1739

Prilarboraĵoj

redakti

Oratorioj

redakti
  • I due gigli porporati nel martirio di S. Serafia e S. Sabina (1679)
  • Abramo (1683)
  • Mosè (1685)
  • Oratorio della Passione (1685);
  • La beata Imelde Lambertini (1686);
  • La morte del giusto overo Il transito di S. Giuseppe (16881689)
  • Agar scacciata (rifacimento di Abramo, 1689)
  • La Passione di Cristo (1694)
  • S. Galgano (1694)
  • Cristo al Limbo (1698)
  • Gesù al sepolcro (1703)
  • S. Giovanni (1704)
  • La sepoltura di Cristo (1704)
  • S. Petronio (1720)
  • La Passione di Cristo (1721)
  • I conforti di Maria Vergine = L'Amor Divino (1723)
  • Sara
  • Oratorio della Nascita del Signore
  • S. Giuseppe
  • Il Venerdì Santo
  • Il figliol prodigo
  • Profetia a 8 = Profetia di Nabucodonosor

Literaturo

redakti
  • Jean Berger, The Sacred Works of Giacomo Antonio Perti, «Journal of the American Musicological Society», XVII, 1964, pp. 370-377.
  • Manfred Bukofzer, Music in the Baroque Era, New York, W.W. Norton & Co., 1947, ISBN 0393097455 .
  • Marcello De Angelis, Il teatro di Pratolino tra Scarlatti e Perti. Il carteggio di Giacomo Antonio Perti con il principe Ferdinando de’ Medici (1705-1710), «Nuova Rivista Musicale Italiana», XXI, 1987, pp. 606-640.
  • Mario Fabbri, Nuova luce sull’attività fiorentina di Giacomo Antonio Perti, Bartolomeo Cristofori e Giorgio F. Haendel: valore storico e critico di una “Memoria” di Francesco M. Mannucci, «Chigiana», XXI, 1964, pp. 143-190.
  • Osvaldo Gambassi, L’Accademia Filarmonica di Bologna. Fondazione, statuti e aggregazioni, Firenze, Olschki, 1992 («Historiae musicae cultores», LXIII).
  • Francesco Lora, Il canto dell’Assunzione viene da Firenze, «Gli Amici della Musica», a. XV, n. 10, ottobre 2004, p. 4.
  • Francesco Lora, I mottetti di Giacomo Antonio Perti per Ferdinando de' Medici principe di Toscana. Ricognizione, cronologia e critica delle fonti, tesi di laurea, Università di Bologna, a.a. 2005/06.
  • Francesco Lora, Mottetti grossi di Perti per le chiese di Bologna: una struttura con replica conclusiva del primo coro, senza «Alleluia», «Rassegna storica crevalcorese», n. 4, dicembre 2006, pp. 26-57.
  • Francesco Lora, Le voci sacre, «Gli Amici della Musica», a. XVII, n. 9, settembre 2006, pp. 8-9.
  • Ausilia Magaudda - Danilo Costantini, Aurora Sanseverino (1669-1726) e la sua attività di committente musicale nel Regno di Napoli. Con notizie inedite sulla napoletana congregazione dei Sette Dolori, in Giacomo Francesco Milano e il ruolo dell'aristocrazia nel patrocinio delle attività musicali nel secolo XVIII. Atti del Convegno Internazionale di Studi (Polistena - San Giorgio Morgeto, 12-14 ottobre 1999), a cura di Gaetano Pitarresi, Reggio Calabria, Laruffa, 2001, pp. 297-415.
  • Juliane Riepe, Gli oratorii di Giacomo Antonio Perti: cronologia e ricognizione delle fonti, «Studi musicali», XXII, 1993, pp. 115-232.
  • Anne Schnoebelen, Performance Practices at San Petronio in the Baroque, «Acta Musicologica», XLI, 1969, pp. 37-53.
  • Giuseppe Vecchi, Giacomo Antonio Perti (1661- 1756), Bologna, Accademia Filarmonica, 1961.
  • Carlo Vitali, Preghiera, arte e business nei mottetti di Perti, «MI», a. XII, n. 4, ottobre-novembre 2002, pp. 29-30.

Eksteraj ligiloj

redakti