Natria nitrato

Natria nitrato
Plata kemia strukturo de la Natria nitrato
Tridimensia kemia strukturo de la Natria nitrato
Tridimensia strukturo de la Natria nitrato
Alternativa(j) nomo(j)
Salpetro
Kemia formulo	NaNO3
CAS-numero-kodo	7631-99-4
ChemSpider kodo	22688
PubChem-kodo	24268
Fizikaj proprecoj
Aspekto	blankaj kristaloj kun dolĉa odoro
Molmaso	84.9947 g·mol-1
Denseco	2.257 g cm−3
Fandpunkto	308 °C
Bolpunkto	380 °C (malkomponiĝas)
Solvebleco	Akvo: 73 g/100 ml (0 °C) 91.2 g/100 ml (25 °C) 180 g/100 ml (100 °C)
Mortiga dozo (LD50)	3236 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Risko	R8 R22 S34 R36 R36/37/38 R36/38
Sekureco	S17 S26 S27 S36 S37/39 S36/37/39
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xn Noca por la sano Xi Irita C Koroda O Oksidiga agento
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H272, H315, H319, H335, H350, H373
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P201, P202, P210, P220, P221, P260, P264, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P308+313, P312, P332+313, P337+313, P362, P370+378, P403+233, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Natri-salpetro, aŭ natria nitrato, estas klaso de nitrato kun formulo NaNO³, do ĝi enhavas Natrion, Nitrogenon kaj Oksigenon. Ĝi estas vitrece brila mineralo senkolora. Ĝi havas trigonan simetrion kaj estas ege durefrakta. Ties relativa maso estas 2,25 kaj ties dureco estas 1,5. Ĝi povas troviĝi kiel resto de dezerta forvaporiĝo. Antaŭ la invento de la sintezo de amoniako produktita el aero, ĝi estis ĉefa konsistaĵo de pulvo. Lastatempe ĝi utilas kiel konsistaĵo de minerala sterko por plibonigo de terkulturado.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per traktado de nitrata acido kaj natria hidroksido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 2

• Preparado per traktado de dunitrogena pentoksido kaj natria hidroksido:

+ 2 ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ 2 +

Sintezo 3

• Preparado per traktado de nitrata acido kaj natria formiato:

2 + ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ 2 +

Sintezo 4

• Preparado per traktado de natria klorido kaj etila nitrato:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 5

• Preparado per interagado de alila nitrato kaj natria formiato:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 6

• Preparado per acida interŝanĝo de nitrata acido kaj natria acetato:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Sintezo 7

• Preparado per duobla interŝanĝo de izopropila nitrato kaj natria hidroksido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Reakcioj

Reakcio 1

• Hidrolizo de la natria nitrato

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ +

Reakcio 2

• Reakcio kun sulfata acido:

2 + ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ 2 +

Reakcio 3

• Preparado de natria butanato per acida interŝanĝo inter natria nitrato kaj buterata acido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{OH}}\,}}$ +

Reakcio 4

• Preparado de alila nitrato per alkohola interŝanĝo de natria nitrato kaj alila alkoholo en acida medio:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{+[H]}}\,}}$ +

Reakcio 5

• Per varmigo, nitrata acido malkomponiĝas en dunitrogenan pentoksidon kaj akvon:

${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{+[H]}}\,}}$ +

Reakcio 6

• Reakcio kun kloramino

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}$ + 2 +

Reakcio 7

• Reakcio kun klorida acido:

+ ${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{[OH]^{-}}}\,}}$ +

Vidu ankaŭ

• John Thomas North

Referencoj

• Endre Dudich, "Ĉu vi konas la Teron? Ĉapitroj el la geologiaj sciencoj", Scienca Eldona Centro de UEA, Budapeŝto, 1983.