Endre Dudich
hungara geologo, geokemiisto, sciencisto kaj esperantisto
Endre DUDICH, (pron. dudiĉ) naskiĝis la 27-an de januaro 1934 en Budapeŝto, mortis 3-an de novembro 2016 en Budapeŝto, li estis hungara geologo, geokemiisto, sciencisto, esperantisto.
Endre Dudich | |
---|---|
Persona informo | |
Naskiĝo | 27-an de januaro 1934 en Budapeŝto |
Morto | 3-an de novembro 2016 (82-jaraĝa) |
Lingvoj | Esperanto |
Ŝtataneco | Hungario |
Familio | |
Patro | Endre Dudich |
Patrino | Mária Vendl |
Okupo | |
Okupo | esperantisto (1962–) geologo |
Lia patro estis universitata profesoro pri Zoologio. Lia patro estis Endre Dudich (zoologo), lia patrino estis mezlerneja instruistino de la hungara kaj franca lingvoj. Lia edzino mortis la 28-an de oktobro 2016.
Scienca agado
redaktiStudoj
redaktiKlasika gimnazio en Sopron kaj Budapest (1944-1952); naturscienca fakultato de ELTE (Budapeŝta Universitato Eötvös Loránd), 1952-1961
Diplomoj
redaktiGeologo (1956), biologio kaj kemio (1961), ELTE (Universitato Eötös Loránd), Budapeŝto
Titoloj
redakti- Doktoro pri natursciencoj (Dr.rer.nat.), ELTE, 1959
- Kandidato de la tersciencoj (C.Sc.Geo), Hungara Scienca Akademio, 1978
- Titulara docento de ELTE (pri geologio), 1983
- Asociita profesoro (AProf.) de AIS (Akademio de la Sciencoj) pri geologio, San Marino, 1986
- Titulara profesoro de Universitato de Okcidenta Hungario Sopron, 2004
Laborlokoj kaj postenoj
redakti- Asistento en la Instituto pri Paleontologio de ELTE, 1956-1961
- Geologo, poste laboratoriestro de Hungara Baŭksitesplora Entrepreno (BKV), 1961-1968
- Grupestro, poste sekciestro (Dokumentado) de Hungara Geologia Instituto (MÁFI), 1968-1975
- Konsilanto pri geologio de GEOMINCO S.A., 1970-972
- Grupestro (Organika geokemio) de la Laboratorio pri Geokemio de Hungara Akademio de Sciencoj, kaj sindikata sekretario 1976-1980
- Ĉefsekretario de INHIGEO, 1984-1989
- Sekretario de IGCP (Internacia Programo pri Geologia Korelacio) de UNESKO kaj IUGS (Internacia Unio de Geologiaj Sciencoj) en Parizo, Francio, 1986-1992
- Oficejestro pri Eksteraj rilatoj de Hungara Geologia Instituto, 1992-1994
- Invitita ekstera preleganto pri geologio de Okcidenthungaria Universitato Sopron, 1994-2004
- Vicprezidanto de Hungaria Geologia Societo (MFT), 2000-2006
Sciencaj interesiĝoj kaj agadkampoj
redakti- paleontologio (eocenaj briozooj, filogenezo)
- litostratigrafio kaj paleobiologio de eoceno
- geokemio kaj faciologio de sedimentoj
- baŭksitoj (precipe geokemio de mikroelementoj)
- geologia informad(ik)o
- geonomio
- historio de la geologiaj sciencoj
- internacia scienca kunlaborado
- filozofio, historio de la filozofiado
Distingoj
redakti- honorinsigno de HEA (Hungaria Esperanto-Asocio)
- honora membro de Hungaria Geologia Societo,
- honora membro de Hungara Societo pri Speleologio,
- honora membro de Serba Geologia Societo,
- honora membro de HUNGEOTOP (Pro Geologia Asocio de Seklerlando)
- korespondanto de Aŭstria Geologia Instituto
- eksterlanda vicprezidanto de Geologia Societo de Francio (1993)
- prezidanto de AEGS (Asocio de Eŭropaj Geologiaj Societoj), 1993-1995
- prezidanto de la Subkomisiono pri Geonomio de Hungara Akademio de Sciencoj. 1999-2005
- Klebelsberg Medalo, 2003
- medalo “Por la baŭitminado”, 2004
- Honora prezidanto de la Geohistoria Sekcio de Hungara Geologia Societo 2005
- Honora prezidanto de la Subkomisiono pri Geonomio de Hungara Scienca Akademio, 2005
- Honora prezidanto de la Filozofia Diskutrondo, 2006
- Ora diplomo de la budapeŝta universitato ELTE, 2007
- Irano (1972)
- Kubo (1973, 1976, 1978)
- Malio (1977)
- Kanado (1981)
- Vizitis entute 71 landojn sur 4 kontinentoj.
Lingvoj (krom la denaska hungara)
redaktiLi okupiĝis pri entute 28 lingvoj:
- angle, esperante, france, germane, hispane, itale, ruse : verkante, parolante kaj legante
- bulgare, latine, pole, rumane : legante kaj parolante
- 16 aliaj lingvoj (pli-malpli bone, helpe de vortaroj) nur pasive
Esperantista agado
redaktiS-ro Endre Dudich esperantiĝis en 1962.
- li tradukis esperanten proksimume 1.800 paĝojn[1],
- verkis en esperanto 50 publikaĵojn, inter ili du librojn,
- multfoje prelegis en kaj pri Esperanto, ankaŭ en Recife (Brazilio), Hettange Grande (Francio), San-Marino (SUS-12 de AIS),Temesvár/Timişoara (Rumanio), DESKF-1, Taŝkento (Uzbekistano), Maribor (Slovenio, 7-a Kongreso de EEU), Vroclavo (Pollando, 19-a Ekumena E-Kongreso)
Esperantiaj funkcioj kaj distingoj
redakti- vicprezidanto de la klubo Konkordo en Budapeŝto (dum la 1970-aj jaroj)
- membro de la Geologia sekcio de la Internacia Scienca Asocio Esperanta (ISAE)
- membro de la Komisiono pri Scienca kaj faka aplikado de HEA, 1985
- estrarano de HEA, 1986-1998
- membro de ka komisiono pri Scienca kaj faka aplikado de UEA, 1987
- kunlaboranto en la preparo de la Hungara-Esperanta Mezvortaro (pri la fakoj geologio, minado)
- vicprezidanto de Hungaria Esperanto-Asocio, 1994-1998
- reprezentanto de HEA en la Civila Parlamento, 1998
- organizinto de la Dua Danuba Scienca kaj Kultura Forumo (DESKF-2) en Budapeŝto, 1998
- vicprezidanto de HEA, 2004-2006
- honora prezidanto de HEA, 2006
- honora membro de UEA (Universala Esperanto Asocio), 2007
- Zamenhof-memormedalo de la Budapeŝta Medicina Esperanto Fakgrupo (2008)
Verkoj
redaktiVolumoj
redakti- Ĉu vi konas la teron? - Ĉapitroj el la geologiaj sciencoj. - 150 p. Scienca Eldona Centro de UEA, Budapest 1983
- La lumo nutranta. (Scienc-fikcia romaneto). - Hungaria Esperanto Asocio, Budapest 2003
Artikoloj
redakti- Paleogeografio kaj paleobiologio de la ĉirkaŭaĵo de Budapeŝto en la supra eoceno kaj malsupra oligoceno. - Scienca kaj Teknika Rondo 4, 51-54. Montevideo 1964
- Sulfurhavaj baŭksitoj de Hungario. Studo de la Darvastó kuŝejo (kun SIKLÓSI Lajosné.) - Kemio Internacia 1(2), 97-104. Montevideo 1965
- Geokemia priskribo kaj komparo de tri baŭksitkuŝejoj de Hungario laŭ mikro-elementoj ĉeestaj: Halimba-Szőc, Iszkaszentgyörgy, Fenyőfő. (Kun SIKLÓSI Lajosné.) - Kemio Internacia 3(3), 201-212. Montevideo 1967
- Apliko de la principo de biologia aktualismo al fosiliaj briozooj. - Geologio Internacia 1, 45-63. Prago 1968
- Paleogeografiaj kaj tektonikaj aspektoj de la aĝo de hungariaj baŭksitoj. (Kun KOMLÓSSY György) - Geologio Internacia 2, 29-43. Prago 1972
- Paleogeografiaj problemoj de la hungaria eoceno. - Geologio Internacia 3, 77-85. Varsovio 1976
- Baŭksito, la dua el la subteraj riĉaĵoj de Hungario.- Sciencaj Komunikaĵoj, 51-54. Budapest, julio 1976.
- Pri organika geokemio. - Sciencaj Komunikaĵoj, 61-62. Budapest, 1978 július
- Sediment-geologio de la eoceno en Bakony-montaro. - Sciencaj Komunikaĵoj, 29-32. Budapest, julio 1979
- Maroj en la Danuba baseno. - Prelegoj de la 18-a Somera Esperanto Universitato, 28-31. Gyula (Hungario) 1980
- La energio-krizo kiel stimulo de la scienca-teknika progreso. - SAEST, 5-13. České Budějovice 1982
- Geokemia karakterizo de la eocenaj formacioj de Bakony-montaro. - Geologio Internacia 4, 83-100. Varsovio 1982
- Kion faras Hungara Geologia Instituto? - Geologio Internacia, 5, 7-12. Budapest 1984
- Petrografiaj kaj geokemiaj studoj pri kelkaj suprakretaceaj kaj paleogenaj formacio de la fliŝo en Nord-orienta Hungario -Geologio Internacia 5, 107-127. Budapest 1984
- Antaŭparolo - Sciencaj Komunikaĵoj (tersciencoj), 1-2. Budapest, junio 1985
- Supereco" (Esperantigo de scienc-fikcia novelo de Arthur C. Clarke.) - Hungara Vivo 1986/3, 58-61. Budapest, 1986
- Fabeloj kaj faktoj pri tertremoj. - Hungara Vivo 1986/3, 104-107. Budapest 1986
- Geologia mapado komence de la spac-epoko. - Geologio Internacia 6, 61-63. Duŝanbo 1987
- La Internacia Programo pri Geologia Korelacio. - Geologio Internacia 8, 11-14. Pekino 1990
- Tersciencoj - ĉu krizo, aŭ novaj perspektivoj? - Scienca Revuo 170 (48/1), 29-33. Eschwege 1997
- La multlingveco en Eŭropo. - Debrecena Bulteno 102, 30-33. Debrecen 1997
- Tero sub akvo - akvo sub la tero en Hungario. - Scienca Revuo 2002/2, 57-64. Eschwege 2002
- La plej feliĉa tago de mia vivo. - Bazaro, E-lingva revuo, VIII/3 (30), 9, Kluĵo, Rumanio, aŭtuno 2004
- Ĉu la estonto estas en niaj manoj? - Hungara Fervojista Mondo, 484/4, 56-58, Budapest 2004
- Dek argumentoj kontraŭ kaj por esperanto. - Bazaro, IX/2 (33), 10-11, Kluĵo, Rumanio, 2005 somero
- 144 jaroj da espero. - Bazaro, IX/1 (33), 9, Kluĵo, Rumanio, 2005 somero
- Rekomendo al la esperanta-hungara traduko de la Traktato pri estigo de Eŭropa Konstitucio. - p. 5, Budapeŝto 2005
- Kantiko de la kreitaro. - Bazaro, IX/3 (34), 8, Kluĵo, Rumanio, 2005
- Tri ekzemploj de komuna danuba esplorprogramo de pluraj landoj. - Timişoara, 2005 nov.
- Anstataŭ antaŭparolo. - Nordhungaria Informo, Miskolc marto 2006
- Sklavoj, aŭ idoj de Tero ni estas? I-II-III. Nordhungaria Informo, Miskolc, aprilo, majo kaj junio de 2006 Miskolc
- ISAE festis sian centjariĝon en Tavoleto, Italio. - Nova Espero, Szolnok, septembro 2006
- Neebla lando, partoj I-IV. - Nordhungaria Informo, Miskolc, nov. 2006-febr. 2007
- Tago de kolero (8 strofoj) - Bazaro, XX/4 (39) 8, vintro 2006, Kluĵo, kaj Dia Regno, n-ro 2 (863), Podebrady
- Pri la katastrofa cunamo okazinta en Hinda oceano. - Geologio Internacia-10, Scienca Revuo vol. 58, Centjariĝa Festkajero de ISAE, 1/2007, 15-21, Eschwege, marto 2007
- Juĝo pri jogo. - Nordhungaria Informo, Miskolc, aprilo 2007
- La kvin Eŭropoj kaj ni. - Scienca Revuo 58/3 (n-ro 210), 201-209, Eschwege
- Intervjuo kun la nova hungara Honora Membro de UEA, d-ro Endre Dudich. - Hungara Fervojista Mondo 51/3, 48. Budapestxo septembro 2007
- Kongreso en la lando de la Trikapa monto (EEU-7, Maribor, Slovenio). - Nordhungaria Informo, Miskolc, septembro 2007
- Historio de Gaia - ĉu gaja historio? - Scienca Revuo 591, n-ro 212, 4-14, Eschwege 2008
- La multaspekta jaro 2008. - Scienca Revuo, 59, 3/2008, 118. Eschwege 2008
- Ĉu la estonto estas en niaj manoj? - Nehaltigebla evoluo kaj subtenebla disvolvo. - Scienca Revuo 59, 3/2008, 119-125, Eschwege 2008
- Himno al reĝo Sankta Ladislao. (hung. kaj. esp., trad. el la latina). - Nordhungaria Informo, Miskolc, aprilo 2008
- La plej feliĉa tago de mia vivo. (Kompilis kaj redaktis 'Sigmond Julia), p. 95., - Editura Triade, Oradea 2008
- Eksa kuracisto - komandanto de revolucio: Ernesto "Che" Guevara. - Bazaro XII, (47), 4-11. Cluj, vintro 2008
- La lando de la merlo. Kosovo - eksplikoj emociaj kaj ekonomiaj. - Scienca Revuo 60, 2/2009, 117-118. Eschwege, 2009
- Verda lando. Parafrazo al la versaĵo "Nigra lando" de Mihály Babits. - Heroldo de Esperanto 2/85, 22 jan. - 11 febr. 2009
- Neebla lando. - 12 p., Esperanto Societo Flamo, Toruń, aprilo 2009ksteraj ligiloj
- Libroj Arkivigite je 2017-12-30 per la retarkivo Wayback Machine de kaj pri Endre Dudich en la Kolekto por Planlingvoj kaj Esperanto-Muzeo
- Artikoloj de kaj pri Endre Dudich en Elektronika Bibliografio de Esperantaj Artikoloj (EBEA)