Nitropropano

1-Nitropropano
Plata kemia strukturo de la Nitropropano
Tridimensia kemia strukturo de la Nitropropano
Kemia formulo	C3H7NO2
CAS-numero-kodo	108-03-2
ChemSpider kodo	7615
PubChem-kodo	7903
Merck Index	15,6714
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora likvaĵo kun iom da malagrabla odoro
Molmaso	89,094 g·mol-1
Denseco	0,9934g cm−3
Fandpunkto	-108°C
Bolpunkto	131,7°C
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,398
Ekflama temperaturo	33,9 °C
Memsparka temperaturo	420 °C
Acideco (pKa)	8,98
Solvebleco	Akvo:14 g/L
Mortiga dozo (LD50)	455 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R10 R20/21/22
Sekureco	S09 S24/25
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xn Noca por la sano
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H226, H302, H312, H332
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P264, P270, P271, P280, P301+312, P302+352, P303+361+353, P304+312, P304+340, P330, P363, P370+378, P403+235, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Nitropropano aŭ C₃H₇NO₂ estas organika kombinaĵo apartenanta al la familio de la nitroderivitaj hidrokarbonidoj. Ĝi estas senkolora likvaĵo kun iom da malagrabla odoro, iomete solvebla en akvo kaj en nepolaraj organikaj solvantoj, kaj uzata kiel solvanto, brulaĵo kaj benzinaldonaĵo. Ĝi estas toksa substanco, irita al okuloj, kaŭzanta damaĝojn al hepato kaj spiraparato. Nitropropano estas deirpunkto por produktado de aliaj kombinaĵoj tiaj kiaj gluaĵoj, rezinoj, farboj kaj kiel reakciaĵo en kemiaj sintezoj. Nitropropano estas brulema kaj neakordigebla kun fortaj bazoj kaj fortaj oksidigagentoj.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per kompleta reduktado de la propanolo kun nitrata acido:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{LiAlH_{4}}}\,}}$+2

Sintezo 2

• Preparado per nekompleta reduktado de la propanalo kaj nitrata acido:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{LiAlH_{4}}}\,}}$+2

Sintezo 3

• Preparado senaminigo de la nitropropilamino sekvata per reduktado de la nitropropanolo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{LiAlH_{4}\,-H_{2}O}]{+NaOH\,-NaNH_{2}}}\,}}$+

Sintezo 4

• Preparado ekde la nitropropanoata acido:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-2\,H_{2}O}]{LiAlH_{4}}}\,}}$+

Sintezo 5

• Preparado ekde la propano kaj nitrata acido:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Sintezo 6

• Preparado ekde la propilamino:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{LiAlH_{4}\,-H_{2}O}]{+NaOH\,-NaNH_{2}}}\,}}$+

Sintezo 7

• Preparado ekde la bromopropano:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{-NaBr}]{+NaH}}\,}}$+

Reakcioj

Reakcio 1

• Konvertado al propanolo per reduktado de la nitra grupo kaj aldono de hidroksila grupo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{KMnO_{4}}]{LiAlH_{4}}}\,}}$+

Reakcio 2

• Konvertado al propanalo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{KMnO_{4}}]{LiAlH_{4}}}\,}}$++

Reakcio 3

• Konvertado al nitropropilamino:

${\mathsf {{\xrightarrow[{}]{+NH_{2}Cl\,-HCl}}\,}}$+

Reakcio 4

• Konvertado al nitropropanoata acido:

${\mathsf {{\xrightarrow[{KMnO_{4}}]{LiAlH_{4}}}\,}}$+

Reakcio 5

• Konvertado al propano:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{LiAlH_{4}}}\,}}$+

Reakcio 6

• Konvertado al propilamino:

${\mathsf {{\xrightarrow[{+NH_{2}Cl\,-HCl}]{LiAlH_{4}}}\,}}$+

Reakcio 7

• Konvertado al bromopropano:

${\mathsf {{\xrightarrow[{+Br_{2}\,-HBr}]{LiAlH_{4}}}\,}}$+

Literaturo

• Science Direct
• 2-Nitropropane
• Hazardous Chemicals Desk Reference
• Nitro Compounds: Proceedings of the International Symposium Held at the ...
• Spectroscopy of Organic Compounds
• Patty's toxicology
• Industrial Solvents Handbook, Revised And Expanded
• Proctor and Hughes' Chemical Hazards of the Workplace

Vidu ankaŭ

• Nitroacetata acido