Ousmane Sembene

(Alidirektita el Ousmane Sembène)
3 ŝanĝoj en ĉi tiu versio atendas kontrolon. La stabila versio estis patrolita je 15 okt. 2023.

Ousmane Sembène (n. 1-an de januaro 1923 en Ziginĉor; m. 9-an de junio 2007 en Dakar) estis senegalia verkisto, reĝisoro, aktoro kaj scenaristo. Li estas rigardata kiel unu el la plej eminentaj verkistoj de Afriko kaj kiel „la patro de la afrika kinoarto" sude de la Saharo. Liaj filmoj ofte traktas socie engaĝitajn temojn kiel ekzemple koloniismon, rasismon kaj virinajn rajtojn. Li gajnis premiojn en la festivaloj de Berlino, Cannes kaj Venecio.

Ousmane Sembene
Persona informo
Naskiĝo 1-an de januaro 1923 (1923-01-01)
en Ziginĉor
Morto 9-an de junio 2007 (2007-06-09) (84-jaraĝa)
en Dakaro
Tombo Yoff (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Lingvoj francavolofa vd
Ŝtataneco Senegalo Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Tutrusia Ŝtata Instituto de Kinematografio (1961–) Redakti la valoron en Wikidata vd
Partio Franca Komunista Partio Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo filmreĝisoro
scenaristo
stivisto
politika aktivisto
dramaturgo
filmproduktoro
aktoro
prozisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Aktiva en Senegalo vd
Verkado
Verkoj God's Bits of Wood ❦
Black Girl ❦
Mandabi ❦
Xala ❦
Ceddo ❦
Moolaadé ❦
Borom Sarret vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Pri lingvoj

redakti

Sembène verkis romanojn en la franca kaj la volofa[1].

Demandinte de ĵurnalisto ĉu liaj filmoj estas komprenataj en Eŭropo, li respondis jene: "Por klareco iomete. Post 100 jaroj en mia lando, ĉu ili parolas mian lingvon? Mi parolas ilian (lingvon). Kial esti sunfloro kaj turni sin al la suno anstataŭ esti la suno?"[2]

Verkaro

redakti

Romanoj

redakti
  • 1956 : Le Docker noir, (reeldonita Présence africaine), 2000, ISBN 2-7087-0293-9)
  • 1957 : Ô pays, mon beau peuple
  • 1960 : Les Bouts de bois de Dieu
  • 1962 : Voltaïque
  • 1964 : L'Harmattan
  • 1965 : Le Mandat
  • 2000 : Vehi-Ciosane, aŭ, Blanche-Genèse ;
  • 1973 : Xala, Présence Africaine, reeldonita 1995
  • 1981 : Le Dernier de l'Empire
  • 1987 : Niiwam
  • 2000 : Vehi-Ciosane, aŭ, Blanche-Genèse ; reeldonita 2000, ISBN 2-7087-0170-3

Filmografio

redakti
  • 1963 Borom Sarret, kurtfilmo
  • 1963 L’Empire songhay, dokumentada kurtfilmo
  • 1964 Niaye
  • 1966 La Noire de... (scenaristo, reĝisoro)
  • 1968 Le Mandat (Mandabi) (scenaristo, reĝisoro)
  • 1970 Taaw, kurtfilmo
  • 1971 Emitaï (Dieu du tonnerre) (scenaristo, reĝisoro)
  • 1974 Xala (scenaristo, reĝisoro)
  • 1976 Ceddo (scenaristo, reĝisoro, aktoro)
  • 1987 Le Camp de Thiaroye (scenaristo, reĝisoro)
  • 1992 Guelwaar
  • 2000 Faat Kiné
  • 2003 Moolaadé (scenaristo, reĝisoro)

Bibliografio

redakti

Verkoj pri Sembène

redakti
  • france: Samba Gadjigo, Ousmane Sembène: Une conscience africaine, Paris, Homnisphères (collection Lattitudes noires), 2007
  • angle: Samba Gadjigo, Ousmane Sembène: Dialogues with Critics and Writers, Amherst, University of Massachusetts Press, 1993
  • germane: Pierre Haffner, « Der Widerstandskämpfer: Sembène Ousmane », en Revue pour le cinéma français (CICIM), n° 27-28, Institut français de Munich, 1989, p. 76-92 (laŭ intervjuo de 1977)
  • france: Martin T. Bestman, Sembene Ousmane et l'esthétique du roman negro-africain, Sherbrooke, Éditions Naaan, 1981
  • france: Khonde Bonfenda, Le néo-bourgeois de Dakar, d'après Sembene Ousmane, Université de Montréal, 1991 (M.A.)
  • france: Marie A. Lanthiez-Schweitzer, Ousmane Sembène, romancier de l'Afrique émergente, University of British Columbia, 1976 (disertacio)
  • angle: David Murphy, Imagining Alternatives in Film and Fiction - Sembene, Oxford, Africa World Press Inc., 2001
  • angle: Sada Niang et Samba Gadjigo, « Intervjuo kun Ousmane Sembene », Research in African Literatures, 26:3 (aŭtuno 1995), p. 174-178
  • angle: Françoise Pfaff, The Cinema of Ousmane Sembène, New York, Londres, 1984
  • france: « Sembène Ousmane », CinémAction, n° 34, 1995
  • france: Sada Niang, Littérature et cinéma en Afrique francophone : Ousmane Sembène et Assia Djebar, Paris, L’Harmattan, 1996
  • france: Ahmed Rufa'i, L'image de la femme africaine dans l'œuvre d'Ousmane Sembene, Université de Sherbrooke, 1983 (M.A.)
  • france: Paulin Soumanou Vieyra, Ousmane Sembène : cinéaste. Unua periodo 1962-1971, Paris, Présence Africaine, 1972, 244 p.

Referencoj

redakti
  1. (en) Ousmane Sembene, 84; Sengalese hailed as «the father of African film» Arkivita de la originalo la 8-an de marto 2014 pere de Wayback Machine. Los Angeles Times. la 14-an de junio 2007
  2. (nl) Wanneer ik zelf de zon ben (Kiam mi mem estas la suno), 2Doc.nl, la 9-an de oktobro 2023.

Eksteraj ligiloj

redakti

À propos « de Moolaadé » :