Stephen Jay Gould
Stephen Jay GOULD ([g|uː|l|d]; 10a de Septembro, 1941 – 20a de Majo, 2002) estis usona paleontologo, evolucibiologo, kaj scienchistoriisto. Li estis unu el la plej influaj kaj amplekse legataj aŭtoroj de populara scienco de sia generacio.[1] Gould pasigis plej el sia kariero instruante en la Universitato Harvard kaj laborante en la Usona Muzeo de Natura Historio en Novjorko. En 1996, Gould estis dungita kiel "Vincent Astor"" Vizit-Esplora Profesoro de Biologio en la Universitato de Novjorko, post kio li dividis sian instrutempon inter tio kaj Harvard.
| Stephen Jay Gould | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Persona informo | |||||
| Stephen Jay Gould | |||||
| Naskonomo | Stephen Jay Gould | ||||
| Naskiĝo | 10-an de septembro 1941 en Kvinzo | ||||
| Morto | 20-an de majo 2002 (60-jara) en Novjorko | ||||
| Mortis pro | naturaj kialoj [#] | ||||
| Mortis per | pulma kancero [#] | ||||
| Religio | agnostikismo [#] | ||||
| Etno | judoj [#] | ||||
| Lingvoj | angla [#] | ||||
| Loĝloko | Kvinzo [#] | ||||
| Ŝtataneco | Usono [#] | ||||
| Alma mater | Antioch University • Universitato de Leeds • Antioch College • Universitato Kolumbio • Universitato Harvard • Jamaica High School [#] | ||||
Subskribo 
| |||||
| Familio | |||||
| Edz(in)o | Rhonda Roland Shearer [#] | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | evolutionary biologist • paleontologo • verkisto • filozofo • universitata instruisto • historiisto • voĉaktoro [#] | ||||
| Laborkampo | paleontologio • historio de scienco • evolucio [#] | ||||
| Doktoreca konsilisto | Norman D. Newell [#] | ||||
| |||||
| |||||
| [#] | Fonto: Vikidatumoj | ||||
La plej grava kontribuo de Goul al la evolucia biologio estis la teorio de la "punktita ekvilibro"[2] disvolvigita kun Niles Eldredge en 1972.[3] Tiu teorio proponas, ke plej evolucio estas karakterizata per longaj periodoj de evolucia stabileco, malofte punktita per rapidaj periodoj de branĉiga speciigo. Tiu teorio kontrastas kontraŭ filetika gradismo, nome populara ideo ke la evoluciŝanĝo estas markata de modelo de milda kaj kontinua ŝanĝo en la fosilia registro.[4]
Plej el la empiria esplorado de Gould estis bazita sur la genroj de ter-helikoj nome Poecilozonites kaj Cerion. Li faris ankaŭ gravajn kontribuojn al la "evolucibiologio de disvolviĝo", kaj ricevis grandan profesian agnoskon pro sia libro Ontogeny and Phylogeny.[5] En evoluisma teorio li opoziciis al strikta selektismo, socibiologio aplikita al homoj, kaj al evolua psikologio. Li kampanjis kontraŭ kreismo kaj proponis, ke scienco kaj religio estu konsiderataj du diferencaj kampoj kies fakuloj ne koincidu.[6]
Gould estis konata de la ĝenerala publiko ĉefe pro siaj 300 popularaj eseoj en la gazeto Natural History,[7] kaj pro siaj nombraj libroj verkitaj kaj por fakuloj kaj por nefakuloj. En April 2000, la Kongresa Biblioteko de Usono nomis lin "Vivanta Legendo".[8][9]
VerkojRedakti
- 1977. Ontogeny and Phylogeny, Cambridge MA: Belknap Press of Harvard University Press, 1977, (ISBN 978-0-674-63940-9) online preview
- 1977. Ever Since Darwin, New York: W. W. Norton, 1977, (ISBN 978-0-393-06425-4)
- 1980. The Panda's Thumb, New York: W. W. Norton, 1980, (ISBN 978-0-393-01380-1)
- 1980. (December 1980) The Evolution of Gryphaea. New York: Arno Press. ISBN 978-0-405-12751-9.
- 1981. The Mismeasure of Man, New York: W. W. Norton, 1996, (ISBN 978-0-393-31425-0)
- 1983. Hen's Teeth and Horse's Toes, New York: W. W. Norton, 1983, (ISBN 978-0-393-01716-8)
- 1985. The Flamingo's Smile, New York: W. W. Norton, 1985, (ISBN 978-0-393-02228-5)
- 1987. Time's Arrow, Time's Cycle, Cambridge MA: Harvard Univ. Press, 1987, (ISBN 978-0-674-89198-2) online preview
- 1987. An Urchin in the Storm: Essays about Books and Ideas, N.Y.: W. W. Norton, 1987, (ISBN 978-0-393-02492-0)
- 1987. (with Rosamond Wolff Purcell) Illuminations: A Bestiary, N.Y.: W. W. Norton, January 10, 1987, (ISBN 978-0-393-30436-7)
- 1989. Wonderful Life: The Burgess Shale and the Nature of History, New York: W. W. Norton, 1989, (ISBN 978-0-393-02705-1). 347 pp.
- 1991. Bully for Brontosaurus, New York: W. W. Norton, 1991, (ISBN 978-0-393-02961-1). 540 pp.
- 1992. (with Rosamond Wolff Purcell) Finders, Keepers: Eight Collectors, New York: W. W. Norton, 1992, (ISBN 978-0-393-03054-9), https://archive.org/details/finderskeepers00rosa
- 1993. Eight Little Piggies, Nov-Jorko: W. W. Norton, 1993, (ISBN 978-0-393-03416-5)
- 1993. The Book of Life. Preface, pp. 6–21. New York: W. W. Norton (S. J. Gould general editor, 10 contributors). (ISBN 0-393-05003-3) review citing original publishing date
- 1995. Dinosaur in a Haystack, Nov-Jorko: Harmony Books, 1995, (ISBN 978-0-517-70393-9)
- 1996. Full House: The Spread of Excellence From Plato to Darwin, Nov-Jorko: Harmony Books, 1996, (ISBN 978-0-517-70394-6)
- 1997. Questioning the Millennium: A Rationalist's Guide to a Precisely Arbitrary Countdown, Nov-Jorko: Harmony Books, 1999, (ISBN 978-0-609-60541-7)
- 1998. Leonardo's Mountain of Clams and the Diet of Worms, N.Y.: Harmony Books, 1998, (ISBN 978-0-609-60141-9)
- 1999. Rocks of Ages: Science and Religion in the Fullness of Life, Nov-Jorko: Ballantine Books, January 1, 1999, (ISBN 978-0-345-43009-0)
- 2000. The Lying Stones of Marrakech, Nov-Jorko: Harmony Books, 2000, (ISBN 978-0-609-60142-6)
- 2000. Crossing Over: Where Art and Science Meet, Nov-Jorko: Three Rivers Press, 2000, (ISBN 978-0-609-80586-2), https://archive.org/details/crossingoverwher00goul
- 2002. The Structure of Evolutionary Theory, Cambridge MA: Belknap Press of Harvard University Press, March 21, 2002, (ISBN 978-0-674-00613-3) online preview
- 2002. I Have Landed: The End of a Beginning in Natural History, New York: Harmony Books, 2002, (ISBN 978-0-609-60143-3)
- 2003. Triumph and Tragedy in Mudville: A Lifelong Passion for Baseball, New York: W. W. Norton, 2003, (ISBN 978-0-393-05755-3), https://archive.org/details/triumphtragedyin00step
- 2003. The Hedgehog, the Fox, and the Magister's Pox, New York: Harmony Books, 2003, (ISBN 978-0-609-60140-2)
- 2006. The Richness of Life: the Essential Stephen Jay Gould, Londono: Jonathan Cape, 2007, (ISBN 978-0-09-948867-5) Tio estas antologio deverkoj de Gould eldonitaj de Paul McGarr kaj Steven Rose, enkondukita de Steven Rose.
- 2007. Punctuated Equilibrium, Cambridge MA: Belknap Press of Harvard University Press, 2007, (ISBN 978-0-674-02444-1) Book review
NotojRedakti
- ↑ Shermer, Michael (2002), "This View of Science", Social Studies of Science 32 (4): 489–525, doi:10.1177/0306312702032004001, PMID 12503565, http://www.stephenjaygould.org/library/shermer_sjgould.pdf. Arkivigite je 2018-09-20 per la retarkivo Wayback Machine
- ↑ Stephen Jay Gould, Ph.D. Biography and Interview. American Academy of Achievement.
- ↑ Eldredge, Niles, kaj S. J. Gould (1972). "Punctuated equilibria: an alternative to phyletic gradualism." En T.J.M. Schopf, eld., Models in Paleobiology. San Francisco: Freeman, Cooper and Company, pp. 82–115.
- ↑ Sepkoski, David. (March 19, 2012) Rereading the Fossil Record: The Growth of Paleobiology as an Evolutionary Discipline. ISBN 9780226748580.
- ↑ Müller, Gerd B.. (2013) “Beyond Spandrels: Stephen J. Gould, EvoDevo, and the Extended Synthesis”, Stephen J. Gould: The Scientific Legacy, p. 85–99. doi:10.1007/978-88-470-5424-0_6. ISBN 978-88-470-5423-3.
- ↑ Gould, S. J. (1997). "Nonoverlapping magisteria." Arkivigite je 2021-06-15 per la retarkivo Wayback Machine Natural History 106 (Marto): 16–22.
- ↑ Tattersall I. Remembering Stephen Jay Gould. Alirita 7a de Junio 2013.
- ↑ Library of Congress. Living Legend: Stephen Jay Gould. Alirita 7a de Junio 2013.
- ↑ Fahy, Declan. (2015) The New Celebrity Scientists: Out of the Lab and into the Limelight. Rowman & Littlefield Publishers.
Eksteraj ligilojRedakti
- Unofficial Stephen Jay Gould Archive
- Stephen Jay Gould, Ph.D., Biography and Interview kun "American Academy of Achievement"
- Stephen J. Gould Rare Books Collection - Stanford University
- Biographical information from Stanford University
- Lectures, Television and Radio Interviews - YouTube
- Charlie Rose interviews - video
- Stephen Jay Gould papers en Stanford University Libraries
- (in en) A Glorious Accident (6 of 7) Stephen Jay Gould: The Unanswerable, https://www.youtube.com/watch?v=litu8JfyS44, retrieved 2021-05-24