Extinction Rebellion
Extinction Rebellion (ebla Esperantigo Formorto-Ribelo), mallonge XR, angla por "ribelo kontraŭ formorto") estas naturmedia movado kun la deklarita celo uzi civilan malobeon devigi registarojn preni mezurojn kontraŭ la amasa estingo de bestoj kaj plantoj kaj la ebla estingo de la homaro rezulte de la klimata krizo kaj detruo de la vivospaco. XR estis fondita en Britio en majo 2018 kun ĉirkaŭ cent akademianoj, kiuj subskribis alvokon al agado en oktobro 2018 kaj lanĉitaj fine de oktobro de Roger Hallam, Gail Bradbrook, Simon Bramwell kaj aliaj aktivuloj de la kampanjo Rising Up!.
| Extinction Rebellion | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
_Extinction_Rebellion_Protest_Tower_Hill.jpg)
| |||||
| socia movado • organizaĵo • bazmovado | |||||
| rekta agado | |||||
| Komenco | 2018 vd | ||||
| Lando(j) | Unuiĝinta Reĝlando (Britio) • Germanio • Italio • Reĝlando de Nederlando • Francio • Portugalio • Hispanio • Svislando • Usono • Danio • Aŭstralio • Nov-Zelando • Kanado • Brazilo • Pakistano • Sud-Afriko • Argentino • Aŭstrio • Israelo • Belgio • Pollando vd | ||||
| Agareo | |||||
| Fondinto(j) | Gail Bradbrook • Roger Hallam vd | ||||
| |||||
| Retejo | Oficiala retejo | ||||
.jpg)
Inspirite de movadoj kiel Occupy, la sendependisma movado de Gandhi, feministoj, Martin Luther King kaj aliaj en la movado por civilaj rajtoj, Extinction Ribellion volas arigi tutmondan subtenon ĉirkaŭ komuna sento de urĝeco por trakti eblan klimatan katastrofon.
Laŭ sia propra deklaro (en aprilo 2019) XR estis reprezentita en 49 landoj sur ses kontinentoj kun 331 lokaj grupoj.
Senperforto redakti
.jpg)
Extinction Rebellion alvokis je internacia agado dum la semajno de la 15-a de aprilo 2019. Protestoj estis planitaj en almenaŭ 33 landoj sur 6 kontinentoj, inkluzive Germanio, Britio, Francio, Svislando, Kolombio, Kanado, Usono, Ganao, Aŭstralio kaj Nov-Zelando. La celo de la ribelo estas devigi registarojn praktiki la postulojn de Extinction Rebellion. Por la 'semajno de la ribelo' diversaj agoj de senperforta civila malobeo estis planitaj, inkluzive de blokado de pontoj, vojoj, havenoj kaj krome ankaŭ kreivajn protestojn kiel "die-in" (morto-similadon), funebraj marŝoj aŭ teatra fulmobando. La policaj operacioj kontraŭ la blokadoj rezultis en pli ol 600 arestoj[1].
Subteno de sciencistoj redakti
Extinction Rebellion plurfoje ricevis subtenon helpe de malfermitaj leteroj. Unua letero estis publikigita la 26-an de oktobro 2018 en la brita ĵurnalo The Guardian kaj estis subskribita de 94 famuloj, plejparte britaj sciencistoj. Subskribintoj inkluzivis famulojn kiel Alison Green, Joy Carter, Rowan Williams, Danny Dorling, Jem Bendell, Ian Gibson, Susie Orbach, David Drew, Molly Scott Cato kaj Shahrar Ali. La letero diras:
- "La scienco estas klara, la faktoj estas nediskuteblaj, kaj estas neaŭdeble por niaj infanoj kaj nepoj porti la teruran ŝarĝon de senprecedenca katastrofo, kiun ni mem kaŭzis. [...] Nia registaro estas komplica preterlasante la antaŭzorgan principon kaj malsukcesante trovi, ke senfina ekonomia kresko sur planedo kun limigitaj resursoj ne estas farebla. [...] Kiam registaro intence rifuzas preni sian respondecon por protekti siajn civitanojn kontraŭ damaĝo kaj protekti la estontecon de estontaj generacioj, tiam ĝi ne plenumis sian plej gravan respondecon. La 'socia kontrakto' rompiĝis, kaj sekve estas ne nur nia rajto, sed nia morala devo protesti kontraŭ la registaran neagadon kaj senbridan misprezenton kaj ribeli por la defendo de la vivo mem. Ni do deklaras nian subtenon al la Extinction Rebelion lanĉita la 31-an de oktobro 2018. Ni plene subtenas la postulojn, ke la registaro diru al la civitanoj la malkomfortan veron. Ni postulas, ke civitana kunveno kun sciencistoj kunlaboru surbaze de ekzistantaj atestaĵoj kaj, konforme al la antaŭzorga principo, urĝe disvolvu kredindan planon por rapida, kompleta dekarbonigo de la ekonomio. "
Dua malferma letero ankaŭ estis publikigita kelkajn semajnojn poste, la 9-an de decembro 2018, ankaŭ en The Guardian, kaj ĉi-foje ĝi estis subskribita de 100 sciencistoj, verkistoj, politikistoj kaj aktivuloj el la tuta mondo, inkluzive de famuloj kiel Vandana Shiva, Naomi Klein, Noam Chomsky, AC Grayling, Philip Pullman, Rowan Williams, Bill McKibben, Tiokasin Ghosthorse, Esther Stanford-Xosei, Jonathon Porritt, Alison Green, Lily Cole, Chris Packham, Susie Orbach, Joy Carter kaj Jayati Ghosh Jawaharlal. Ĉi tie la letero diras:
- "Politikaj gvidantoj malsukcesas tutmonde trakti la median krizon. Se tutmonda kapitalismo daŭre kondukas la internacian ekonomion, tutmonda katastrofo estas neevitebla. [...] Ni ankaŭ alvokas koncernajn mondcivitanojn leviĝi kontraŭ la nuna memkontenteco en iliaj respektivaj kuntekstoj, inkluzive de defendo de indiĝenaj popoloj, malkoloniigado kaj ripara justeco - kaj tiel aliĝi al la tutmonda movado, kiu nun kontraŭas estingon (ekz. Extinction Rebellion). Kune ni devas fari ĉion necesan neperforte por persvadi politikistojn kaj komercistojn forlasi siajn memkontentecon kaj neojn.Iliaj "pluen kiel antaŭe" ne plu estas opcio. Mondcivitanoj ne plu akceptos ĉi tiun fiaskon de nia devo vidalvide de la planedo. Ĉiu el ni, precipe en la materie privilegia mondo, devas devontigi akcepti bezonon vivi pli milde, konsumi malpli multe, kaj respekti ne nur homajn rajtojn, sed ankaŭ nian respondecon vidalvide de la planedo."[2]
Vidu ankaŭ redakti
Eksteraj ligiloj redakti
Noto redakti
En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Extinction Rebellion en la germana Vikipedio.
Referencoj redakti
- ↑ (angla) Extinction Rebellion: Police move in on London protesters. En: BBC News, la 20-an de aprilo 2019.
- ↑ (angla) Act now to prevent an environmental catastrophe. En: The Guardian, la 9-an de decembro 2018.