Komputeko

Komputeko (mallongigo de "Prikomputila terminokolekto") estas reta projekto de E@I, kiu celas kunigi la pri-komputilajn terminojn de diversaj vortaroj, por plifaciligi la aliron al kaj la komparon inter la diversaj vortaroj, kaj tiel stimuli ĝustan lingvouzon kaj kontraŭi la uzadon de (ofte fuŝa formo de) usonangla termino. Ĝi nuntempe estas seplingva (Esperante, angle, nederlande, germane, france, hispane, kaj pole), sed celas plivastiĝi al kiel eble plej multaj lingvoj. Jam ekzistas unua varianto kun kelkaj aliaj lingvoj.

Emblemo de la reta Komputeko

Kovrilpaĝo de la libra eldono 2008 de Komputeko

Kovrilpaĝo de la libra eldono 2012 de Komputeko

La Esperantaj vortaroj kaj vortlistoj, sur kiuj baziĝas la Komputeko, estas la Komputada Leksikono, ReVo, PIV (PIVE, 2020^[1]), la Interreta Vortareto de FEL, la Teknika Vortaro Pol-Esperanta Arkivigite je 2015-05-30 per la retarkivo Wayback Machine, la Pekoteko, la Komputila Vortolisto kaj Nederlanda-Esperanta vortaro.

Ĝi ankaŭ konsideras la terminologion uzatan en la Vikipedio.

La iniciatinto de la projekto, Yves Nevelsteen, interalie aliĝis al la esperantigaj tradukskipoj de OpenOffice.org, Ipernity kaj Drupalo kun la celo disponigi la konkludojn de tiuj ĉi skipoj al pli granda rondo pere de la Komputeko.

Celoj de la projekto

Plibonigo de la lingvouzo de la esperantistaro

Komputeko disponigas al la esperantistaro senpagan referencoverkon pri komputilaj terminoj. Tiel la iniciatintoj esperas plibonigi la lingvouzon de la esperantistoj, specife kiam temas pri komputilaĵoj. Ankaŭ ili kunlaboras kun vortaristoj por pliampleksigi kaj revizii iliajn verkojn.

Tro ofte esperantistoj uzas anglajn terminojn, simple ĉar ili ne konas, nek facile retrovas taŭgajn terminojn en Esperanto. Tiuj terminoj tamen ekzistas, ni ilin do uzu.

Protekti lingvojn kaj kulturojn

La projekto Komputeko ne nur celas esperantistojn. Ĝi volas doni al tradukistoj, ĵurnalistoj, verkistoj kaj aliaj interesitoj plurlingvan referencoverkon pri komputilaj terminoj el aŭ al siaj gepatraj lingvoj.

En la nederlanda lingvo, ekzemple, ja ekzistas retaj fakvortaroj pri komputilaj vortoj. Tamen plej multaj retejoj celas nur klarigi la terminojn kaj ne vere zorgas pri fontindikoj, alternativoj kaj korekta skribmaniero. Komputeko volas esti konstante ĝisdatigita profesie uzebla retejo kiu helpas interesitojn uzi ĝustan lingvon.

Malkovrigi Esperanton

Ĉar Esperanto estas en Komputeko la plej kompleta kaj plej bone ellaborita lingvo, uzanto de la retejo povus konvinkiĝi ke Esperanto vere funkcias kiel neŭtrala interlingvo, eĉ por komunikado pri komputilaj terminoj. Tial la uzantointerfaco estas havebla en pluraj lingvoj.

Komputeko-libro

Komputeko, aŭtoro: Yves Nevelsteen, eldonejo Espero, Partizánske, 2008 (1-a eldono), 92 paĝoj, ISBN 978-80-969533-9-4. Prikomputila terminokolekto.
Komputeko, aŭtoro: Yves Nevelsteen, eldonejo Espero, Partizánske, 2012 (2-a eldono), 124 paĝoj, ISBN 978-80-89366-14-9. Prikomputila terminokolekto.

Fontoj uzitaj por krei la Komputeko-datumbazon

Fontoj por nacilingvaj tradukoj

Microsoft Terminology Collection (2007)
Mozilla glosary EN-NL (2007)
The Missing Apple iOS Localization Term Glossary^[2]

Fontoj por tradukoj al Esperanto

Ĉefaj fontoj de Komputeko estas:^[3]

Fonto	Kvanto	Detaloj
KL	1542	Komputada Leksikono de Sergio Pokrovskij. Aleksey Timin multe helpis min inter 2013 kaj 2015 por aldoni mankantajn vortetojn. Koran dankon!
WP	921	WordPress-vortaro Glossary for Esperanto de Cindy McKee
OOo	821	OpenOffice.org-labordosiero kaj konkludoj de diskutoj en dissendolistoj kaj dum la kunveno de la tradukskipo en Cambridge.
CB	693	Malneta eldono de komputila terminaro de Christian Bertin, eldonita de li mem. Estas tre interesa fonto por kompari, ĉar la verko datas de la jaro 1985. Multaj tradukoj kiujn proponas s-ro Bertin hodiaŭ ankoraŭ estas uzataj.
TV	648	Teknika Vortaro angla – pola – Esperanto de Jerzy Wałaszek. La vortaro bedaŭrinde ne plu estas havebla en interreto.
MLT	364	Tradukoj proponitaj de Maŭro La Torre, iama membro de la Akademio de Esperanto. Li bedaŭrinde mortis en la jaro 2010.
RV	284	Reta Vortaro, la terminoj de la fako Komputiko.
PIV	207	Plena Ilustrita Vortaro, eldono 2002
KDE	171	Laborvortaro de la tradukskipo de KDE.
LVV	113	Lode Van de Velde atente provlegis la tutan Komputekon kaj donis multajn valorajn konsilojn. Li ankaŭ helpis traduki pli malfacilajn terminojn.
VP	89	Ankaŭ la reta enciklopedio Vikipedio ludas rolon en Komputeko.
DR	82	Yves Nevelsteen provlegis la tradukon de la enhav-mastruma sistemo Drupalo kaj aldonis kelkajn interesajn terminojn al Komputeko.
EGE	76	Edmund Grimley Evans, revizianto de la parto komputiko de PIV.
KLI	65	Komputila Vortlisto de Bill Walker.
BW	60	Bertilo Wennergren, membro de la Akademio de Esperanto, konsilis min pri kelkaj tre malfacilaj kazoj.
PT	49	Mi traserĉis la tri volumnojn de la Plena Pekoteko, sed bedaŭrinde ne trovis multajn vortojn kiujn oni nuntempe uzas rilate komputiko.
PB	48	Comprehensive English-Esperanto Dictionary de Peter Benson, eldonita en 1995.
FEL	45	Interreta vortareto de Paul Peeraerts.
FF	34	Labordosiero de la Firefox-tradukskipo.
FB	29	Yves Nevelsteen aliĝis al la tradukteamo de Facebook. Tradukante, li foje trovis vorton kiu mankis en Komputeko.
DE	24	Vortlisto de la tradukteamo de Debian Linux.
IP	22	Vortlisto de la tradukteamo de ipernity.
CS	27	Chuck Smith
CM	20	Cindy McKee

Historio de la projekto

aprilo 2006: komenco
oktobro 2006: unua eldono kun pli ol 2600 terminoj
januaro 2007: unua versio de la provretejo kun pli ol 3.000 terminoj
julio 2007: propra retregiono kun pli ol 4.000 terminoj; surpapera broŝuro por provlegado
septembro 2007: ĝisdatigo de la retejo, aldono de kromaj 500 terminoj
novembro 2007: aldono de multaj nacilingvaj terminoj. Aperas nun 6000 tradukoj en Esperanto, 5000 en la nederlanda, 3700 en la franca kaj 3450 en la germana. Ekzistas unua varianto kun la hispana, kataluna kaj pola lingvoj.
januaro 2008: ĝisdatigo de la esperantaj tradukoj. Aperas nun pli ol 6630 tradukoj.
majo 2008: akademiano Maŭro La Torre provlegis la tutan kolekton kaj kromtradukis pli ol 500 terminoj. Aperas nun en Komputeko pli ol 7500 tradukoj. Dum la Ĵurnalista Kongreso en Vilnius prezentiĝis Komputeko-libreto en formato A5, 92 paĝoj.
aprilo 2012: nova eldono de la Komputeko-libreto aperis kaj estis prezentita dum Malferma Tago de la Centra Oficejo de UEA. Temas pri verko kun 7800 kapvortoj kaj pli ol 500 aldonoj kaj modifoj. En ĝi aperas ankaŭ bildvortareto kaj listo kun plej ofte uzataj prikomputilaj vortoj en pluraj lingvoj. Ankaŭ la retejo de la projekto estas ĝisdatigita.
decembro 2013: ĝisdatigo de la reta versio. Estas nun en Komputeko tradukoj por pli ol 8500 prikomputilaj terminoj usonanglaj.
februaro 2015: ĝisdatigo de la reta versio. Estas nun en Komputeko tradukoj por pli ol 8800 prikomputilaj terminoj usonanglaj. Komenciĝas ampleksigo kaj plibonigo de la germanaj tradukoj.
junio 2015: aldoniĝis la franca kaj la germana kiel lingvoj de la fasado (uzanto-interfaco)
novembro 2015: ĝisdatigo de la datumbazo. Aperas nun en Komputeko 8900 tradukoj al Esperanto, 5100 al la nederlanda, 3900 al la franca kaj 3600 al la germana.
julio 2016: lanĉiĝis novigita interfaco de la Esperanta versio. Aldoniĝis interalie informoj pri ĉapelitaj literoj por diversaj operaciumoj kaj la du libroj (versioj 2008 kaj 2012) estas elŝuteblaj kiel PDF)
aŭgusto 2016: ĝisdatigo de la datumbazo: 9050 tradukoj al Esperanto. Aldoniĝis la funkcio aŭtomate ĉapeligi vortojn kiam oni tajpas ikse. Tial tiu ĉi ĝisdatigo de la datumbazo en la retejo estis sen la versioj kun x-oj.
junio 2017: aldoniĝis la hispana lingvo (fasado + terminoj). Lanĉiĝis novigita interfaco de la angla, nederlanda kaj franca versioj.
oktobro 2017: ĝisdatigo de la datumbazo: 9963 tradukoj al Esperanto.
aprilo 2018: ĝisdatigo de la datumbazo: 10 061 tradukoj al Esperanto.
julio 2018: ŝanĝo de HTTP- al HTTPS-retejo, prepare al instalado de WordPress
novembro 2018: aldoniĝis la pola lingvo (fasado + terminoj). Ĝisdatigo de la datumbazo: 10 148 tradukoj al Esperanto.
24 majo 2020: lanĉo de tutnova retejo, kreita de Robin van der Vliet. 11 000 tradukoj al Esperanto + multaj korektoj.

Kunlaborantoj

Yves Nevelsteen – iniciatinto / ĉefkunordiganto
Peter Baláž (E@I) – prizorgo de la evoluo, servil-loko, retregiono, eldonisto de Komputeko-libreto...
Robin van der Vliet (ekde 2019) – ĉefa provleganto, tradukisto de Telegram al Esperanto, programisto de nova interfaco

Retejo

Tomek Stachowicz – kreinto de la retejo
Joop Kiefte (La Pingvino) – helpanto pri PHP; kreis la eblon aldoni Komputekon al la serĉbreto de la Firefox

Unua papera eldono 2008

Mauro La Torre: ĉefa provleginto
Paul Peeraerts: provleginto
Cindy McKee – ĉefa lingva konsilantino
Bertilo Wennergren: lingva konsilanto pri malfacilaj kazoj
Lode Van de Velde: provleginto

Dua papera eldono 2012

Marek Blahuš: ĉefa provleginto
Edmund Grimley Evans: multe komentis pri la unua eldono kaj helpis tiel plibonigi la duan eldonon

Konfirmis uzi la Komputekon

2008 Kleines Wörterbuch Deutsch – Esperanto Esperanto – Deutsch Ulrich Matthias^[4]
2009 English-Esperanto-English Dictionary de John Christopher Wells (menciita en la antaŭparolo)
Redakcia sekretario de Monato (Paul Peeraerts), tradukanto de interalie Ipernity kaj Facebook
Tradukantoj de KDE kaj Joomla (Cindy Mc Kee)
Tradukanto de Drupalo (Chuck Smith)
Tradukantoj de Openoffice.org (Tim Morley)
Tradukantoj de GNOME al Esperanto ^[5]
Tradukantoj de Plone kaj XFCE (fenestrilo por Linukso)
Tradukantoj de Ubuntu (Joop Kiefte)
Kreintoj de la Duolingo Esperanto-kurso por anglalingvanoj (Chuck Smith)
Administranto de Esperanto TV (Richard Delamore)
"Espvortaroj", Esperanta vortaro kiu funkcias kun retumilo (T Teramoto)^[6]
ViVo, vikia vortaro (Bart Demeyere)^[7]

Referencoj

↑ Pretu tosti PIVE, HeKo n-ro 736 6-B, la 6-an de junio 2020, alirite la 12-an de junio 2020.
↑ https://www.ibabbleon.com/apple-ios-localization-term-glossary.html
↑ Fontindikoj menciitaj en la Komputeko-retejo, la 18-a de oktobro 2017
↑ Privata mesaĝo de Ulrich Matthias al Yves Nevelsteen pere de Facebook Messenger 20171027: Mi ja menciis Komputekon jam en la unua eldono, ĉar mi vere povis ĉerpi el ĝi kelkajn tre utilajn terminojn.
↑ GNOME-vikio, oficiala informa paĝo pri tradukado de GNOME al Esperanto
↑ http://esperanto.mond.jp/vortaroj/espvortaroj.html
↑ http://www.kono.be/vivo/