Lago Prespa
publikigita versio estis patrolita je 23 okt. 2023. Estas kontrolendaj ŝanĝoj de ŝablonoj/dosieroj.
Ŝanĝoj al ŝablonoj aŭ dosieroj en ĉi tiu versio estas kontrolendaj. La stabila versio estis patrolita je 23 okt. 2023.
Lago Prespa (albane Liqeni i Prespës; greke Λίμνες Πρέσπες, Limni Préspa; makedone Преспанско Езеро, Prespansko Ezero) estas la nomo de du lagoj situantaj en la teritorio de Albanio, Grekio kaj Nord-Makedonio kaj situantaj en la struktura baseno kreita je la terciaro de la Kenozoiko [1].
.jpg)
| Lago Prespa | ||
|---|---|---|
 | ||
| lago [+] | ||
| Landoj | Albanio, Grekio, Nord-Makedonio | |
| Supermara alteco | 853 m [+] | |
| Koordinatoj | 40° 54′ 0″ N, 21° 3′ 0″ O (mapo)40.921.05Koordinatoj: 40° 54′ 0″ N, 21° 3′ 0″ O (mapo) | |
| Maksimuma profundo | 54 m | |
| Areo | 273 km² (27 300 ha) [+] | |
|
||
 |
||
| Lago Prespa | ||
 Vikimedia Komunejo: Lake Prespa [+] |
||
Lago Prespa estas unu el nur 17 praaj lagoj sur la tero, kaj estas taksita esti kvin milionoj da jaroj. De la totala surfacareo, 190 km² estas en Makedonio, 84.8 km² en Grekio kaj 38.8 km² en Albanio. Ili estas la plej altaj tektonaj lagoj en Balkano kun alteco de 853 m [2].
La Granda Lago Prespa (greke Μεγάλη Πρέσπα, Megáli Préspa; makedone Преспанското Езеро, Prespanskoto Ezero) estas dividita inter Albanio, Grekio kaj Nord-Makedonio.
La Malgranda Lago Prespa (greke Μικρή Πρέσπα, Limni Mikrá Prespa) situas nur en Grekio (138 km² akvokolektareo; 43.5 km² surfacareo) kaj Albanio (51 km² akvokolektareo; 3.9 km² surfacareo) [3].
Geografio redakti
La granda lago kun areo de 273 kvadrataj kilometroj etendiĝas plejparte en la teritorio de Makedonio kaj sude de ĝi, kiam ĝi estas apartigita per mallarĝa strio de sabla tereno, estas la malgranda lago Prespa kun areo de 48 kvadrataj kilometroj, ĝia averaĝa profundo estas 3 metroj kaj ĝi etendiĝas en la teritorio de Grekio kaj Albanio.
Lago Prespa estas proksimume 10 kilometrojn sudoriente de Lago de Ohrid, situanta je alteco de 150 metroj pli alta ol ĝi kaj tra sistemo de karstoj estas la ĉeffonto de akvo por Ohrid Lago [4].
La laga areo havas temperitan klimaton kaj la averaĝa akvotemperaturo estas de 16 o c ĝis 22 o c. En la areo de la granda lago estas du insuloj, la plej granda el kiuj estas Golem Grad (Granda Urbo) kaj ĝia areo estas 0,2 kvadrataj kilometroj. Ĝi estas multe pli granda ol la alia insulo Mali Grad ("Urbeto") kaj ĉi tie kuŝas la ruinoj de monaĥejo por Sankta Petro el la 14-a jarcento. Nuntempe, neniu loĝas sur la insuloj.
Inter la lago Prespa kaj Ohrid estas la Nacia Parko Galicica, kiu kovras montan areon de 227 kvadrataj kilometroj kaj de ĝiaj pintoj vi povas vidi ambaŭ lagojn.
Historio redakti
En la 10-a jarcento, caro Samuelo, la reganto de la Unua Bulgara Imperio, konstruis la fortikaĵon de "Sankta Aĥilo" sur insulo situanta en la malgranda Prespa lago, kaj poste la bizancanoj konstruis bazilikon samloke.
En la Unua Mondmilito, Lago Prespa estis parto de la makedona frontlinio en kiu la fortoj de la Aliancitaj Potencoj batalis kontraŭ la Centraj Potencoj, gviditaj fare de la Reĝlando Bulgario, komence por la defendo de la Reĝlando Grekio kaj poste por la submetiĝo. de la bulgaroj. En aprilo 1916, generalo Maurice Sarai, la komandanto de la milita teatro, metis la fortojn de la ŝtatoj de interkonsento laŭlonge la frontlinio por reteni la bulgarojn. 8 francaj divizoj, itala dividizo kaj rusa dividizo estis organizitaj en 3 formacioj por protekti la albanan limsektoron ĝis Lago Prespa kaj poste en septembro 1918 ili ekis plenan atakon.
De la tempo de la Greka Enlanda Milito ĝis la komenco de la 1970-aj jaroj, la greka areo de la lago kaj ĝia ĉirkaŭaĵo estis armea zono fermita al vizitantoj kaj kun malgranda loĝantaro en stato de malriĉeco. Komenciĝante en la fruaj 1980-aj jaroj, akcelita evoluo komenciĝis, inkluzive de la establado de parkoj, kiuj komence de la 21-a jarcento ankaŭ altiras ekoturismon kaj birdbirdistoj kiuj venas por observi la koloniojn de krispaj pelikanoj trovitaj en la areo.
Ja estas pluraj promenaj rakontoj, ke estas "monstro" en la maro.
Transnacia Parko redakti
Kaj Ohrid Lago kaj Lago Prespa havas raran faŭnon kaj flaŭron, kaj en 2000 la areo iĝis transnacia parko.
Oni scias, ke nur 11 fiŝoj devenas de la maro, sed naŭ el tiuj estas endemiaj : Alburnoides prespensis, Alburnus belvica, Barbus prespensis, Chondrostoma prespense, Cobitis meridionalis, Pelasgus prespensis, Rutilus prespensis, Salmo peristericus kaj Squalius [5].
La areo ankaŭ havas multajn birdojn. Ĝi estas plej konata pro la grandaj kolonioj de krispa pelikano kaj blanka pelikano. Aliaj specioj inkluzivas malgrandajn egretardeojn, grandajn egretardeojn, bronajn ibisojn, noktardeojn kaj kormoranojn [6].
En la marĉoj sur la norda bordo, la endanĝerigita karnovora planto Aldrovanda vesiculosa estas trovita. Aliaj plantoj en ĉi tiuj marĉoj estas kanoj, grandaj anasidoj, anasedoj, Salvinia natans, ranomordo (Hydrocharis morsus-ranae) kaj falsa vezikradiko.
La plej granda urbo en la areo ĉirkaŭ la Prespas-lagoj estas Resen en Nord-Makedonio.
Referencoj redakti
- ↑ "Lake Prespa". Konvencio Ramsar Sites Information Service. Retrieved 25 April 2018.
- ↑ "Albanian Prespa Lakes".
- ↑ Thirteen sites added to UNESCO's World Network of Biosphere Reserves – UNESCO
- ↑ Thomas Wilke, Risto Väinolä, Frank Riedel (2009), Patterns and Processes of Speciation in Ancient Lakes: Proceedings of the Fourth Symposium on Speciation in Ancient Lakes, Berlin, Germany, September 4–8, 2006 (Developments in Hydrobiology), p. 107, Springer, (ISBN 1-4020-9581-3)
- ↑ (2009) “Biodiversity of Ichthyofauna from Lake Prespa, Lake Ohrid and Lake Skadar”, Biotechnology & Biotechnological Equipment 23 (sup1), p. 400–404. doi:10.1080/13102818.2009.10818449.
- ↑ Lake Prespa. BirdLife International (2021). Alirita 11 March 2021.