Nord-Makedonio

lando en sudorienta Eŭropo, kies ĉefurbo estas Skopjo

Nord-MakedonioNord-Makedonujo, en longa formo Respubliko Nord-Makedonio (makedone: Република Северна Македонија, Republika Severna Makedonija), estas ŝtato en Suda Eŭropo situanta en la Balkana duoninsulo. Ĝi estas unu el la ŝtatoj naskiĝintaj post la disiĝo de la Socialisma federacia respubliko Jugoslavio, disde kiu ĝi deklaris sian sendependecon en 1991.

Respubliko Nord-Makedonio
Respubliko Makedonio, Respubliko Makedonujo
Република Северна Македонија
Republika Severna Makedonija

Detaloj

Detaloj

Detaloj Detaloj
Nacia himno: Denes nad Makedonija
suverena ŝtato (1991–)
lando sen maraliro
lando Redakti la valoron en Wikidata vd
Bazaj informoj
Ĉefurbo Skopjo
Oficiala(j) lingvo(j) Makedona
Uzata(j) lingvo(j) makedona lingvo, geg-albana lingvo, serba lingvo, meglenorumana lingvo, arumana lingvo
Areo 25 713 km²
- % de akvo 1,9 %
Loĝantaro 1 836 713 (2021)
Loĝdenso 80,1 loĝ./km²
Loĝantoj makedonoj
Horzono +1
Interreta domajno mk
Landokodo MKD, MK
Telefona kodo 389
Plej alta punkto Monto Korab
Plej malalta punkto Rivero Vardar
Politiko
Politika sistemo Respubliko
Ŝtatestro Gordana Siljanovska-Davkova
Ĉefministro Talat Xhaferi
Sendependiĝo disde Jugoslavio 8-a de septembro 1991
Ekonomio
Valuto Makedona denaro (MKD)
MEP laŭ 2019
– suma 12,383 mld $
– pokapa ?
vdr
Mapo

La 12-an de Junio 2018, post 27-jara disputo pri la nomo, la Makedonia kaj Greka ĉefministroj provizore interkonsentis, ke la nova nomo estos Respubliko Nord-Makedonio (Република Северна Македонија). La nomo estas konfirmita per referendumo en Respubliko Makedonio kaj la parlamento de Grekio.[1] La nova nomo estis ekuzata en februaro 2019[2], ĝis tiam la lando uzis la nomon Respubliko Makedonio (makedone: Република Македонија, Republika Makedonija) aŭ la nomon Iama Jugoslavia Respubliko Makedonio (Поранешна Југословенска Република Македонија, Poraneŝna Jugoslovenska Republika Makedonija).

Ĝi ne havas aliron al maro kaj havas landlimojn kun Grekio, Bulgario, Serbio, Kosovo kaj Albanio. La lando, kiu havas du milionojn da loĝantoj, okupas pli-malpli la nordan duonon de la regiono Makedonio, kiu etendiĝas ankaŭ en Bulgario kaj Grekio. Ĝia ĉefurbo kaj plej granda urbo estas Skopjo, kaj la sekvaj plej grandaj urboj estas Kumanovo, Bitola, Prilep kaj Tetovo. La lando estas ĉefe montara kaj havas ĉirkaŭ 50 lagojn.

Historio

En 1991 post la disfalo de socialisma Jugoslavio estis deklarita sendependeco de Makedonio. Kontraŭ la nomo de nova ŝtato elpaŝis Grekio, ĉar la saman nomon havas Greka provinco (Makedonio) kun la centro en la urbo Tesaloniko, kiu najbaras al la sendependa Makedona regno. La teritorio de la historia Makedonio nun apartenas al tri najbaraj ŝtatoj: Grekio, Bulgario kaj Respubliko Makedonio.

La 26-an de februaro de 2004 mortis la ŝtatprezidanto Boris Trajkovski en aviadila akcidento.

Nord-Makedonio kandidatiĝis esti membro de la Eŭropa Unio en 2004[3].

Geografio

Loĝantaro

  • Loĝantaro: 2.119 mil (1995), inter ili - makedonoj (slavoj) 63%, albanoj 25%, turkoj 5%.
  • Kredantoj: kristanoj (64,7%), islamanoj (33,3%), aliaj (2%)

Kulturo

Heredaĵo

 
Ohrid
  Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Monda heredaĵo en Makedonio.

En la listo de monda heredaĵo de Unesko troviĝas unu makedona loko, Ohrid kaj ĝia lago.

Komunikiloj

Esperanto movado

Tie naskiĝis Konstantin Vasilev (1874?-1934) en vilaĝo Orehovec, Sersko.

Administra divido

  Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Komunumo de Nord-Makedonio.

Statistikaj regionoj de Nord-Makedonio estas formita de kelkaj municipoj. Entute ekzistas ok regionoj.

Konataj makedonoj

Referencoj

  1. "Macedonia and Greece: Deal after 27-year row over a name", BBC News, 2018-06-12. Kontrolita 2018-06-12. (angle)
  2. Smith, Helena, "Macedonia officially changes its name to North Macedonia", The Guardian, Guardian News & Media, 2019-02-12. Kontrolita 2019-02-13. (angle)
  3. Macedonia & EU (angle). Ministère macédonien des Affaires étrangères. Alirita 28a de novembro 2012 ..

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj