Nikolaj Gavriloviĉ Ĉerniŝevskij
Nikolaj Gavriloviĉ ĈERNIŜEVSKIJ (ruse Николай Гаврилович Чернышевский; IPA: [nʲɪkɐˈlaj ɡɐˈvrʲiləvʲit͡ɕ t͡ɕɪrnɨˈʂɛfskʲɪj] (la 12-an de julio[jul.]/ 24-an de julio 1828[greg.] – la 17-an de oktobro[jul.]/ 29-an de oktobro 1889[greg.]), estis rusa literatura kaj socia kritikisto, ĵurnalisto, romanisto, demokrata politikisto, kaj socialista filozofo, ofte identigata kiel utopia socialisto kaj grava teoriulo de rusa nihilismo. Li estis dominanta intelektula figuro de la revolucia demokrata movado de la 1860-aj jaroj en Rusio kaj pasigis jarojn en ekzilo en Siberio. Li estis alte laŭdita de Karl Marx, Georgij Pleĥanov kaj Vladimir Lenin.
| Nikolaj Gavriloviĉ Ĉerniŝevskij | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Николай Гаврилович Чернышевский | |||||
| Naskiĝo | 12-an de julio 1828 en Saratov,  Rusia Imperio
| ||||
| Morto | 17-an de oktobro 1889 (61-jaraĝa) en Saratov,  Rusia Imperio
| ||||
| Mortis per | apopleksio vd | ||||
| Tombo | Voskresenskoye cemetery of Saratov vd | ||||
| Religio | ateismo vd | ||||
| Lingvoj | rusa vd | ||||
| Ŝtataneco | Rusia Imperio vd | ||||
| Alma mater | Sankt-Peterburga Ŝtata Universitato vd | ||||
Subskribo 
| |||||
| Familio | |||||
| Infanoj | Q110146550 vd | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | filozofo • ĵurnalisto • romanisto • verkisto • literaturkritikisto • ekonomikisto • publikigisto vd | ||||
| Laborkampo | literaturo • opinia ĵurnalismo • literatura kritiko • filozofio • utopia socialismo vd | ||||
| Verkado | |||||
| Verkoj | Kion faru? vd | ||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Li estis inspirita per la verkoj de Hegel, Ludwig Feuerbach kaj Charles Fourier kaj partikulare per la verkoj de Vissarion Belinskij kaj de Aleksander Herzen. Post gradiĝi en la Sankt-Peterburga Ŝtata Universitato en 1850, li instruis literaturon en gimnazio en Saratovo. El 1853 ĝis 1862, li loĝis en Sankt-Peterburgo, kaj iĝis ĉefredaktoro de la gazeto Sovremennik (“La nuntempulo”), en kiu li publikigis siajn ĉefajn literaturajn recenzojn kaj eseojn pri filozofio.
En 1862, li estis arestita kaj enfermita en la Petropaŭla fortikaĵo, kie li verkis sian faman romanon Kion fari'? (ruse Что делать?). Tiu romano estis inspiro por multaj postaj rusaj revoluciuloj, kiuj klopodis imiti la heroon de la romano Raĥmetov, sin dediĉinta al la revolucio, asketa en sia kutimaro kaj senkompate disciplinita, ĝis la punkto dormi sur lito plena je nadloj kaj manĝi nur krudan viandon por ekhavi forton por la revolucio. Inter tiuj kiuj referencis la romanon estas Lenin, kiu verkis politikan broŝuron samtitolan.
Bibliografio redakti
- Paperno, Irina, Chernyshevsky and the Age of Realism: A Study in the Semiotics of Behavior. Stanford: Stanford University Press, 1988.
- Pereira, N.G.O., The Thought and Teachings of N.G. Černyševskij. The Hague: Mouton, 1975.
Vidu ankaŭ redakti
Eksteraj ligiloj redakti
- Nikolay Chernyshevsky en Internet Archive