Telugua lingvo
La telugua lingvo (originala nomo : tĕlugu / తెలుగు) estas lingvo el Barato. Ĝi estas parolata en la ŝtato Andra-Pradeŝo kie ĝi estas oficiala lingvo. Oni ankaŭ parolas ĝin en Yanaon (Pondiĉeri), en tamula lando, en Karnataka, en Maharaŝtro, kaj en Orissa. Oni trovas parolantojn en Birmo, en Malajzio, en Maŭricio, en Sauda Arabio, en Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj, en Sudafriko, en Fiĝioj, en Nordameriko, kaj en Britio kaj en Francio. Ĝi estas la unua lingvo de 69 000 000 parolantoj.
| telugua lingvo | ||
| tĕlugu / తెలుగు | ||
| ||
| lingvo • moderna lingvo | ||
|---|---|---|
| dravida lingvaro | ||
| Parolata en | Barato | |
| Parolantoj | 82 000 000 | |
| Denaskaj parolantoj | proksimume 75 milionoj | |
| Skribo | telugua skribo | |
| Lingvistika klasifiko | ||
| Dravida lingvaro | ||
| Oficiala statuso | ||
| Oficiala lingvo en | Andra-Pradeŝo (Barato) | |
| Lingvaj kodoj | ||
| Lingvaj kodoj | ||
| ISO 639-1 | te | |
| ISO 639-2 | tel | |
| ISO 639-3 | tel | |
| SIL | TCW | |
| Glottolog | telu1262 | |
| Angla nomo | Telugu | |
| Franca nomo | télougou | |
| Vikipedio | ||
Ĝi estis nomita la Itala el oriento (Niccolo da Conti, 15-a jarcento) (eble ĉar ĝi sone dolĉas, kaj (preskaŭ) ĉiu silabo finiĝas per vokalo.)
| Naku telusu mi scias |
Naku telusa? Ĉu mi scias? |
| Naku teliadu Mi ne scias |
Naku teliada? Ĉu mi ne scias? |
Sono
redaktiఅ a
ఆ aa
ఇ i
ఈ ii
ఉ u
ఊ uu
ఋ aru
ౠ aruu
ఎ e
ఏ ee
ఐ ai
ఒ o
ఓ oo
ఔ au
అం am
అః aha
(Ĉi tie la vokaloj skribitaj dufoje indikas longan vokalon. Tio estas: aa = longa a; ii = longa i; ktp.)
La telugua lingvo per Unikodo
redaktiLa kodoj Unikodaj por la telugua estas U+0C00 ... U+0C7F.
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | ||
| C00 | ఁ | ం | ః | అ | ఆ | ఇ | ఈ | ఉ | ఊ | ఋ | ఌ | ఎ | ఏ | ||||
| C10 | ఐ | ఒ | ఓ | ఔ | క | ఖ | గ | ఘ | ఙ | చ | ఛ | జ | ఝ | ఞ | ట | ||
| C20 | ఠ | డ | ఢ | ణ | త | థ | ద | ధ | న | ప | ఫ | బ | భ | మ | య | ||
| C30 | ర | ఱ | ల | ళ | వ | శ | ష | స | హ | ా | ి | ||||||
| C40 | ీ | ు | ూ | ృ | ౄ | ె | ే | ై | ొ | ో | ౌ | ్ | |||||
| C50 | ౕ | ౖ | |||||||||||||||
| C60 | ౠ | ౡ | ౦ | ౧ | ౨ | ౩ | ౪ | ౫ | ౬ | ౭ | ౮ | ౯ | |||||
| C70 |
Gramatiko
redaktiLa vortoj estas formataj ĉefe per aldono de sufiksoj. Ekzemple:
| Ablativo (de kie) | Ramudinunchi | రాముడినుంచి | రాముడు(Ramudu) + నుంచి() | |
| Genitivo (ies, kies? de kiu?) | Ramuni | రాముని | రాము(Ramu) + ని(ni) | |
| Dativo (al kiu/ al kio?) | Ramuniki | రామునికి | రాము(Ramu) + ని(ni) + కి(ki) | |
| Instrumentalo (per kio?) | Ramunitho | రామునితో | రాము(Ramu) + ని(ni) + తో(tho) |
Nombroj per la telugua skribo
redakti| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ౦ | ౧ | ౨ | ౩ | ౪ | ౫ | ౬ | ౭ | ౮ | ౯ |
