Anatolio

Azia parto de Turkio

Anatolio (greke ανατολή, turke Anadolu) estas la azia parto de hodiaŭa Turkio, kun sia centro en la malmara anatolia altebenaĵo de Turkio. Pro sia oportuna geografia situo, ĝi ĉiam estis ekonomie kaj kulture prospera regiono. Anatolio estis laŭvice la kerno de la greka kaj kristana bizanca imperio, la turka kaj islama otomana imperio kaj nun la turka kaj moderna nacio Turkio. Historie, la mondparto en la antikva tempo estis nomata Malgrand-Azio (paŭso de la greka Μικρά Ασία kaj la latina Asia Minor): Tamen la helenisme influita Malgrand-Azio akcentis aparte la apudmarajn regionojn de nuna Turkio, dum Anatolio en nuna lingvouzo akcentas precipe la malmaran centran parton de nuntempa Turkio.

Anatolio
Regiono
duoninsulo [+]

LandoTurkio

- koordinatoj39° 0′ 0″ N, 35° 0′ 0″ O (mapo)3935Koordinatoj: 39° 0′ 0″ N, 35° 0′ 0″ O (mapo)
Plej alta punktoArarato [+]
Akvokolektejo756 000 km² (75 600 000 ha) [+]
Areo756 000 km² (75 600 000 ha) [+]


Anatolio (Tero)
Anatolio (Tero)

Anatolio (Turkio)
Anatolio (Turkio)
DEC

Map
Anatolio
Vikimedia Komunejo:  Anatolia [+]
vdr
Anatolio kiel vidata elkosme. Ĝi troviĝas oriente de Bosporo, inter Nigra Maro kaj Mediteraneo.
La limoj de Anatolio

Geografio

redakti

La teritorio de Anatolio troviĝas inter la maroj Nigra norde, Marmara kaj Egea okcidente, kaj Mediteraneo sude kaj sudokcidente. Centran parton okupas Anatolia plataĵo, kiu estas barita de Pontika montaro (laŭ la bordregiono de Nigra Maro), Taŭrusa montaro (ĉe la Mediteraneo) kaj Armena Plataĵo (oriente).

Gediz (Turke: Gediz Nehri, Turka prononco: [ˈɡediz]) estas la dua plej granda rivero en Anatolio, kiu fluas en la Egean Maron.

Geografiaj elementoj

redakti

Historio

redakti

Etne, Anatolio antaŭ 3000 jaroj estis plene de hindeŭropaj etnoj, la hititoj kaj trojanoj estinte la plej famaj. Post Aleksandro la Granda, Anatolio grekiĝis kaj poste kristaniĝis, fariĝinte la koro de la bizanca imperio. De 1000 al 1453, la turkoj konkeris Anatolion, kiu turkiĝis kaj islamiĝis kaj fariĝis la koro de la otomana imperio.

De la tempo de Konstantino ĝis la tempo de Kemal Atatürk, Anatolio estis regita de Konstantinopolo.

 
Mapo de la Romia Imperio en la jaro 116

Anatolio sub Romio

redakti

Jen la provincoj de Anatolio sub la Romia Imperio:

Asia - Bithynia et Pontus - Galatia - Lycia et Pamphylia - Pamphylia - Kilikio (Cilicia) - Kapadokio (Cappadocia)

Vidu ankaŭ Eolio

Vidu ankaŭ

redakti

Eksteraj ligiloj

redakti