Izoamila nitrato

Izoamila nitrato
Plata kemia strukturo de la Izoamila nitrato
Tridimensia kemia strukturo de la Izoamila nitrato
Alternativa(j) nomo(j)
Izoamila estero de la nitrata acido Nitrato de izoamilo
Kemia formulo	C5H11NO3
CAS-numero-kodo	543-87-3
ChemSpider kodo	10520
PubChem-kodo	10985
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora, brulema kaj toksa likvaĵo kun agrabla odoro
Molmaso	133,147 g·mol-1
Denseco	1.019g cm−3
Fandpunkto	-61,6°C
Bolpunkto	147,6°C
Refrakta indico	$n_{761}^{20}$ 1,411
Ekflama temperaturo	48,9 °C
Solvebleco	Akvo:0,36 g/L
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R01 R05 R10 R20/21/22 R36/37/38
Sekureco	S16 S26 S27 S36/37/39
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero E Eksplodo- danĝera Xn Noca por la sano T Toksa
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H226, H315, H319
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P233, P240, P241, P242, P243, P264, P280, P302+352, P303+361+353, P305+351+338, P321, P332+313, P337+313, P362, P370+378, P403+235, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Izoamila nitrato aŭ C₅H₁₁NO₃ estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la esteroj de la nitrata acido kaj izoamila alkoholo. Izoamila nitrato estas senkolora, brulema kaj toksa likvaĵo kun agrabla odoro, analiza reakciaĵo uzata en kemiaj sintezoj kaj en la fabrikado de kosmetikaĵoj kaj farmaciaĵoj. Kutime ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer kun sulfata acido kiel katalizilo. Izoamila nitrato estas malmulte solvebla en akvo, sed tute solvebla en alkoholo, duetila etero, kloroformo kaj plejmulto el la organikaj solvantoj. Izoamila nitrato reakcias kun fortaj oksidigagentoj kaj fortaj bazoj. Nitrataj esteroj malkomponiĝas per varmigo en karbona duoksido, akvo, nitrogeno kaj nitrogena oksido.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per agado de nitrata acido kaj izoamila alkoholo:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Sintezo 2

• Preparado per traktado de izoamila alkoholo kaj nitrata anhidrido:

2+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$2+

Sintezo 3

• Preparado per reakcio de nitrata acido kaj izoamila klorido:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Sintezo 4

• Preparado per interagado de natria nitrato kaj izoamila klorido:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Sintezo 5

• Preparado per interagado de metila nitrato kaj izoamila formiato:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Sintezo 6

• Preparado per acida transesterigo inter nitrata acido kaj izoamila benzoato:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Sintezo 7

• Preparado per alkohola transesterigo inter metila nitrato kaj izoamila alkoholo:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Reakcioj

Reakcio 1

• Hidrolizo de la izoamila nitrato:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Reakcio 2

• Sapigo de la izoamila nitrato:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Reakcio 3

• Reakcio per acida transesterigo kun formiata acido:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Reakcio 4

• Reakcio per alkohola transesterigo kun metila alkoholo:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Reakcio 5

• Reakcio per acida transesterigo kun benzoata acido:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Reakcio 6

• Reakcio kun NH3:

++${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Reakcio 7

• Reakcio kun HCl:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Literaturo

• Reprint and Circular Series of the National Research Council
• Cardiovascular Medicine
• S.A.E. Transactions
• Technical Bulletin
• Hydrocarbon Processing & Petroleum Refiner
• Organic Nitrates
• Industrial Hygiene and Toxicology: Toxicology
• 120 Years of Nitrate Therapy: Prepared for the Next Millennium