Dinitrogena pentoksido

kemia kombinaĵo
(Alidirektita el Dunitrogena kvinoksido)
Dinitrogena pentoksido
Plata kemia strukturo de dinitrogena pentoksido
Tridimensia kemia strukturo de dinitrogena pentoksido
Kemia formulo
N2O5
Alternativa(j) nomo(j)
  • Nitrata anhidrido
CAS-numero-kodo 10102-03-1
ChemSpider kodo 59627
PubChem-kodo 66242
Merck Index 15,6692
Fizikaj proprecoj
Aspekto toksa, koroda, irita, brulema, blanka aŭ palflava solidaĵo
Molmaso 108,009 g·mol−1
Denseco 1,642g cm−3
Fandpunkto 30 °C[1]
Bolpunkto 32,5 °C
Solvebleco Akvo:reakcias
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R26 R34
Sekureco S1/2 S9 S26 S28 S36/37/39 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
03 – Eksplodema 04 – Produkto sub premo
05 – Koroda substanco 06 – Venena substanco
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H270, H280, H310+330, H310, H314, H330
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P220, P244, P260, P262, P264, P270, P271, P280, P284, P301+330+331, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P310, P320, P321, P361, P363, P370+376, P403, P403+233, P405, P410+403, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Dinitrogena pentoksido, t.e. dunitrogena kvinoksido, (molekula formulo N2O5) estas neorganika nitrogena kombinaĵo de oksigeno, toksa, koroda, irita, brulema, blanka aŭ palflava solidaĵo, solvebla en kloroformo, klorhavaj solvantoj, nitrometano, trikloroacetata acido, karbona duoksido, acetono kaj malmulte solvebla en karbona kvarklorido. Laboratorial esploroj elmontris ke dunitrogena kvinoksido estas tiel irita substanco kiel la fosgeno kun similaj proprecoj rilate al sankondiĉoj.

La polareco de la solvantoj posedas signifan efikon sur la rapido de malkomponado en solvaĵo. Do la malkomponado-rapido estas pli forta en nepolaraj solvantoj kiel kloroformo kaj malpli forta en polaraj solvantoj kiel nitrometano. La malkomponado-rapido por solvaĵoj de dunitrogena kvinoksido en nitrata acido estas tre malforta kaj ĉi-solvaĵoj estas modere stabilaj sub mediaj temperaturoj.

Estante anhidrido de nitrata acido, dunitrogena kvinoksido facile reakcias kun humideco por formi nitratan acidon. En solida stato, dunitrogena kvinoksido estas jona substanco, ekzistanta kiel jonoj NO2+NO3- kaj kelkfoje nomata nitrila nitrato. La samo okazas kun dunitrogena kvinoksido en polaraj solvantoj kiel nitrata acido kie kompleta jonigo al nitrila kaj nitrata jonoj observatas. Ĉi-komplekseco je konduto kaj en la fizika stato kaj en solvaĵo signifas ke ne alia nitrogenigagento estas tiel diversa kaj multcela kiel dinitrogena pentoksido.[2]

Sintezoj

redakti

Sintezo 1

redakti
  • N2O5 estis unue sintezita en jaro 1840 de la franca kemiisto Henri Deville (1818-1881) kiu preparis ĝin per traktado de arĝenta (I) nitrato kaj kloro.

4 +2  2 +4 

Sintezo 2

redakti

 +12  6 +4 

Sintezo 3

redakti

 +4   +2 

Sintezo 4

redakti

 +   + 

Sintezo 5

redakti
  • Per varma malkomponado de plumba (II) nitrato:

   + 

Reakcioj

redakti

Reakcio 1

redakti

2  4 + 

Reakcio 2

redakti

 +  2 

Reakcio 3

redakti
  • Preparado de nitrobenzeno. En normalaj kondiĉoj benzeno ne reakcias kun N2O5 sed reakcias eksplode kun N2O5 en solida stato:[4]

 +   + 

Reakcio 4

redakti

 +   + 

Reakcio 5

redakti
  • Kiel nitrata anhidrido, dinitrogena pentoksido donas nitratojn en akva solvaĵo:

 +2  2 + 

Reakcio 6

redakti

 +  2 + 

Reakcio 7

redakti

 +   + 

Reakcio 8

redakti
  • Preparado de nitrila perklorato:

 +   + 

Reakcio 9

redakti
  • N2O5 oksidigas hidrazinon al elementaj substancoj:

 +  2 + + + 

Reakcio 10

redakti
  • Sintezo de nitramido:

 +2   + 

Reakcio 11

redakti
  • Preparado de nitrila kvarfluoroborato:[5]

3 +8   +6 

Literaturo

redakti

Referencoj

redakti