Vikipedio

Estero

Disambig.svg La titolo havas ankaŭ aliajn signifojn, por vidi ilin bonvolu rigardi la apartigilan paĝon: Ester
Ester-general.png

Estero estas kemia kombinaĵo derivita de acido (organika aŭ neorgaika), en kiu minimume unu hidroksila –OH grupo estas anstataŭigita de alkila –O– grupo. Kutime esteroj estas derivitaj de karboksilata acido kaj alkoholo. La plej gravaj organikaj esteroj estas la grandmolekulaj grasoj kaj oleoj (ili estas ĉefe la estero de glicerino kaj stearinacido, palmitata acido aŭ oleoacido) .

La esteroj kombinitaj kun karbonacidoj havas tri grupojn:

  • fruktoesteroj. Ili estas malgrandpezaj molekuloj, likvaĵoj bonodoraj, aromaĵoj de la frukto.
  • vaksoj (kiel abelvakso, lanolino, spermaceto) estas la esteroj de la grandmolekula (entenas multajn karbonatomojn) grasacido kaj grandmolekula unuvalora (ĝi havas nur unu hidroksilgrupon) alkoholo. Ili estas senodoraj, solidaj materialoj.
  • gliceridoj

La plej grava neorganika estero estas la estero de la nitrata acido de la glicerino, la t.n. nitroglicerino.

Ekzemploj:

EsterojRedakti

Klasoj kaj sekvoj laŭ alfabeta ordo:

AlilojRedakti

AmilojRedakti

AnizilojRedakti

BenzilojRedakti

ButilojRedakti

CinamilojRedakti

CitronelilojRedakti

DumetilojRedakti

EtilojRedakti

EŭgenilojRedakti

FarnezilojRedakti

FenetilojRedakti

FenilojRedakti

FurfurilojRedakti

GeranilojRedakti

Heksiloj kaj heptilojRedakti

IzoamilojRedakti

IzobutilojRedakti

IzoeŭgenilojRedakti

IzopropilojRedakti

LinalilojRedakti

MentilojRedakti

MetilojRedakti

MiristilojRedakti

NeopentilojRedakti

NerilojRedakti

PropilojRedakti

VinilojRedakti

ReferencojRedakti

  1. ↑ 1,0 1,1 Zdeněk Pluhař (2011). SISTEMA ĤEMIA NOMENKLATURO EN ESPERANTO, p. 35. Arkivita el la originalo je 2015-07-06.
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Estero&oldid=6753868"