Estero
|
La titolo havas ankaŭ aliajn signifojn, por vidi ilin bonvolu rigardi la apartigilan paĝon: Ester |
Estero estas kombinaĵo de alkoholo kaj acido. La plej gravaj organikaj esteroj estas la grandmolekulaj grasoj kaj oleoj (ili estas ĉefe la estero de glicerino kaj stearinacido, palmitinacido aŭ oleoacido) .
La esteroj kombinitaj kun karbonacidoj havas tri grupojn:
- fruktoesteroj. Ili estas malgrandpezaj molekuloj, likvaĵoj bonodoraj, aromaĵoj de la frukto.
- vaksoj (kiel abelvakso, lanolino, spermaceto) estas la esteroj de la grandmolekula (entenas multajn karbonatomojn) grasacido kaj grandmolekula unuvalora (ĝi havas nur unu hidroksilgrupon) alkoholo. Ili estas senodoraj, solidaj materialoj.
- gliceridoj
La plej grava neorganika estero estas la estero de la nitrata acido de la glicerino, la t.n. nitroglicerino.
Ekzemploj:
- etil-metanoato
[1] - metil-cikloheksankarboksilato C6H11-COO-CH3[1]
Enhavo
- 1 Esteroj
- 1.1 Aliloj
- 1.2 Amiloj
- 1.3 Aniziloj
- 1.4 Benziloj
- 1.5 Butiloj
- 1.6 Cinamiloj
- 1.7 Citroneliloj
- 1.8 Dumetiloj
- 1.9 Etiloj
- 1.10 Eŭgeniloj
- 1.11 Farneziloj
- 1.12 Fenetiloj
- 1.13 Feniloj
- 1.14 Furfuriloj
- 1.15 Geraniloj
- 1.16 Heksiloj kaj heptiloj
- 1.17 Izoamiloj
- 1.18 Izobutiloj
- 1.19 Izoeŭgeniloj
- 1.20 Izopropiloj
- 1.21 Linaliloj
- 1.22 Mentiloj
- 1.23 Metiloj
- 1.24 Miristiloj
- 1.25 Neopentiloj
- 1.26 Neriloj
- 1.27 Propiloj
- 1.28 Viniloj
- 2 Referencoj
EsterojRedakti
Klasoj kaj sekvoj laŭ alfabeta ordo:
- 2-Butila acetato
- 2-Butila benzoato
- 2-butila formiato
- 2-Butila salikato
- 3-Butila benzoato
- 3-Butila salikato
AlilojRedakti
- Alila acetato
- Alila acetilsalikato
- Alila adipato
- Alila antranilato
- Alila benzoato
- Alila butirato
- Alila cianoacetato
- Alila cianoakrilato
- Alila cinamato
- Alila fenilacetato
- Alila fenilbutirato
- Alila fenilpropionato
- Alila fenoksoacetato
- Alila formiato
- Alila glutamato
- Alila glutarato
- Alila heptanoato
- Alila izobutirato
- Alila izovalerato
- Alila kaproato
- Alila karbonato
- Alila krotonato
- Alila nitrato
- Alila oksalato
- Alila oktanoato
- Alila propionato
- Alila salikato
- Alila sorbato
- Alila tioacetato
- Alila valerato
AmilojRedakti
- Amila adipato
- Amila antranilato
- Amila benzoato
- Amila cianoacetato
- Amila cianoakrilato
- Amila fenilacetato
- Amila fenilpropionato
- Amila glutamato
- Amila glutarato
- Amila heksanoato
- Amila heptanoato
- Amila izobutirato
- Amila izovalerato
- Amila karbonato
- Amila kloroformiato
- Amila oksalato
- Amila oktanoato
- Amila salikato
- Amila sorbato
- Amila sulfato
- Amila sulfido
- Amila sulfito
AnizilojRedakti
- Anizila acetato
- Anizila adipato
- Anizila antranilato
- Anizila benzoato
- Anizila butirato
- Anizila fenilacetato
- Anizila fenilpropionato
- Anizila formiato
- Anizila glutamato
- Anizila glutarato
- Anizila heptanoato
- Anizila izobutirato
- Anizila izovalerato
- Anizila oksalato
- Anizila palmitato
- Anizila propionato
- Anizila salikato
- Anizila sorbato
- Anizila stearato
- Anizila valerato
BenzilojRedakti
- Benzila acetilsalikato
- Benzila adipato
- Benzila antranilato
- Benzila cianato
- Benzila cianoacetato
- Benzila fenilacetato
- Benzila fenilpropionato
- Benzila fenoksoacetato
- Benzila formiato
- Benzila fosfato
- Benzila ftalato
- Benzila glioksilato
- Benzila glutamato
- Benzila glutarato
- Benzila heksanoato
- Benzila heptanoato
- Benzila izocianato
- Benzila izotiocianato
- Benzila izovalerato
- Benzila karbonato
- Benzila kloroformiato
- Benzila krotonato
- Benzila laktato
- Benzila oksalato
- Benzila oktanoato
- Benzila palmitato
- Benzila piruvato
- Benzila propionato
- Benzila salikato
- Benzila sorbato
- Benzila sulfido
- Benzila sulfito
- Benzila tioacetato
- Benzila tiocianato
- Benzila tioformiato
- Benzila tiolaktato
- Benzila valerato
- Bornila formiato
ButilojRedakti
- Butila acetato
- Butila adipato
- Butila antranilato
- Butila butirato
- Butila cianoacetato
- Butila cianoakrilato
- Butila cinamato
- Butila fenilacetato
- Butila fenilpropionato
- Butila glioksilato
- Butila glutamato
- Butila glutarato
- Butila heksanoato
- Butila heptanoato
- Butila izobutirato
- Butila karbonato
- Butila klorido
- Butila kloroformiato
- Butila nitrato
- Butila nitrito
- Butila oksalato
- Butila oktanoato
- Butila propionato
- Butila sorbato
- Butila sulfato
- Butila sulfido
- Butila sulfito
- Butila valerato
CinamilojRedakti
- Cinamila akrilato
- Cinamila fenilbutirato
- Cinamila heksanoato
- Cinamila heptanoato
- Cinamila izovalerato
- Cinamila oksalato
- Cinamila propionato
- Cinamila salikato
- Cinamila valerato
CitronelilojRedakti
- Citronelila acetato
- Citronelila adipato
- Citronelila antranilato
- Citronelila benzoato
- Citronelila butirato
- Citronelila cinamato
- Citronelila fenilacetato
- Citronelila fenilbutirato
- Citronelila fenilpropionato
- Citronelila formiato
- Citronelila glutamato
- Citronelila glutarato
- Citronelila heksanoato
- Citronelila heptanoato
- Citronelila izobutirato
- Citronelila izovalerato
- Citronelila krotonato
- Citronelila oksalato
- Citronelila oktanoato
- Citronelila propionato
- Citronelila salikato
- Citronelila sorbato
- Citronelila valerato
DumetilojRedakti
- Duetila fumarato
- Duetila oksalato
- Dufenila oksalato
- Dumetila maleato
- Dumetila oksalato
- Dumetila sukcenato
- Dupropila dusulfido
EtilojRedakti
- Etila acetilsalikato
- Etila adipato
- Etila akrilato
- Etila antranilato
- Etila benzoilacetato
- Etila cianoacetato
- Etila cianoakrilato
- Etila dekanoato
- Etila fenilbutirato
- Etila fenilpropionato
- Etila fosfato
- Etila ftalato
- Etila furanoato
- Etila glikolato
- Etila glioksilato
- Etila glutamato
- Etila glutarato
- Etila heptanoato
- Etila izobutirato
- Etila izocianato
- Etila kafeato
- Etila krotonato
- Etila oktanoato
- Etila piruvato
- Etila salikato
- Etila sulfido
- Etila sulfito
- Etila tioacetato
- Etila tiolaktato
EŭgenilojRedakti
- Eŭgenila acetato
- Eŭgenila adipato
- Eŭgenila antranilato
- Eŭgenila benzoato
- Eŭgenila butirato
- Eŭgenila fenilacetato
- Eŭgenila fenilpropionato
- Eŭgenila formiato
- Eŭgenila glutamato
- Eŭgenila glutarato
- Eŭgenila heksanoato
- Eŭgenila heptanoato
- Eŭgenila izobutirato
- Eŭgenila izovalerato
- Eŭgenila klorido
- Eŭgenila oksalato
- Eŭgenila salikato
- Eŭgenila sorbato
- Eŭgenila propionato
- Eŭgenila valerato
FarnezilojRedakti
- Farnezila acetato
- Farnezila adipato
- Farnezila antranilato
- Farnezila benzoato
- Farnezila butanoato
- Farnezila cinamato
- Farnezila fenilacetato
- Farnezila fenilpropionato
- Farnezila formiato
- Farnezila glutamato
- Farnezila glutarato
- Farnezila heksanoato
- Farnezila izobutanoato
- Farnezila izovalerato
- Farnezila klorido
- Farnezila oktanoato
- Farnezila propionato
- Farnezila salikato
- Farnezila sorbato
- Farnezila valerato
- Fenacila acetato
FenetilojRedakti
- Fenetila adipato
- Fenetila benzoato
- Fenetila butirato
- Fenetila cinamato
- Fenetila fenilpropionato
- Fenetila formiato
- Fenetila furanoato
- Fenetila glutamato
- Fenetila glutarato
- Fenetila heksanoato
- Fenetila heptanoato
- Fenetila izobutirato
- Fenetila izovalerato
- Fenetila kafeato
- Fenetila klorido
- Fenetila oksalato
- Fenetila oktanoato
- Fenetila salikato
- Fenetila valerato
FenilojRedakti
- Fenila acetilsalikato
- Fenila antranilato
- Fenila benzoato
- Fenila butirato
- Fenila cinamato
- Fenila fenilacetato
- Fenila fenilpropionato
- Fenila formiato
- Fenila fosfato
- Fenila ftalato
- Fenila izobutirato
- Fenila izocianato
- Fenila karbonato
- Fenila kloroformiato
- Fenila oktanoato
- Fenila propionato
- Fenila salikato
- Fenila sulfido
- Fenila sulfito
- Fenila valerato
- Fenilpropila acetato
- Fenilpropila klorido
FurfurilojRedakti
- Furfurila acetato
- Furfurila akrilato
- Furfurila benzoato
- Furfurila butirato
- Furfurila fenilacetato
- Furfurila fenilpropionato
- Furfurila formiato
- Furfurila heksanoato
- Furfurila heptanoato
- Furfurila izobutirato
- Furfurila izovalerato
- Furfurila krotonato
- Furfurila metakrilato
- Furfurila oktanoato
- Furfurila propionato
- Furfurila tioacetato
- Furfurila tioformiato
- Furfurila tiopropionato
- Furfurila valerato
GeranilojRedakti
- Geranila acetato
- Geranila adipato
- Geranila antranilato
- Geranila benzoato
- Geranila butirato
- Geranila fenilacetato
- Geranila fenilpropionato
- Geranila formiato
- Geranila glutamato
- Geranila glutarato
- Geranila heksanoato
- Geranila heptanoato
- Geranila izobutirato
- Geranila izovalerato
- Geranila klorido
- Geranila oksalato
- Geranila oktanoato
- Geranila propionato
- Geranila salikato
- Geranila sorbato
- Geranila valerato
Heksiloj kaj heptilojRedakti
- Heksila acetato
- Heksila benzoato
- Heksila butirato
- Heksila cinamato
- Heksila fenilacetato
- Heksila formiato
- Heksila karbonato
- Heksila klorido
- Heksila oktanoato
- Heksila propanoato
- Heksila salikato
- Heksila valerato
- Heptila acetato
- Heptila benzoato
- Heptila fenilacetato
- Heptila formiato
- Heptila klorido
- Heptila oktanoato
- Heptila salikato
IzoamilojRedakti
- Izoamila adipato
- Izoamila antranilato
- Izoamila benzoato
- Izoamila butirato
- Izoamila cianoacetato
- Izoamila cianoakrilato
- Izoamila cinamato
- Izoamila fenilacetato
- Izoamila fenilpropionato
- Izoamila glutamato
- Izoamila glutarato
- Izoamila heksanoato
- Izoamila heptanoato
- Izoamila formiato
- Izoamila izobutirato
- Izoamila izovalerato
- Izoamila karbonato
- Izoamila klorido
- Izoamila nitrato
- Izoamila oksalato
- Izoamila oktanoato
- Izoamila propionato
- Izoamila salikato
- Izoamila sorbato
- Izoamila sulfido
- Amila sulfito
- Izoamila valerato
- Izobornila formiato
IzobutilojRedakti
- Izobutila acetato
- Izobutila adipato
- Izobutila antranilato
- Izobutila benzoato
- Izobutila butirato
- Izobutila cianoacetato
- Izobutila cianoakrilato
- Izobutila cinamato
- Izobutila fenilacetato
- Izobutila fenilpropionato
- Izobutila formiato
- Izobutila glutamato
- Izobutila glutarato
- Izobutila heksanoato
- Izobutila heptanoato
- Izobutila izobutirato
- Izobutila karbonato
- Izobutila klorido
- Izobutila nitrato
- Izobutila nitrito
- Izobutila oksalato
- Izobutila oktanoato
- Izobutila propionato
- Izobutila salikato
- Izobutila sorbato
- Izobutila sulfido
- Izobutila sulfito
- Izobutila valerato
IzoeŭgenilojRedakti
- Izoeŭgenila acetato
- Izoeŭgenila benzoato
- Izoeŭgenila butirato
- Izoeŭgenila fenilacetato
- Izoeŭgenila formiato
- Izoeŭgenila heksanoato
- Izoeŭgenila heptanoato
- Izoeŭgenila izobutirato
- Izoeŭgenila izovalerato
- Izoeŭgenila propionato
- Izoeŭgenila valerato
IzopropilojRedakti
- Izopropila acetato
- Izopropila adipato
- Izopropila antranilato
- Izopropila butirato
- Izopropila cianoacetato
- Izopropila cianoakrilato
- Izopropila cinamato
- Izopropila fenilacetato
- Izopropila fenilpropionato
- Izopropila formiato
- Izopropila glioksilato
- Izopropila glutamato
- Izopropila glutarato
- Izopropila heksanoato
- Izopropila heptanoato
- Izopropila izobutirato
- Izopropila kafeato
- Izopropila karbonato
- Izopropila klorido
- Izopropila nitrato
- Izopropila nitrito
- Izopropila oksalato
- Izopropila oktanoato
- Izopropila propionato
- Izopropila salikato
- Izopropila sorbato
- Izopropila sulfido
- Izopropila sulfito
- Izopropila sulfato
- Izopropila valerato
LinalilojRedakti
- Linalila adipato
- Linalila antranilato
- Linalila benzoato
- Linalila butirato
- Linalila cinamato
- Linalila fenilacetato
- Linalila formiato
- Linalila glutamato
- Linalila glutarato
- Linalila heksanoato
- Linalila izobutirato
- Linalila klorido
- Linalila oktanoato
- Linalila propionato
- Linalila salikato
- Linalila sorbato
- Linalila valerato
MentilojRedakti
- Mentila acetato
- Mentila antranilato
- Mentila benzoato
- Mentila butirato
- Mentila cinamato
- Mentila fenilacetato
- Mentila fenilbutirato
- Mentila fenilpropionato
- Mentila glutarato
- Mentila izobutirato
- Mentila izovalerato
- Mentila formiato
- Mentila klorido
- Mentila oksalato
- Mentila propionato
- Mentila salikato
- Mentila valerato
- Metano-sulfenila klorido
- Metano-sulfinila klorido
MetilojRedakti
- Metila acetilsalikato
- Metila adipato
- Metila anizato
- Metila antranilato
- Metila cianoacetato
- Metila cianoakrilato
- Metila dekanoato
- Metila fenilbutirato
- Metila fenilpropionato
- Metila fosfato
- Metila ftalato
- Metila furanoato
- Metila glikolato
- Metila glioksilato
- Metila glutamato
- Metila glutarato
- Metila heksanoato
- Metila heptanoato
- Metila izocianato
- Metila kafeato
- Metila krotonato
- Metila oktanoato
- Metila piruvato
- Metila sulfido
- Metila sulfito
- Metila tioacetato
- Metila tiolaktato
MiristilojRedakti
- Miristila acetato
- Miristila benzoato
- Miristila fenilacetato
- Miristila formiato
- Miristila izocianato
- Miristila klorido
- Miristila laktato
- n-Butila benzoato
- n-butila formiato
- n-Butila salikato
- Natria antranilato
- Natria krotonato
NeopentilojRedakti
- Neopentila acetato
- Neopentila formiato
- Neopentila klorido
- Neopentila kloroformiato
- Neopentila salikato
NerilojRedakti
- Nerila adipato
- Nerila antranilato
- Nerila benzoato
- Nerila butirato
- Nerila cinamato
- Nerila fenilacetato
- Nerila fenilpropionato
- Nerila formiato
- Nerila glutamato
- Nerila glutarato
- Nerila izobutirato
- Nerila izovalerato
- Nerila klorido
- Nerila oksalato
- Nerila propionato
- Nerila salikato
- Nerila sorbato
- Nerila valerato
- Oktila acetato
- Oktila formiato
- Oktila salikato
PropilojRedakti
- Propila acetato
- Propila acetilsalikato
- Propila adipato
- Propila antranilato
- Propila butirato
- Propila cianoacetato
- Propila cianoakrilato
- Propila cinamato
- Propila fenilacetato
- Propila fenilpropionato
- Propila formiato
- Propila ftalato
- Propila furanoato
- Propila glutamato
- Propila glutarato
- Propila heksanoato
- Propila heptanoato
- Propila izobutirato
- Propila kafeato
- Propila karbonato
- Propila kloroformiato
- Propila nitrato
- Propila nitrito
- Propila piruvato
- Propila propanoato
- Propila oksalato
- Propila oktanoato
- Propila salikato
- Propila sorbato
- Propila sulfato
- Propila sulfido
- Propila sulfito
- Propila tioacetato
- Propila valerato
- t-Butila acetato
- t-butila formiato
VinilojRedakti
- Vinila adipato
- Vinila acetato
- Vinila akrilato
- Vinila antranilato
- Vinila benzoato
- Vinila butirato
- Vinila cinamato
- Vinila fenilacetato
- Vinila fenilbutirato
- Vinila fenilpropionato
- Vinila formiato
- Vinila glutamato
- Vinila glutarato
- Vinila heksanoato
- Vinila heptanoato
- Vinila izobutirato
- Vinila karbonato
- Vinila krotonato
- Vinila metakrilato
- Vinila oksalato
- Vinila propionato
- Vinila salikato
- Vinila sorbato
- Vinila valerato
ReferencojRedakti
- ↑ 1,0 1,1 Zdeněk Pluhař (2011). SISTEMA ĤEMIA NOMENKLATURO EN ESPERANTO, p. 35. Arkivita el la originalo je 2015-07-06.