J (cirila alfabeto)
cirila litero
(Alidirektita el Ј)
J (Ј ј; kursive: Ј ј) estas litero de la cirilaj alfabetoj por la lingvoj altaja,[1] azerbajĝana,[2] kildin-samea,[3] makedona,[4] oroka[5] kaj serba.[6] Krome, ј ĉeestis en la malnova alfabeto de Molodcov por la komia lingvo.[7] La cirila litero ј en ĉiuj formoj estas tute samaspekta kun la latina litero j.
| J | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
| Cirila alfabeto | ||||||
| Slavaj literoj | ||||||
| А | Б | В | Г | Ґ | Д | Ђ |
| Ѓ | Е | Ѐ | Ё | Є | Ж | З |
| Ѕ | И | Ѝ | І | Ї | Й | Ј |
| К | Л | Љ | М | Н | Њ | О |
| П | Р | С | Т | Ћ | Ќ | У |
| Ў | Ф | Х | Ц | Ч | Џ | Ш |
| Щ | Ъ | Ы | Ь | Э | Ю | Я |
| Neslavaj literoj | ||||||
| Ӑ | Ӓ | Ә | Ӛ | Ӕ | Ғ | Ҕ |
| Ӻ | Ӷ | Ԁ | Ԃ | Ӗ | Ӂ | Җ |
| Ӝ | Ԅ | Ҙ | Ӟ | Ԑ | Ӡ | Ԇ |
| Ӣ | Ҋ | Ӥ | Қ | Ӄ | Ҡ | Ҟ |
| Ҝ | Ԟ | Ԛ | Ӆ | Ԓ | Ԡ | Ԉ |
| Ԕ | Ӎ | Ӊ | Ң | Ӈ | Ҥ | Ԣ |
| Ԋ | Ӧ | Ө | Ӫ | Ҩ | Ԥ | Ҧ |
| Ҏ | Ԗ | Ҫ | Ԍ | Ҭ | Ԏ | Ӯ |
| Ӱ | Ӳ | Ү | Ұ | Ҳ | Ӽ | Ӿ |
| Һ | Ԧ | Ҵ | Ҷ | Ӵ | Ӌ | Ҹ |
| Ҽ | Ҿ | Ӹ | Ҍ | Ӭ | Ԝ | Ӏ |
| Arĥaikaj literoj | ||||||
| Ҁ | Ѻ | Ѹ | Ꙉ | Ѡ | Ѿ | Ѣ |
| Ꙓ | Ꙗ | Ѥ | Ѧ | Ѫ | Ѩ | Ѭ |
| Ѯ | Ѱ | Ѳ | Ѵ | Ѷ | Ꙟ | Ꙩ |
| Ꙫ | Ꙭ | ꙮ | Ꚙ | Ԫ | Ꚁ | Ꚉ |
| Ꚅ | Ꚏ | Ꚗ | Ꙁ | Ꙃ | Ꚇ | Ԙ |
| Listo de cirilaj literoj | ||||||
La literon ј aperigis en la serba alfabeto Vuk Karadžić. En 1814 li proponis la literon ї,[8] sed en 1818 anstataŭigis ĝin per ј.[9]
La aprobita en 1945 oficiala makedona alfabeto enhavas la literon ј, prenitan el la serba.
Uzado redakti
| Lingvo | Numero en alfabeto | Prononco |
|---|---|---|
| altaja | 6-a | Voĉa postalveolara afrikato [d͡z] |
| azerbajĝana | 13-a | palatala alproksimanto [j] |
| kildin-samea | 15-a | Senvoĉa palatala alproksimanto [j̊] |
| komia | 14-a | Palatala alproksimanto [j] |
| makedona | 12-a | Palatala alproksimanto [j] |
| oroka | 12-a | Palatala alproksimanto [j] |
| serba | 11-a | Palatala alproksimanto [j] |
Kodoj redakti
| Signo | Ј | ј | ||
|---|---|---|---|---|
| Unikoda nomo | CYRILLIC CAPITAL LETTER JE | CYRILLIC SMALL LETTER JE | ||
| Enkodigo | dekume | deksesume | dekume | deksesume |
| Unikodo | 1032 | U+0408 | 1112 | U+0458 |
| UTF-8 | 208 136 | D0 88 | 209 152 | D1 98 |
| HTML | Ј | Ј | ј | ј |
| Nomita referenco en HTML | Ј | ј | ||
| CP855 | 143 | 8F | 142 | 8E |
| Windows-1251 | 163 | A3 | 188 | BC |
| ISO-8859-5 | 168 | A8 | 248 | F8 |
| MacCyrillic | 183 | B7 | 192 | C0 |
Referencoj redakti
- ↑ Ager, Simon (ed.). Altay. Omniglot: writing systems & languages of the world. Alirita 2019-12-22.
- ↑ Ager, Simon (ed.). Azerbaijani. Omniglot: writing systems & languages of the world. Alirita 2019-12-22.
- ↑ Ager, Simon (ed.). Kildin Sámi. Omniglot: writing systems & languages of the world. Alirita 2019-12-22.
- ↑ Ager, Simon (ed.). Macedonian. Omniglot: writing systems & languages of the world. Alirita 2019-12-22.
- ↑ Ager, Simon (ed.). Orok / Uilta. Omniglot: writing systems & languages of the world. Alirita 2019-12-22.
- ↑ Ager, Simon (ed.). Serbian. Omniglot: writing systems & languages of the world. Alirita 2019-12-22.
- ↑ Пунегова, Галина Васильевна (2014). “Графическая система национального алфавита: из истории коми графики”, Филологические науки. Вопросы теории и практики (ru) (PDF) (№ 10 (40), parto 2), p. 148–150. doi:10.30853/filnauki. Alirita 2019-12-16..
- ↑ Karadžić, Vuk. Писменица сербскога їезика по говору простога народа. Vieno 1814, p. 9.
- ↑ Karadžić, Vuk. Српски рјечник. Vieno 1818, p. LXIX.