A (cirila alfabeto)
А а (kursive: А а) estas la unua litero de ĉiu cirila alfabeto.[1][2] Nuntempe la cirila litero А kaj la latina litero A en ĉiuj formoj (majusklo aŭ minusklo, skribitaj kursive aŭ ne) aspektas tute same.
A | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Cirila alfabeto | ||||||
Slavaj literoj | ||||||
А | Б | В | Г | Ґ | Д | Ђ |
Ѓ | Е | Ѐ | Ё | Є | Ж | З |
Ѕ | И | Ѝ | І | Ї | Й | Ј |
К | Л | Љ | М | Н | Њ | О |
П | Р | С | Т | Ћ | Ќ | У |
Ў | Ф | Х | Ц | Ч | Џ | Ш |
Щ | Ъ | Ы | Ь | Э | Ю | Я |
Neslavaj literoj | ||||||
Ӑ | Ӓ | Ә | Ӛ | Ӕ | Ғ | Ҕ |
Ӻ | Ӷ | Ԁ | Ԃ | Ӗ | Ӂ | Җ |
Ӝ | Ԅ | Ҙ | Ӟ | Ԑ | Ӡ | Ԇ |
Ӣ | Ҋ | Ӥ | Қ | Ӄ | Ҡ | Ҟ |
Ҝ | Ԟ | Ԛ | Ӆ | Ԓ | Ԡ | Ԉ |
Ԕ | Ӎ | Ӊ | Ң | Ӈ | Ҥ | Ԣ |
Ԋ | Ӧ | Ө | Ӫ | Ҩ | Ԥ | Ҧ |
Ҏ | Ԗ | Ҫ | Ԍ | Ҭ | Ԏ | Ӯ |
Ӱ | Ӳ | Ү | Ұ | Ҳ | Ӽ | Ӿ |
Һ | Ԧ | Ҵ | Ҷ | Ӵ | Ӌ | Ҹ |
Ҽ | Ҿ | Ӹ | Ҍ | Ӭ | Ԝ | Ӏ |
Arĥaikaj literoj | ||||||
Ҁ | Ѻ | Ѹ | Ꙉ | Ѡ | Ѿ | Ѣ |
Ꙓ | Ꙗ | Ѥ | Ѧ | Ѫ | Ѩ | Ѭ |
Ѯ | Ѱ | Ѳ | Ѵ | Ѷ | Ꙟ | Ꙩ |
Ꙫ | Ꙭ | ꙮ | Ꚙ | Ԫ | Ꚁ | Ꚉ |
Ꚅ | Ꚏ | Ꚗ | Ꙁ | Ꙃ | Ꚇ | Ԙ |
Listo de cirilaj literoj | ||||||
En plejmulto da lingvoj, kiuj uzas la cirilan alfabeton, inter ili la slavaj lingvoj belorusa, bulgara, makedona, rusa, serba, ukraina la litero А ordinare signifas la vastan nerondigitan antaŭan vokalon [a]. En la cirilaj alfabetoj por la lingvoj inguŝa kaj ĉeĉena lingvo la litero А signifas la vastan nerondigitan malantaŭan vokalon [ə] kaj mezan centran vokalon [ɑ].
La prononco de la litero А povas dependi de la loko en la vorto kaj de akcento. Ekzemple en la rusa la akcentita А signifas [a], la senakcenta signifas [ʌ] aŭ [ə].
En la esperanta alfabeto al la cirila litero А respektivas la litero A.
Historio
redaktiLa cirila litero А devenas de la greka litero alfo (Α α). En Slavono kaj ĝenerale en fruaj cirilaj alfabetoj ĝia nomo estas азъ (az), kio signifas "mi". En kirilico la litero А aspektas kiel , en glagolico al ĝi respektivas la litero . Inter la cirilaj ciferoj ĝi havas la valoron 1.
Kodoj
redaktiSigno | А | а | ||
---|---|---|---|---|
Unikoda nomo | CYRILLIC CAPITAL LETTER A[3] | CYRILLIC SMALL LETTER A[4] | ||
Enkodigo | dekume | deksesume | dekume | deksesume |
Unikodo | 1040 | U+0410 | 1072 | U+0430 |
UTF-8 | 208 144 | D0 90 | 208 176 | D0 B0 |
HTML | А | А | а | а |
Nomita referenco en HTML | А | а | ||
KOI8-R kaj KOI8-U | 225 | E1 | 193 | C1 |
CP855 | 161 | A1 | 160 | A0 |
Windows-1251 | 192 | C0 | 224 | E0 |
ISO 8859-5 | 176 | B0 | 208 | D0 |
MacCyrillic | 128 | 80 | 224 | E0 |
| |||||
Ĉu problemoj aŭdigi ĉi tiun dosieron? Vidu helpon. |
Referencoj
redakti- ↑ Slavaj alfabetoj (Cirilaj) en la paĝaro “TITUS — Thesaurus Indogermanischer Text- und Sprachmaterialien”. Alirita 2019-12-13.
- ↑ Neslavaj alfabetoj (Cirilaj) en la paĝaro “TITUS — Thesaurus Indogermanischer Text- und Sprachmaterialien”. Alirita 2019-12-13.
- ↑ La unikoda simbolo 'CIRILA MAJUSKLO А' en la paĝaro FileFormat.Info.
- ↑ La unikoda simbolo 'CIRILA MINUSKLO а' en la paĝaro FileFormat.Info.