Asamio

Asamio
subŝtato de Barato
Administrado
Estas parto de	Barato
Politiko
Estro	Himanta Biswa Sarma; (ekde 10-a de majo 2021)
Demografio
Loĝantaro (laŭ la stato de 2011)	31 169 272
Loĝdenso	397 loĝ./km²
Geografio
Areo	78 438 km² (7 843 800 ha)
	; Asamio sur la mapo de Barato
Geografia situo	26° 0′ 0″ N, 93° 0′ 0″ O (mapo)2693Koordinatoj: 26° 0′ 0″ N, 93° 0′ 0″ O (mapo) [+]
	Asamio (Asamo)
	Situa mapo de Asamio
Kodoj
ISO 3166-2	IN-AS
Eksteraj paĝoj
	assam.gov.in [+]
La kategorio en la Komunejo	Asamio [+]
	v • d • r

Asamio^[1] (asame: অসম [asam]) estas barata ŝtato.

Laŭ la stato de 2011 en la subŝtato vivis 31 205 576 loĝantoj sur areo de 78 438 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 398 loĝantoj/km². Ĝia ĉefurbo estas Dispur (7225 loĝantoj), suburbo de Guvahati.

La ĉefaj lingvoj parolataj en Asamo estas la asama kaj la bengala; aldone parolatas pluraj lingvoj de la Tibeto-Birma lingvaro, plej grave la bodoa lingvo.

Geografio

Asamio limas la baratajn ŝtatojn Arunaĉal-Pradeŝo, Nagalando, Manipuro, Mizoramo kaj Tripuro (de nordo suden laŭ la horloĝa direkto) kaj Meghalajo en la sudo kaj Okcident-Bengalo en la okcidento. Aldone ĝi limas Butanon en la nordokcidento kaj Bangladeŝon en la sudokcidento. La plej granda urbo de Asamio estas Guvahati.

Plej grandaj urboj

- laŭ la censo de 2011^[2] -

Urbo	Loĝantaro
Guvahati	962 334
Silĉar	178 865
Dibrugar	145 488
Ĝorhat	126 736
Nagoan	121 628
Tinsukia	116 322
Tezpur	75 540
Bongaigan	67 322
Dhubri	63 388
Diphu	61 797
norda Laĥimpur	59 814
Karimganĝ	56 854
Goalpara	53 430
Sivasagar	50 781

Dividaĵoj

Dividaĵo Norda Asamio

Historio

De 1228 Asamio estis regata de la dinastio Ahom. Nur en 1826 la britoj surprenis Asamion de la birmanoj.

Ĝis la divido de Brita Hindio post ĝia sendependeco disde Britio, Asamio entenis la tutan areon de la nord-orienta Hindio. Per referendumo je la 6-a de julio 1947 la areo de Silhet iĝis parto de la nova Orient-Pakistano (nun Bangladeŝo). Aldonaj malgrandaj barataj ŝtatoj estiĝis poste en la oriento de Asamo. La lastan fojon Asamio dividiĝis en 1972, kaj tiel estiĝis la ŝtato Meghalajo, kiu surprenis la antaŭan asaman ĉefurbon Ŝilongo. Dispur iĝis la nova ĉefurbo de Asamio.

Ekde 1979 la United Liberation Front of Asom (ULFA) perforte batalas per gerilaj agoj por la sendependeco de Asamio disde Barato. La registaro de Barato kontraŭbatalas la separatistojn per la armeo.