Frank Lloyd Wright

Frank Lloyd WRIGHT (naskiĝinta kiel Frank Lincoln WRIGHT la 8-an de junio 1867, mortis la 9-an de aprilo 1959) estis konata usona arkitekto, interna desegnisto, verkisto, kaj edukisto, kiu dezajnis pli ol 1,000 strukturoj, 532 el kiuj estis kompletitaj. Wright kredis en dezajno de strukturoj kiuj estu harmoniaj kun humaneco kaj ties medio, filozofio kiun li nomigis organika arkitekturo. Tiu filozofio estas plej bone ekzempligita de Akvofalejo (1935), kiu estis nomita "la plej bona verko de usona arkitekturo el ĉiuj tempoj". Wright estis estro de la arkitektura movado Preriskolo kaj disvolvigis la koncepton de hejmo el Usonia, nome unika vido por urba planado en Usono.

Frank Lloyd Wright
Persona informo
Frank Lloyd Wright
Naskonomo	Franklin Lincoln Wright
Naskiĝo	8-an de junio 1867 (1867-06-08) en Richland Center
Morto	9-an de aprilo 1959 (1959-04-09) (91-jaraĝa) en Fenikso
Mortis per	surgical complications vd
Tombo	Taliesin West Burial Site vd
Religio	Unitarismo vd
Lingvoj	angla vd
Ŝtataneco	Usono vd
Alma mater	Universitato de Viskonsino ĉe Madison • Madison Central High School vd
Subskribo
Familio
Patro	William Carey Wright vd
Patrino	Anna Lloyd Jones Wright vd
Gefratoj	Maginel Wright Enright vd
Edz(in)o	Olgivanna Lloyd Wright • Catherine Tobin Wright • Miriam Noel Wright vd
Amkunulo	Mamah Borthwick vd
Infanoj	John Lloyd Wright • Lloyd Wright • Iovanna Lloyd Wright • Catherine Dorothy Wright vd
Profesio
Okupo	arkitekto • urbanizisto • verkisto • dezajnisto vd
Aktiva dum	1893–1959 vd
Verkado
Verkoj	Emil Bach House ❦ Pettit Memorial Chapel ❦ Annunciation Greek Orthodox Church ❦ A. D. German Warehouse ❦ Akvofalejo ❦ Preria Skolo ❦ Solomon R. Guggenheim Museum vd
Honorigoj Honorigoj Reĝa Ora Medalo • Frank P. Brown Medal vd
Membrecoj Membrecoj Usona Akademio de Artoj kaj Beletro vd
vd	Fonto: Vikidatumoj

Lia verkaro inkludas originajn kaj plinovigajn ekzemplojn de multaj konstrutipoj, kiaj oficejoj, preĝejoj, lernejoj, nuboskrapuloj, hoteloj, kaj muzeoj. Wright ankaŭ desegnis multajn el la internaj elementoj de siaj konstruaĵoj, kiaj la meblaro kaj la vitraloj. Wright verkis 20 librojn kaj multajn artikolojn kaj estis populara preleganto en Usono kaj en Eŭropo. Lia bunta persona vivo ofte iĝis novaĵo, ĉefe pro incendio de 1914 kaj murdoj ĉe lia studio de Taliesin. Jam bone konata dum lia vivo, Wright estis rekonata en 1991 de la American Institute of Architects kiel "the greatest American architect of all time" (la plej granda usona arkitekto ĉiutempa).

Adler & Sullivan (1888–1893)

Li estis lernanto de Louis Sullivan.

Matura organika stilo

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Akvofalejo.

Akvofalejo, aŭ en angla origine Fallingwater aŭ Kaufmann Residence, estas hejmo desegnita de Frank Lloyd Wright en 1935 en rura areo de sudokcidenta Pensilvanio, Usono, 43 mejlojn (69 km) sudoriente de Picburgo. La domo estis konstruita parte super akvofalo (kaj de tie la nomoj) ĉe la rojo Bear Run en la sekcio Mill Run de la urbo Stewart Township, en la Kantono Fayette (Pensilvanio), ĉe Altaj Teroj Laurel de Aleganoj. La domo Akvofalejo estas elstara ekzemplo de Organika arkitekturo.

Wright formplanis inter aliaj la Guggenheim-muzeon en Novjorko kaj Robie-domon en la sudo de Ĉikago, apud la Universitato de Ĉikago.

Robie Domo

Guggenheim Muzeo

Bildaro

• 

  La eno de la Domo Rosenbaum

• 
• 

  Domo Gordon

• 

  Domo Wille

• 

  Domo Tomaso Keys

• 

  Domo Leighey

• 

  Domo Sturges

• 

  Domo Robert Levin

Bibliografio

Filozofio de Wright

• Hoffmann, Donald. Understanding Frank Lloyd Wright's Architecture. New York: Dover Publications, 1995. ISBN 0-486-28364-X
• Lind, Carla. Frank Lloyd Wright's Usonian Houses. San Francisco: Promegranate Artbooks, 1994. ISBN 1-56640-998-5
• McCarter, Robert (eld.). Frank Lloyd Wright: A Primer on Architectural Principles. New York: Princeton Architectural Press, 1991. ISBN 1-878271-26-1
• Meehan, Patrick, eld. Truth Against the World: Frank Lloyd Wright Speaks for an Organic Architecture. New York: Wiley, 1987. ISBN 0-471-84509-4
• Nisbet, Earl. Taliesin Reflections: My Years Before, During, and After Living with Frank Lloyd Wright. Petaluma, Calif.: Meridian Press, 2006. ISBN 0-9778951-0-6
• Rosenbaum, Alvin. Usonia : Frank Lloyd Wright's Design for America. Washington, DC: Preservation Press, 1993. ISBN 0-89133-201-4
• Russell, Virginia L. "You Dear Old Prima Donna: The Letters of Frank Lloyd Wright and Jens Jensen", Landscape Journal, 20.2 (2001): 141-155.
• Sergeant, John. Frank Lloyd Wright's Usonian Houses: The Case for Organic Architecture. New York: Watson-Guptill, 1984. ISBN 0-8230-7178-2
• Treiber, Daniel. Frank Lloyd Wright. 2nd ed. Basel: Birkhäuser, 2008. ISBN 978-3-7643-8697-9
• Wright, Frank Lloyd. Frank Lloyd Wright: An Autobiography. New York: Duell, Sloan and Pearce, 1943.
• Wright, Frank Lloyd. "In the Cause of Architecture", Architectural Record, March, 1908. Reprinted in Frank Lloyd Wright: Collected Writings, vol. 1: 1894–1930. New York: Rizzoli, 1992. ISBN 0-8478-1546-3
• Wright, Frank Lloyd. The Natural House. New York: Horizon Press, 1954.

Biografioj

• Farr, Finis. Frank Lloyd Wright: A Biography. New York: Scribner, 1961.
• Friedland, Roger and Harold Zellman. The Fellowship: The Untold Story of Frank Lloyd Wright and the Taliesin Fellowship. New York: Regan Books, 2006. ISBN 0-06-039388-2
• Gill, Brendan. Many Masks: A Life of Frank Lloyd Wright. New York: Putnam, 1987. ISBN 0-399-13232-5
• Huxtable, Ada Louise. Frank Lloyd Wright. New York: Lipper/Viking, 2004. ISBN 0-670-03342-1
• Secrest, Meryle. Frank Lloyd Wright: a Biography. New York: Knopf, 1992. ISBN 0-394-56436-7
• Twombly, Robert C. Frank Lloyd Wright: His Life and Architecture. New York: Wiley, 1979. ISBN 0-471-03400-2
• Wright, Iovanna Lloyd. Architecture: Man in Possession of His Earth. Garden City, NY: Doubleday, 1962.

Studoj pri la verkaro de Wright

• Aguar, Charles and Berdeana Aguar. Wrightscapes: Frank Lloyd Wright's Landscape Designs. New York: McGraw-Hill, 2002. ISBN 0-07-140953-X
• Blake, Peter. Frank Lloyd Wright: Architecture and Space. Baltimore, MD: Penguin Books, 1964.
• Fell, Derek. The Gardens of Frank Lloyd Wright. London: Frances Lincoln, 2009. ISBN 978-0-7112-2967-9
• Heinz, Thomas A. Frank Lloyd Wright Field Guide. Chichester, West Sussex: Academy Editions, 1999. ISBN 0-8101-2244-8
• Hildebrand, Grant. The Wright Space: Pattern and Meaning in Frank Lloyd Wright's Houses. Seattle: University of Washington Press, 1991. ISBN 0-295-97005-7
• Larkin, David kaj Bruce Brooks Pfeiffer. Frank Lloyd Wright: The Masterworks. New York: Rizzoli, 1993. ISBN 0-8478-1715-6
• Levine, Neil. The Architecture of Frank Lloyd Wright. Princeton, NJ: Princeton University Press, 1996. ISBN 0-691-03371-4
• Lind, Carla. Frank Lloyd Wright's Glass Designs. San Francisco: Pomegranate Artbooks, 1995. ISBN 0-87654-468-5
• McCarter, Robert. Frank Lloyd Wright. London: Phaidon Press, 1997. ISBN 0-7148-3148-4
• Pfeiffer, Bruce Brooks. Frank Lloyd Wright, 1867–1959: Building for Democracy. Los Angeles: Taschen, 2004. ISBN 3-8228-2757-6
• Pfeiffer, Bruce Brooks and Peter Gössel (eds.). Frank Lloyd Wright: The Complete Works. Los Angeles: Taschen, 2009. ISBN 978-3-8228-5770-0
• Riley, Terence kaj Peter Reed (eld.). Frank Lloyd Wright: Architect. New York: Museum of Modern Art, 1994. ISBN 0-87070-642-X
• Smith, Kathryn. Frank Lloyd Wright: America's Master Architect. New York: Abbeville Press, 1998. ISBN 0-7892-0287-5
• Storrer, William Allin. The Architecture of Frank Lloyd Wright: A Complete Catalog. 3rd ed. Chicago: University of Chicago Press, 2007. ISBN 0-226-77620-4
• Storrer, William Allin. The Frank Lloyd Wright Companion. Chicago: University of Chicago Press, 1993. ISBN 0-226-77621-2

Selektitaj libroj pri specifaj projektoj de Wright

• Toker, Franklin. Fallingwater Rising: Frank Lloyd Wright, E. J. Kaufmann, and America's Most Extraordinary House. New York: Alford A. Knopf, 2003. ISBN 1-4000-4026-4
• Whiting, Henry, II. At Nature's Edge: Frank Lloyd Wright's Artist Studio. Salt Lake City: University of Utah Press, 2007. ISBN 978-0-87480-877-3

Eksteraj ligiloj

• Frank Lloyd Wright Foundation Oficiala Retejo
• Frank Lloyd Wright, Wisconsin Historical Society Arkivigite je 2012-08-30 per la retarkivo Wayback Machine
• Frank Lloyd Wright Building Conservancy
• Frank Lloyd Wright Preservation Trust – FLW Home and Studio, Robie House
• Frank Lloyd Wright School of Architecture
• Frank Lloyd Wright Wisconsin Heritage Tourism Program
• Frank Lloyd Wright Original Letters Shapell Manuscript Foundation
• Frank Lloyd Wright – PBS Televida programo de Ken Burns kaj rimedoj
• Frank Lloyd Wright. Designs for an American Landscape 1922–1932
• Frank Lloyd Wright Buildings Recorded by the Historic American Buildings Survey
• Kompleta listo de konstruaĵoj de Wright laŭ loko
• Sullivan, Wright, Prairie School, & Organic Architecture Arkivigite je 2010-01-15 per la retarkivo Wayback Machine
• Audio interview with Martin Filler on Frank Lloyd Wright el The New York Review of Books
• Article on the 50th anniversary of Wright's only automobile service station
• Frank Lloyd Wright and Quebec Arkivigite je 2009-10-03 per la retarkivo Wayback Machine
• Frank Lloyd Wright Arkivigite je 2013-01-19 per la retarkivo Wayback Machine intervjuo de Mike Wallace ĉe The Mike Wallace Interview registrita la 1a kaj 28a de Septembro, 1957
• Interaga Mapo de konstruaĵoj de Frank Lloyd Wright, kreita en Harvard WorldMap Platform
• Map of the Frank Lloyd Wright works - Wikiartmap, the art map of the public space
• Apero en What's My Line?, 3a de Junio, 1956
• Fay Jones and Frank Lloyd Wright: Organic Architecture Comes to Arkansas digital exhibit, University of Arkansas Libraries