Jiří Voskovec
Jiří VOSKOVEC (la 19-a de junio 1905 - la 1-a de julio 1981) (propranome Jiří WACHSMAN) (en Usono konata kiel George Voskovec) estis ĉeĥa aktoro, kiu kun Jan Werich kreis klaŭnan duopon, similan al Stan Laurel kaj Oliver Hardy (Werich dikulo, Voskovec sveltulo). Inter la du mondmilitoj ili kreis en Prago la t.n. Liberigitan Teatron, en kiu ili ludis politike engaĝitajn komediojn, kiujn kutime ili mem ankaŭ verkis kaj kiuj nun estas konsiderataj klasikaĵo de la ĉeĥa literaturo. Kelkaj el la komedioj estis filmigitaj kaj ĝis nun prezentataj en la ĉeĥa televido kiel klasikaĵoj. En ilia ensemblo rolis ankaŭ aliaj eminentaj ĉeĥaj aktoroj, ekz. Vladimír Šmeral, Bohuš Záhorský, František Filipovský k.a. La muzikon por iliaj kantoj komponis duonblinda esperantisto Jaroslav Ježek.
Jiří Voskovec | |||||
---|---|---|---|---|---|
Persona informo | |||||
Naskonomo | Jiří Wachsmann | ||||
Naskiĝo | 19-an de junio 1905 en Sázava | ||||
Morto | 1-an de julio 1981 (76-jaraĝa) en Pearblossom | ||||
Mortis per | Kardivaskulsistema malsano vd | ||||
Tombo | tombejoj de Olšany vd | ||||
Lingvoj | angla • ĉeĥa vd | ||||
Ŝtataneco | Usono (1955–) Ĉeĥoslovakio Aŭstrio-Hungario vd | ||||
Alma mater | jura fakultato de la Universitato de Karolo Filozofia Fakultato de la Universitato de Karolo vd | ||||
Subskribo | |||||
Familio | |||||
Patro | Václav Voskovec (en) vd | ||||
Patrino | Jiřina Voskovcová (en) vd | ||||
Gefratoj | Prokop Voskovec (en) vd | ||||
Parencoj | Soběslav Pinkas (en) (avo) Alois Wachsman (en) (unuaranga kuzo) Bedřich Wachsmann (praonklo) vd | ||||
Profesio | |||||
Okupo | komikisto poeto filmaktoro aktoro redaktoro reĝisoro vidartisto teatra aktoro tradukisto kantisto verkisto dramaturgo filmreĝisoro scenaristo vd | ||||
| |||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Ĉar iliaj komedioj estis kontraŭfaŝismaj, ili devis post la okupacio en 1939 fuĝi al Usono, de kie revenis nur Jan Werich. Jiří Voskovec restis en Usono kaj rolis en pluraj usonaj filmoj sub la nomo Georgo Voskovec (ekz. La dek du koleraj viroj kun Henry Fonda).
Dramoj de Werich kaj Voskovec
redakti- Osel a stín (Azeno kaj ombro)
- Kat a blázen (Ekzekutisto kaj frenezulo)
- Balada z hadrů (Balado el ĉifonoj)
- Těžká Barbora (Peza Barbora)
- Pěst na oko aneb Caesarovo finále (Pugno kontraŭ okulon aŭ la finalo de Cezaro)
- Vest Pocket Revue (Vest Pocket Revue)
- Robin Zbojník (Robin la Rabisto)
- Caesar (Cezaro)
- Svět za mřížemi (La mondo post la kradoj)
- Rub a líc (Reverso kaj averso)
- Fata morgána (Fatamorgano)
- Ostrov Dynamit (Insulo Dinamito)
- Don Juan & comp. (Donjuano & komp.)
- Golem (Golemo)
- Nebe na zemi (Ĉielo sur la tero)
Filmoj de Werich kaj Voskovec
redakti- Pudr a benzín (Pudro kaj benzino, 1931)
- Peníze nebo život (Monon aŭ la vivon, 1932)
- Hej rup! (Ho ruk!, 1934)
- Svět patří nám (La mondo apartenas al ni, 1937)
Filmoj de Voskovec en Usono
redakti- Dekdu koleraj viroj (ĉefrolis Henry Fonda)
- La murdisto de Boston (ĉefrolis Tony Curtis)
Libro de Voskovec
redakti- Klobouk v křoví (Ĉapelo en vepro)
Post la morto li estis transportita al Prago kaj entombigita komune kun Werich.