Karlsruhe
Karlsruhe estas eksterdistrikta urbo en la federacia lando Baden-Virtembergo de Germanio. Fine de decembro 2020 ĝi havis 308 436 loĝantojn. La Federacia Konstitucia Kortumo de Germanio havas sian sidejon en la urbo.
| Karlsruhe | |||||||
| |||||||
| |||||||
| Administrado | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Federacia lando | Baden-Virtembergo | ||||||
| Distrikto | eksterdistrikta urbo | ||||||
| Urborajtoj | Urbo (Stadt) | ||||||
| Telefona antaŭkodo | 0721 | ||||||
| Poŝtkodo | 76131-76229 | ||||||
| Aŭtomobila kodo | KA | ||||||
| Oficiala Municipokodo | 08212000 | ||||||
| NUTS | DE122 | ||||||
| Subdivido | 27 urbopartoj (Stadtteile) | ||||||
| Politiko | |||||||
| Demografio | |||||||
| Loĝantaro | 308436 (stato 2020-12-31) [fonto: landa statistika oficejo (decembro 2020)] | ||||||
| Geografio | |||||||
| Geografia situo | 49° 1′ N, 8° 24′ O (mapo)49.0166666666678.4Koordinatoj: 49° 1′ N, 8° 24′ O (mapo) | ||||||
| Alto super la marnivelo | 115 m | ||||||
| Areo | 173,46 km² | ||||||
| Oficiala retejo | https://www.karlsruhe.de/ | ||||||
La urbo estis fondita en 1715 per margrafo Karlo la 3-a Vilhelmo laŭ la planoj de arkitekto Friedrich Weinbrenner. En la centro troviĝas la margrafa kastelo. De ĝi eliras ĉiuj stratoj kvazaŭ radioj el la suno. Pro tiu aspekto de Karlsruhe portas la kromnomon "ventumila urbo".
La urbo havas tre efikan tramsistemon, kiu uzas la saman traklarĝon kiel la federaciaj trajnoj. Tiuj "tramtrajnoj" de Karlsruhe ligas la tutan regionon ĝis Mannheim, Heidelberg.
La urbo estas administra centro de samnoma distrikto, al kies teritorio la urbo mem tamen ne apartenas.
La Federacia Konstitucia Kortumo de Germanio havas sian sidejon en la urbo. La plej granda universitato de la urbo estas la Karlsruhea Instituto de Teknologio.
Vizitindaĵoj redakti
Famuloj rilataj al la urbo redakti
- August Boeckh, klasika filologo
- hungara-germana hidrologo Emil Mosonyi
- Ferdinand von Keller, pentristo
- Friedrich Weinbrenner, arkitekto kaj urboplanisto de la klasikisma epoko
- Günther Ramin, nome influa germana orgenisto, dirigento, komponisto kaj pedagogo, naskiĝis ĉe Karlsruhe
- Heinrich Backofen, komponisto
- Karl Schuberg, germana forstisto
- Otto Weinreich, germana klasika filologo
Esperanto en Karlsruhe redakti
Laŭ la Enciklopedio de Esperanto la unua Esperanto-grupo en Karlsruhe estis fondita en la jaro 1905.
En 1930 Germana Asocio de Nacionalstenografio okaze de sia kongreso en Karlsruhe, organizis Intersteno-ekspozicion kaj paroladojn pri utileco de Esperanto.
En 1965, SAT tie okazigis sian 38-an Kongreson.
La germana sekcio de la Internacia Katolika Unuiĝo Esperantista (IKUE) fondiĝis en 1992 en Karlsruhe, dum la Katolika Tagaro, kiun sume vizitis centmilo da partoprenantoj.[1] Estis mesoj kaj prelegoj en Esperanto.[2]
En Karlsruhe estas loka Esperanto-grupo [3], kiu post ioma paŭzo revigliĝis en printempo 2008. En orienta urboparto estas strato nomata "Zamenhofstraße". Krome ekzistas ponto nomata Esperanto-Brücke super la strato Pulverhausstraße en la urboparto Grünwinkel.
Bildaro redakti
-
la kastelo de Karlsruhe -
la kastelo de Karlsruhe dumnokte -
Nancia fontano -
Karlsruhe ĉirkaŭ la jaro 1900
Notoj redakti
Eksteraj ligiloj redakti
- Mapo de Karlsruhe
- Artikolo "Esperanto" en vikio de Karlsruhe, kun pluaj informoj
- INKA
- Esperanto en Karlsruhe en esperanto-karlsruhe.de