Placo

malferma publika spaco

Placo estas libera spaco, ĉirkaŭita de domoj, en urbovilaĝo.

Piazza del Duomo en Milano
Placo de Sankta Petro en Vatikano
Kapitolplaco de Mikelanĝelo
Piazza des Campo en Siena
Place Etoile en Parizo
Times Square en Novjorko

Placoj estas centroj de publika vivo en urboj kaj tial centra temo en urboplanado.

Ili reprezentas la urbon kaj tial estas ofte tre ornamitaj. Ofte gravaj publikaj konstruaĵoj kiel la urbodomopreĝejoj troviĝas ĉe centraj placoj. La ĉirkaŭaj konstruaĵoj havas ofte belajn montrindajn fasadojn. La placo mem estas ornamita de monumentofontano, la pavimo estas ofte el altvalora materialo.

Laŭ Francisko Azorín placo estas Libera spaco, ĉirkaŭata de domoj en urbo aŭ vilaĝo.[1] Li indikas etimologion el la greka plateia (plataĵo) kaj de tie la latina platea. Kaj li aldonas la terminon placeto.[2]

Historio

redakti

De kiam ekzistas urboj, ekzistas ankaŭ centraj lokoj, kie oni kunigis kaj komercis. En la greka antikvo tia placo nomiĝis agorao, en laromia Romo forumo.

Sur planoj de mezepokaj urboj troviĝas urbodomaj placoj, ofte en la centro de la ĉirkaŭmuregita urbo. De la urbopordegoj stratoj iris al tiu placo (ekzemple en Krakovo).

La plej granda placo en la mondo estas ŝajne la placo de ĉiela paco en Pekino, ĝi estas 39,6 ha granda.

Nuntempaj placoj

redakti

Nuntempe urboplanistoj, arkitektoj kaj artistoj okupiĝas pri konstruado kaj ornamado de placoj. Jen kelkaj ekzemploj:

Famaj placoj

redakti

Vidu ankaŭ

redakti
  1. Francisko Azorín, arkitekto, Universala Terminologio de la Arkitekturo (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 166.
  2. Azorín, samloke.

Bibliografio

redakti