Uladzimir Njaklajeŭ

Uladzimir Njaklajeŭ (beloruse Уладзімір Пракопавіч Някляеў) naskiĝis la 9-an de Julio 1946 [1] en Smarhon, Hrodna regiono, la Belorusia SSR, estas belorusa poeto, verkisto kaj politikisto, la venkinto de nombro de profesia kaj publika premioj por literaturaj aktivecoj.

Uladzimir Njaklajeŭ
Уладзімір Някляеў
Persona informo
Уладзімір Пракопавіч Някляеў
Naskiĝo la  9-an de julio 1946(nun 1946-07-09) (77‑jara)
en Smarhon
Lingvoj belorusarusa vd
Ŝtataneco USSR
Belorusio
Alma mater Belorusia Ŝtata Pedagogia Universitato “Maksim Tank” • Literatura instituto Maksim Gorkij vd
Familio
Infanoj Luszmila Ilona
Jeva Njaklajeva
Profesio
Okupo poeto, verkisto kaj socia-politika figuro
Laborkampo kreiva kaj profesia verkado • ĵurnalismo • politika agado vd
Aktiva dum 1970 - naŭ
Verkado
Ĝenroj poemoj, fabeloj, romanoj
En TTT http://nekliaev.by/
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

La 25-an de februaro 2010, li iĝis la ĉefo de la socia kampanjo "Diru la veron." Nomumita en la prezidantaj elektoj en Belorusio en 2010. Sur elekto tago, 19-a de decembro 2010, estis arestita kaj 29-e de decembro akuzita pro organizado de la amasaj malordoj. Amnestio Internacia deklaris lin malliberulo de konscienco[2]. En februaro 2011 la belorusa PEN Centro invitis al nomiga de Njaklajeŭ kiel kandidato al la Nobel-premion de Literaturo [3].

Biografio redakti

Gepatroj redakti

Njaklajeŭ naskiĝis 11-an de julio 1946[4] en Smarhon, Hrodna regiono. Patro estas Njaklajeŭ Prakop (beloruse Пракоп Някляеў), ke estas ruso, mekaniko de profesio. La patrino estas Anastasija Maher (Beloruse Анастасія Магер), beloruso. Prakop Njaklajeŭ estas devenanto de Siberio kaj post la milito estis sendita al Okcidenta Belorusio por ke li kreis kultivejo en la Smarhon rehiono. Ĉi tie li renkontis la patrino n de Uladzimir kaj edziĝis kun ŝi. Prakop laboris kiel prezidanto de la vilaĝo konsilo en la vilaĝo Krevo [5].

Edukado redakti

Infanece Uladzimir Njaklajeŭ vivis en la vilaĝo Krevo, kaj ĉi tie finitis la 1-an grado [6]. De 2 ĝis la 9-aj gradoj li lernis en lernejo № 1 en Smarhon. Dum en lernejo, studis muzikon, ludis cimbalon kaj kontrabason en la orkestro de popola muziko nome Ahinski [5]. De 1961 ĝis 1966 li studis ĉe la Minska koligio de kumunikado. Dum la ĉi periodo aktive hobiis lukton kaj boksadon. Li trejnis kun estonteco mondĉampiono Vasilij Sulzxinij. Haltita ekzerco pro serioza lezo [5]. Post gradigi, ĝi laboris por fako en Vladivostoko, Tajŝet kaj Norilsk. En 1967 li revenis al Minsk kaj laboris kiel radiomekanikisto en televida studio ĝis 1971 [6]. En 1969 Uladzimir enskribiĝis en distanco lernadon ĉe la Fakultato de Filologio de la Minska Ŝtata Pedagogia Instituto kaj estis diplomita ĝin en 1973 [6]. En 1971 li aliĝis al la Fako de poezio en la Literatura Instituto en Moskvo, kaj en 1972 li translokiĝis al la distancia fako kaj revenis al Minsk [5].

Literaturaj verkoj redakti

La unuaj versoj Njaklajeŭ komencis skribi ruse, kiel membro de la literatura asocio kun la ĵurnalo "La standardo de la Juneco". La puŝo por ŝanĝi la profesio donis vojaĝo al la Malproksima Oriento kaj Nordo, post kiu revenis al Minsk, li aniĝis en la filologia fakultato de la Universitato. Post li revenis el Moskvo en 1972, li prenis de la Moskva eldonejo "Juna Gvardio" preparita por la publikigado de manuskripto libro de poemoj, skribitaj en rusa, kaj transdonita al la eldonistoj 'Beletra literaturo" la manuskripto, en la belorusa lingvo[7]. Ekde tiam, skribas ekskluzive beloruse. Ekde 1978, li iĝis membro de la Unio de sovetiaj verkistoj. Poezio de Uladzimir Njaklajeŭ tradukita al multaj lingvoj[5].

La unua granda prozo verko estis romano Njaklajeŭ "Labuĥ", skribita en ekzilo. La prezento de la romano okazis la 21-an de Septembro 2003. La verkisto mem diras pri la romano[8]:

 
 Mi volis skribi pri homo kiu sciis ĉiun: famo, mono, virinoj ... kaj subite ĉio disfalis. Kaj kiam ĉio disfalis, li subite ekamiĝis. Mi scivolas kiom ĝi irus tiamaniere kun nova sento por li mem. Kaj la fakto ke la libro havas politikan komponanton ĉar sen ĝi ne estas oble malbezoni. 
— Uladzimir Njaklajeŭ

Krome, li skribis tiaj prozaj verkoj kiel kolekto de "Centro de Eŭropo", romanoj "Prago", "Miron kaj Miron", "1-a de majo vivu" kaj aliaj[9].

Socia-politika aktiveco redakti

Partopreno en la prezidantaj elektoj redakti

 
Uladzimir Njaklajeŭ estas en la kunveno kun minskaj blogantoj, 6-a de oktobro 2010

Komence de la kampanjo "Diru la veron," iuj observantoj esprimis la opinion, ke ĝi povus fariĝi saltotabulo por kandidato por prezidento de Belausio [10][11][12][13].. Njaklajeŭ neis la supozo ke la nomumo de lia kandidateco antaŭ la septembro 2010[14][15].

19-an de Julio en kunveno kun belorusaj entreprenistoj Njaklajeŭ anoncis ke ĝi planas igi delegita al la 4-a Tuta-belorusa Popola Asembleo, kiu okazis la 6-7 de decembro 2010[16]. Li kredis, ke estas sufiĉe kolekti 20 000 subskribojn de civitanoj[17][18][19], kvankam ĉi tiu formo de la nomumo de delegitoj ne estas provizita per la leĝaro de Belorusio. En intervjuo de la ĵurnalo "La belorusoj kaj la Merkato" Njaklajeŭ konsentis ke la movado signifas transiron de pure publika kampanjo aktivecoj en la politika kampo[20]. En sia deklaro, li kolektis 25.000 subskribojn por etendo, sed en la kunveno ne estis allasita.

2-a de Septembro 2010 la radiostacio "Eĥo de Moskvo" Uladzimir Njaklajeŭ anoncis sian intencon fariĝi kandidaton en la prezidentaj elektoj de Belorusio en 2010.

Njaklajeŭ estis submetita al amasa kritiko kiam dum la kampanjo akceptis ke li infane mortigis katidon, kio estis poste skribita en unu el liaj libroj en la formo de interkonsiliĝo[21][22][23]. 27-an de Septembro 2010 la Centra Komisiono de Belorusio por Elektoj kaj Naciaj referendumoj registrigis la iniciata grupo de Uladzimir Njaklajeŭ kiel prezidanta kandidato. La oficiale registrita nombro de la iniciata grupo estis 3275 personoj[24], kiu estis kolektita 231.040 subskriboj, 193.829 de kiuj elprovis en Cek[25][26]. 18 de Novembro Njaklajeŭ estis registrita kiel prezidanta kandidato[27].

Laŭ oficialaj ciferoj, kiujn la opozicio kaj mem Njaklajeŭ, nomas falsitajn[28], estis 1.78% de la voĉdonoj[29]. 19-an de Decembro vespere de la elekto nelonge antaŭ la opozicio mitingo en Oktobra placo en Minsk, estis batita de kontraŭtumultaj policanoj[30][31][32][33][34][35][36] kiam kune kun kolumno de subtenantoj marŝis al la loko de la mitingo, kaj portita al hospitalo en serioza kondiĉo. En la nokto de 19-20 de decembro policistoj perfortr forprenigis Njaklajeŭ el la hospitalo[31]. Laŭ la oficiala policia versio, la polico detenis du aŭtoj kun eksplodaĵoj apartenantaj al la dungitaro de Njaklajeŭ[37]. Reprezentantoj de la stabo, atestantoj, ĵurnalistoj kaj spertuloj refutis ĉi tiu versio[38], asertante ke la veturiloj transportitaj sona aparaturo. La policio arestigis la Elektan stabon de Njaklajeŭ plene[30][39].

La ĵurnalo "Belorusio hodiaŭ", ke apartenas al Prezidanta Administrado de Belorusio, 14-e de Januaro 2011, eldonis artikolon "Malantaŭ la kulisoj de konspiro." En la artikolo nomigis al Njaklajeŭ "eks-alkohola" kaj akuzis pri kunlaboro kun la "fremda inteligenteco"[40]. Kanada politika scienculo Davido Marples rimarkigas la anonimecon de la artikolo, sed kredas ke ĝi esprimas la oficialan pozicion de la belorusa registaro[41]. Kunbatalanto de Njaklajeŭ por la elekta kampanjo? politika scienculo, kandidato de la filozofiaj sciencoj, Svjatlana Naumava, komentis la artikolo kiel kruda kaj falsa[42]. Pretendoj kontraŭ la estro eldonisto de la ĵurnalo esprimis fama reĝisoro Victor Daŝuk, kiu nomis tiajn akuzojn kontraŭ Njaklajeŭ profundan moralan dekadencon[43]. Estro de la elekta stabo de Njaklajeŭ, Andrej Dzmitrijeŭ diris ke li planas demandar la ĵurnalo, kvankam li kreas ke la екшигтфдщ estas plene kontrolita por la belorusa registaro[44].

Kriminala kazo redakti

Post lia aresto, Njaklajeŭ estis metita en la KGB malliberejo, kaj lin ĝis 27-a de decembro ne permesis advokato[45][46]. 29-an de Decembro 2010 Njaklajeŭ estis akuzita laŭ la 293-a artikolo de la Kriminala Kodo "amasaj malordoj." La domaĝo por ĉi artikolo povas esti de 5 ĝis 15 jaroj de malliberejo[47]. En la kazo estas kiel akuzitoj kaj suspektatoj 54 homoj, inkluzive la direktisto de kompanjo de Njaklajeŭ Andrej Dzmitrijeŭ, Andrej Sannikaŭ, kaj pluraj aliaj aktivistoj[48].

Aresto de Njaklajeŭ kaj aliaj politikaj aktivuloj nomita la protestoj ekster la lando[49][50][51][52]. 11-an de Januaro 2011 Amnestio Internacia nomigas de Njaklajeŭ kiel "malliberulo de konscienco"[53].

Poste Njaklajeŭ diris ke por semajno de lia esto en la KGB malliberejo la unua fonto de informo por li estis peco de ĵurnalo kun cirkulado de Jevgenij Jevtuŝenko, kiun li trovis en la necesejo. En esto artikolo Jevgenij Jevtuŝenko defendis de Njaklajeŭ.

 
 Oni diris al mi: Kion vi faris! Homoj pro vi sufokis ĉiu alia - estis centoj da kadavroj! Vin kiel "malamikon de la popolo" devus esti juĝata! "Mi sciis ke se ĝi estis, tiam ne skribita al mi Jevtuŝenko[54]
— Uladzimir Njaklajeŭ

29-an de januaro Njaklajeŭ estis liberigita el la malliberejo kaj metita sub la hejma aresto, gardita de du KGB oficiroj. Iuj observantoj kredas ke tiu paŝo belorusa aŭtoritatoj faris sub la minaco de ekonomiaj sankcioj kontraŭ la lando de la EU kaj Usono[55][56]. En ĉi tiu kazo, kiel raportita de lia edzino, Volha Njaklajeva, oni malpermesis lin komuniki kun iu krom ŝi, inkluzive de la doktoroj, uzi la telefono, interreto kaj eĉ alproksimigi la fenestro[57][58][59][60].

19-an de januaro la temon de Njaklajeŭ diskutita en la Parlamento de Finnlando, laŭ iniciato de la finna deputitoj kaj Jeva Njaklajeva estis establita Iniciato «Free Uladzimir Njaklajeŭ." Finna verkisto kaj socia aktivisto Jukao Mullin diris en intervjuo kun ERB[61]:

 
 Ni kredas pri Njaklajeŭ kiel ni kredas pri nia adoptita poeto kaj adoptita civitano. Estas opinio, ke kiam Lukaŝenko dolorigas de Njaklajeŭ - li dolorigas nian finnan homon, la faman finnan poeton. 
— Jukao Mullin

Laŭ Mullin, Finnlando pretas koncedi azilon al Njaklajeŭ kaj aliaj belorusa politikaj malliberuloj.

16-an de majo 2011, "pola radio por fremdo," raportis ke ĉirkaŭ cent kulturaj figuroj de malsamaj landoj subskribis leteron de solidareco kun Uladzimir Njaklajeŭ kaj postulis ke la belorusa aŭtoritatoj por liberigi lin. Inter la subskribintoj de la letero estas pola Nobel-premia poeto Wislawa Szymborska, instruisto de Kaunasa Universitato de Egidijus Aleksandraviĉus, brita historiisto Timothy Garton Ash, kaj multaj aliaj[62].

Baldaŭ Njaklajeŭ estis akuzita sub alia artikolo[63]. 20-an de majo la tribunalo kondamnis de Njaklajeŭ al 2 jaroj de malakceptita verdikto de 2 jaroj[64]. La verdikto estis vokita al la Minska urba tribunalo, sed lasis senŝanĝe[65]. 27-an de majo usona prezidento Barack Obama kondamnis la verdiktokn transdonita de Njaklajeŭ kaj aliajn reprezentantojn de la belorusa opozicio kaj diris ke Usono konsideras ilin kiel politikaj malliberuloj[66].

Post lia liberigo el la malliberejo Njaklajeŭ daŭrigis sociaj kaj politikaj aktivecoj ene de lia kampanjo "Diru la veron."

Notoj kaj fontoj redakti

  1. De Njaklajeŭ estas kariĝo — estos festigita dum tri tagoj[rompita ligilo]
  2. Oni instigas Belorusion liberigi malliberuloj de konscienco enŝlosita en rilato kun la protestoj post Elektoj. Arkivita el la originalo je 2017-04-18. Alirita 2012-07-23.
  3. Belorusa PEN Centro estos nomiga de Njaklajeŭ por la Nobel-premio[rompita ligilo]
  4. Interreta-ĵurnalo de Ambasado de Respubliko de Belorusio en Rusio
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 La vivo de Uladzimir Njaklajeŭ. Arkivita el la originalo je 2010-09-21. Alirita 2012-07-23.
  6. 6,0 6,1 6,2 Някляеў Уладзімір Пракопавіч. Біяграфія. nekliaev.by. Arkivita el la originalo je 2012-03-26. Alirita 2011-4-4. Arkivigite je 2012-03-26 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2012-03-26. Alirita 2012-07-23.
  7. Arnold McMillin.. (2010) Writing in a Cold Climate: Belarusian Literature from the 1970s to the Present Day. Maney Publishing. ISBN 9781906540685.
  8. Владимир Некляев: «Просто хочу домой»
  9. Информация в Facebook
  10. «Говорящих правду» лишают голоса. Naviny.by. БелаПАН (18 мая 2010). Alirita 2010-07-12. Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2012-01-24. Alirita 2012-07-23.
  11. Быковский П. (2010-05-20). Эксперты: Неофициально президентская кампания в Беларуси уже началась. Немецкая волна. Alirita 2010-07-12.
  12. Будучыя прэзыдэнцкія выбары ў люстэрку канфліктаў і тэндэцый году (07.06.2010). Arkivita el la originalo je 2015-07-06. Alirita 2010-07-15. “Максімюк: Па-мойму, кампанія з самага пачатку задумвалася як стартавая пляцоўка для прэзыдэнцкага прэтэндэнта. Улады апошнімі дзеяньнямі толькі прыскорылі гэты працэс, выразна ткнуўшы пальцам ва Ўладзіміра Някляева”.
  13. http://www.belgazeta.by/20100322.11/020410671/[rompita ligilo]
  14. Владимир Некляев заявил, что не хочет быть президентом. Naviny.by. БелаПАН (25.02.2010). Alirita 2010-07-15. Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2012-01-24. Alirita 2012-07-23.
  15. Лукашук З. (25.02.2010) Некляев создал аполитичную кампанию и оказался в политике. Европейское радио для Беларуси. Arkivita el la originalo je 2012-01-31. Alirita 2010-07-15. Arkivigite je 2012-01-31 per WebCite
  16. Александр Лукашенко открыл IV Всебелорусское народное собрание
  17. Некляев пойдет на Всебелорусское народное собрание. Naviny.by. БелаПАН (19 июля 2010). Alirita 2010-08-09. Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2012-01-24. Alirita 2012-07-23.
  18. Владимир Некляев намерен «разбудить» делегатов Собрания[rompita ligilo]
  19. В Бресте набирает обороты кампания по избранию Некляева делегатом четвертого Всебелорусского народного собрания[rompita ligilo]
  20. Владимир Некляев переходит на политическое поле. Arkivita el la originalo je 2011-08-22. Alirita 2012-07-23.
  21. Остановить убийцу котенка. Arkivita el la originalo je 2013-09-27. Alirita 2012-07-23.
  22. «Зеленые» призывают ЦИК не регистрировать «убийцу котенка» Некляева
  23. Стенограмма онлайн конференции Владимира Некляева на сайте «Салідарнасці»
  24. Някляеў павялічыў склад ініцыятыўнай групы да 3 275 чалавек
  25. ЦИК уполномочен уточнить: за Некляева сдано более 193 тысяч подписей. Arkivita el la originalo je 2012-01-11. Alirita 2012-07-23.
  26. Лазавік: Гэта ня мы, гэта Word «скраў» подпісы Някляева
  27. "В Беларуси зарегистрированы 10 кандидатов в президенты", Новости Беларуси, 18 ноября 2010. Kontrolita 2010-11-18. (ruse)
  28. Санников и Некляев предоставили доказательства фальсификации выборов (Текст документа). Arkivita el la originalo je 2014-09-03. Alirita 2012-07-23.
  29. Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2011-01-05. Alirita 2011-01-05.
  30. 30,0 30,1 Некляева избили ещё до окончания выборов, его штаб арестован в полном составе (Белоруссия)
  31. 31,0 31,1 Владимира Некляева из больницы забрали в милицию, заявила его жена
  32. БелаПАН: Представители кампании «Говори правду!»: Мы рассматриваем поведение сил ОМОНа 19 декабря как спланированную провокацию.. Arkivita el la originalo je 2014-09-03. Alirita 2012-07-23.
  33. Росбалт: «Врачи оценивают состояние избитого Некляева как тяжелое». Arkivita el la originalo je 2010-12-23. Alirita 2012-07-23.
  34. Спецназовцы избили Некляева и его сторонников. Arkivita el la originalo je 2012-11-16. Alirita 2012-07-23.
  35. Революции в Белоруссии не получилось. Arkivita el la originalo je 2011-01-27. Alirita 2012-07-23.
  36. НТВ: Павел Селин «Последнее слово» — Видео. Arkivita el la originalo je 2010-12-27. Alirita 2012-07-23.
  37. ГУВД: участникам массовых беспорядков 19 декабря будет дана дополнительная правовая оценка. Arkivita el la originalo je 2011-11-10. Alirita 2012-07-23.
  38. «Приходи ко мне на праздник…». Arkivita el la originalo je 2014-09-03. Alirita 2012-07-23.
  39. Федорович В. Тайны президентской кампании. Белорусский партизан. Arkivita el la originalo je 2011-02-26. Alirita 2011-4-7. Arkivigite je 2011-02-26 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2011-02-26. Alirita 2022-08-04.
  40. За кулисами одного заговора. Arkivita el la originalo je 2011-02-26. Alirita 2012-07-23.
  41. Марплз Д.. ЕС и Белоруссия: что дальше?. polit.ru. Arkivita el la originalo je 2012-02-29. Alirita 2011-4-7.
  42. «СБ»: грубо работаем, коллеги?. Arkivita el la originalo je 2011-02-18. Alirita 2012-07-23.
  43. Viktor Daŝuk pri la aresto de Njaklajeŭ
  44. «СБ» пытается посеять страх. Arkivita el la originalo je 2011-03-15. Alirita 2012-07-23.
  45. Адвокаты Некляева, Северинца и Санникова не могут встретиться с подзащитными. Новая Европа. Arkivita el la originalo je 2012-03-31. Alirita 2011-3-31. [rompita ligilo]
  46. Козлик И. К Некляеву допустили адвокатов. Комсомольская правда. Arkivita el la originalo je 2012-12-03. Alirita 2011-3-31.
  47. Экс-кандидату в президенты Некляеву предъявлено обвинение по статье 293 «массовые беспорядки» — адвокат. Arkivita el la originalo je 2011-01-02. Alirita 2012-07-28.
  48. Уголовное дело о массовых беспорядках: 42 обвиняемые и 12 подозреваемых
  49. В Финляндии создана гражданская инициатива Free Владимир Некляев Arkivigite je 2011-01-22 per la retarkivo Wayback Machine // Европейское радио для Белоруссии, 20.01.2011
  50. Музыкант Юрий Шевчук высказал слова поддержки Владимиру Некляеву[rompita ligilo] // Европейское радио для Белоруссии, 20.01.2011
  51. ПАСЕ пригрозила Белоруссии
  52. П.Басинский. Свободу поэту!Евгений Евтушенко требует освобождения Владимира Некляева
  53. Беларусь призывают освободить узников совести, задержанных в связи с протестами после выборов. Arkivita el la originalo je 2017-04-18. Alirita 2012-07-23.
  54. В СИЗО КГБ Некляеву помог «обрывок газеты со словами Евтушенко, найденный в сортире»[rompita ligilo]
  55. Белорусскую оппозицию сажают в квартиры. Коммерсантъ. Arkivita el la originalo je 2016-03-06. Alirita 2011-3-31.
  56. Некляев и Ирина Халип под домашним арестом
  57. Защита намерена активизировать расследование по избиению Владимира Некляева. Arkivita el la originalo je 2011-02-11. Alirita 2012-07-28.
  58. Стало известно о допросах Алексея Михалевича и Ольги Некляевой. Arkivita el la originalo je 2011-02-18. Alirita 2012-07-28.
  59. Некляеву запретили подходить к окну и пользоваться Интернетом. dzd.ee. Arkivita el la originalo je 2012-01-26. Alirita 2011-4-1.
  60. Ольга Некляева: сотрудники КГБ запретили мужу подходить к окну (Видео). era.by. Arkivita el la originalo je 2012-12-03. Alirita 2011-4-1.
  61. Лукашук З. В Финляндии создана гражданская инициатива «Free Владимир Некляев». Еврорадио. Arkivita el la originalo je 2012-03-31. Alirita 2011-5-16. Arkivigite je 2012-03-31 per WebCite
  62. Лаўрэатка Нобэлеўскай прэміі: Свабоду Паэту Някляеву!. Салідарнасць. Arkivita el la originalo je 2011-12-03. Alirita 2011-10-4.
  63. Двум соперникам Лукашенко смягчили обвинение. lenta.ru. Arkivita el la originalo je 2012-01-28. Alirita 2011-3-31.
  64. Экс-кандидаты в президенты Некляев и Рымашевский приговорены к условным срокам. http://afn.by/news/i/152678.+Arkivita el la originalo je 2012-03-22. Alirita 2011-5-20.
  65. Белорусские оппозиционеры Некляев и Рымашевский обжаловали приговор: Голос России. Голос России. Arkivita el la originalo je 2016-03-04. Alirita 2011-6-9. Arkivigite je 2016-03-04 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2016-03-04. Alirita 2012-07-28.
  66. Обама осуждает Белоруссию за приговоры лидерам оппозиции, называет их политзаключенными - Новости - Политика - Интерфакс. Интерфакс. Alirita 2011-6-9.

Eksteraj ligiloj redakti

Arkivigite je 2010-11-15 per la retarkivo Wayback Machine