Zizers
|
Por samtitola artikolo vidu la paĝon Zizers (stacidomo). |
| Zizers | |
|---|---|
 | |
 | |
| komunumo en Svislando | |
| Kantono | Grizono |
| Distrikto | Landquart |
| Komunumaro | Kvin Vilaĝoj |
| Koordinatoj | 46° 56′ 11″ N 9° 33′ 56″ O / 46.93639 °N, 9.56556 °O (mapo)Koordinatoj: 46° 56′ 11″ N 9° 33′ 56″ O / 46.93639 °N, 9.56556 °O (mapo) |
| Nombro de loĝantoj | 3199 |
| Areo | 11,01 km² |
| Alteco | 561 m super marnivelo |
| Poŝtkodo | 7205 |
| Komunumkodo | 3947 |
 | |
Pri la komunumo redakti
Zizers (prononcu cicrs, en la romanĉa lingvo Zir aŭ Zezras) estas komunumo kaj ĉefloko de la komunumaro Kvin Vilaĝoj kaj la distrikto Landquart en Kantono Grizono, Svislando. Ĝi havis 3199 loĝantojn je la 31-a de decembro 2009.
Geografio redakti
La komunumo Zizers situas ĉe la orienta bordo de la rivero Rejno, ĉe okcidenta deklivo de la valo. Dank al la milda klimato, kiun kaŭzas la feno, varma suda falvento de la Alpoj, en Zizers situas eĉ vitejoj. La teritorio de la komunumo etendiĝas sur areo de 11, 01 km², de kiuj 38,5% estas kovritaj de arbaro, 41,5% servas por agrikulturo kaj 12,1% por setlado.
Najbaraj komunumoj redakti
La komunumo Zizers limas en nordo al Maienfeld, en nordoriento al Igis, en sudoriento al Valzeina, en sudo al Trimmis, en okcidento al Untervaz, kaj en nordokcidento al Mastrils.
Trafiko redakti
La komunumo disponas pri alveturejo al la svisa aŭtovojo A13. Al la publika transportreto la komunumo estas konektita per la stacidomo ĉe la trajnlinio de la Retia Fervojo de Landquart al Koiro kaj per poŝtaŭtolinio al la stacidomo de Landquart.
Historio redakti
La unua dokumenta mencio de Zizers datiĝas el la jaro 824 kiel Zizuris. En la jaro 955 la germana imperisetro Oto la 1-a donacis al sia grandbieno en Zizers la donagoprivilegion. Dum mezepoko Zizers posedis la merkatorajon, kaj havis centran funkcion en la regiono, kaj ĝi estis la ĉefloko de la Supera Tribunalejo Kvar Vilaĝoj, kiu post 1803 nomiĝas Kvin Vilaĝoj. Inter la jaro 1527 ĝis 1567 la civitanoj de Zizers iom post iom liberaĉetis sin de ĉiuj interezodevoj kaj servutoj.
Ĝis en la jaro 1854 al Zizers apartenis ankaŭ Mastrils, kiu tiam fariĝis memstara komunumo. En la jaro 1913 la tri tiamaj eksklavoj de Zizers Oberzollbruck, Russhof (nun Plantahof) kaj Untere Mühle estis disigitaj de Zizers kaj atribuitaj al la komunumo Igis. [1]
Famaj personecoj redakti
En sia ekzilo en Zizers la lasta imperiestrino de Aŭstrio Zita de Bourbon-Parma pasigis la finon de sia vivo kaj mortis la 14-an de marto 1989.
Notoj kaj referencoj redakti
Vidu ankaŭ redakti
Eksteraj ligiloj redakti
- Oficiala retejo de la komunumo Zizers
- Zizers en la Historia Leksikono de Svislando (germane, france, itale)
- Vidu ankaŭ en la Vikimedia Komunejo la kategorion Zizers – (Kolekto de bildoj kaj plurmediaj dosieroj)