Vikipedio

Kolegio Triunuo

kolego de Universitato de Dublino
(Alidirektita el Trinity College (Dublino))

Ne konfuzu kun Universitato de Dublino kaj ankaŭ ne kun la Triunua kolegio de Kembriĝo

Kolegio Triunuo
collegiate university (en) Traduki
neprofitcela organizaĵo Redakti la valoron en Wikidata
moto Perpetuis futuris temporibus duraturam
(Ĝi daŭros en senfinajn estontajn tempojn)
Informoj
fondodato 3-a de marto 1592
fondinto(j) Elizabeto la 1-a vd
speco publika urba
Situo
Geografia situo 53° 20′ 40″ N, 6° 15′ 28″ U (mapo)53.3444-6.2577Koordinatoj: 53° 20′ 40″ N, 6° 15′ 28″ U (mapo)
lando Irlando
urbo Dublino
Nombroj
nombro de studentoj 18 174 vd (stato: 2016)
retejo Oficiala retpaĝaro [+]
Listoj
membro de
vd
filioj
vd
Kolegio Triunuo (Irlando)
Kolegio Triunuo (Irlando)
DEC
Map
Kolegio Triunuo
v • d • r

Kolegio Triunuo aŭ Universitato de Dublino (angle: Trinity College; irlande: Coláiste na Tríonóide) estas la plej malnova akademia institucio en Irlando [1][2]. La institucio estis establita en Dublino fare de Elizabeto la 1-a en 1592 kaj situas en la koro de Dublino, kontraŭ la malnova Parlamentejo de Irlando. Trinity College enhavas kombinaĵon de novaj kaj malnovaj konstruaĵoj, plurajn ampleksajn kortojn, kaj du herbkampojn [3].

La akademia institucio enhavas kolegion kaj universitaton, kie la kolegio estas fakte la nura institucio de la universitato, tiel fakte la du institucioj estas unu. La nura diferenco inter la du institucioj estas ke dum la kolegio respondecas pri la instruplanoj, kaj la akademia kunlaborantaro, la akademio respondecas pri atestado de la gradoj de la kolegiodiplomitoj. La universitato apartenas al la Koimbra Grupo, internacia asocio de 41 universitatoj en Eŭropo, kaj ankaŭ membras en la Ligo de Eŭropaj Esploraj Universitatoj.

En 2019, Mary McAleese estis nomumita por funkcii kiel la prezidanto de la universitato. Ŝi anstataŭis Mary Robinson, kiu havis tiun ĉi postenon ekde 1998. Ambaŭ estis la unuaj virinoj se temas pri gvidi la universitaton ekde ĝia fondo en 1592, kaj antaŭ tio estis la unuaj se temas pri funkcii kiel prezidanto de Irlando.

Fakultatoj

redakti

Aktuale en 2021, la kolegio estas organizita en tri fakultatoj kiuj estas dividitaj en 24 lernejojn [4]:

  • fakultato de Artoj, Homaj kaj Sociaj Sciencoj
  • fakultato de Inĝenierio, Matematiko kaj Sciencoj
  • fakultato de Sansciencoj

Historio

redakti
 
Flago de Trinity Kolegio Dublino, bazita sur ties blazono

Trinity estis establita per reĝa dekreto de reĝino Elizabeto la 1-a en 1592. La Dublinaj urbaŭtoritatoj donis al la universitato la terojn de la "Ĉiuj Sanktuloj" monaĥejo, kiu tiam situis sudoriente de la urbomuro. Tra la jaroj, ĉar Dublino disetendiĝis en la sudokcidento, la kolegio iĝis la centro de la grandurbo.

En ĝiaj fruaj jaroj, Trinity malfermis siajn pordojn nur al la membroj de la protestanta komunumo. En 1793, la unuaj katolikaj studentoj estis rekrutitaj en la kolegio. En 1873, ĉiuj religiaj alirekzamenoj estis aboliciitaj [5]. En 1904, la unua studento estis rekrutita ĉe Trinity, kaj en 1934, virino estis akceptita kiel profesoro, por la unua fojo en la historio de la universitato [6].

La universitata biblioteko enhavas multajn antikvajn librojn, la plej fama el kiuj estas la "Libro de Kells", kies skribo estas atribuita al Sankta Kolumba (kvankam oni supozas, ke ĝi estis verkita de postaj monaĥoj, kaj dediĉita al Columba). La libro estas ĉefverko de religia skribo, kaj ĝi inkludas imponan kaligrafion kaj grandiozajn pentraĵojn. Tiu biblioteko ankaŭ funkcias kiel deponejo por libroj publikigitaj en Irlando kaj Britio.

Notindaj eks-studentoj

redakti

La universitato edukis multaj de plejpartoj de sukcesaj poetoj de Irlando, dramistoj kaj aŭtoroj, inkluzivanta Oscar Wilde, Jonathan Rapida, Bram Stoker, Percy French, Sheridan Le Fanu, William Trevor, John Millington Synge, Oliver Goldsmith, Thomas Moore kaj William Congreve; Nobel Laŭreatoj Samuel Beckett, Ernest Walton, Mairead Maguire kaj William Cecil Campbell; eksaj Prezidantoj de Irlando Douglas Hyde, Éamon de Valera, Mary Robinson kaj Mary McAleese; filozofoj Georgo Berkeley kaj Edmund Burke; politikistoj David Norris, Edward Carson, Robert Emmet, Wolfe Tone kaj John Redmond, tiel kiel matematikistoj Georgo Salmon, Robert Mallet, Bartholomew Lloyd kaj William Rowan Hamilton. Rimarkindaj fakultataj membroj ĉe la universitato inkluzivis Humphrey Lloyd, J. B. Bury kaj E. T. Whittaker.

Galerio

redakti
  •  
    Paĝo de la Libro de Kells, unu el la grandaj artaj atingoj de la irlandaj monaĥoj en la Mezepoko
  •  
    La Libro de Kells estas la plej fama de la volumoj en la Triunuo Altlerneja Biblioteko. Montrita ĉi tie estas la Madonna kaj Infano de Kells (folio 7v).
  •  
    "La longa ĉambro" en la malnova Biblioteko de Trinity College
  •  
    La scienca galerio, malfermita en 2008.
  •  
    Skulptaĵo Sphere Within Sphere de Arnaldo Pomodoro staras ekster la Berkeley Biblioteko [7].

Referencoj

redakti
  1. ↑ History - About Trinity. Arkivita el la originalo je 9 July 2019. Alirita 2021-05-26 .
  2. ↑ "Best universities in Ireland 2022", 10 September 2021.
  3. ↑ The History of Trinity College. Arkivita el la originalo je 27 June 2020. Alirita 2021-05-31 .
  4. ↑ Faculties and Schools. Arkivita el la originalo je 1 May 2021. Alirita 2021-05-26 .
  5. ↑ CATHOLICS AND TRINITY COLLEGE, DUBLIN. (Hansard, 8 May 1834). Arkivita el la originalo je 19 January 2012. Alirita 6 April 2011 .
  6. ↑ (1982) Trinity College, Dublin, 1592–1952: An Academic History. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-23931-8.
  7. ↑ Sphere within Sphere (23 January 2017). Arkivita el la originalo je 8 September 2020. Alirita 2021-05-26 .

Vidu ankaŭ

redakti

Eksteraj ligiloj

redakti

 

Bibliotekoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Kolegio_Triunuo&oldid=8793296"