Adipata acido

Adipata acido
Plata kemia strukturo de la Adipata acido
Tridimensia kemia strukturo de la Adipata acido
Adipata acido estas nature trovata en la Beta vulgaris
Alternativa(j) nomo(j)
Heksanoduoata acido
Kemia formulo	C6H10O4
CAS-numero-kodo	124-04-9
ChemSpider kodo	191
PubChem-kodo	196
Fizikaj proprecoj
Aspekto	blankaj kristaloj
Molmaso	146,142 g·mol-1
Denseco	1,360g cm−3
Fandpunkto	151°C
Bolpunkto	337°C
Ekflama temperaturo	196 °C
Memsparka temperaturo	422 °C
Acideco (pKa)	4,43
Solvebleco	Akvo:14,4 g/L
Mortiga dozo (LD50)	3600 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R22 R36
Sekureco	S02 S24/25 S36 S37 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xi Irita
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H319, H335, H372, H402
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P264, P280, P305+351+338, P337+313
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Adipata acido aŭ C₆H₁₀O₄ estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la organikaj acidoj uzataj kiel analiza reakciaĵo en kemiaj sintezoj. Adipata acido estas blankaj kristaloj, uzataj kiel gustigagento kaj odorigagento en la nutrondustrio kaj en la fabrikado de kosmetikaĵoj kaj farmaciaĵoj.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per oksidado de la cikloheksanolo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{3[O]}}\,}}$

Sintezo 2

• Preparado per hidrogenigo de la adipaldehido

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{2[H]}}\,}}$

Sintezo 3

• Preparado per sapigo de la adipoila klorido:

+2${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+2

Sintezo 4

• Preparado per hidrogenigo de la cikloheksanono:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{3[O]}}\,}}$

Sintezo 5

• Preparado per sapigo de la adipaldehido, sekvata per reakcio de la natria adipato kun sulfata acido:

+2${\mathsf {{\xrightarrow[{-cikloheksanolo}]{}}\,}}$ +${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Sintezo 6

• Preparado per hidratigo de la adipo-nitrilo:

+4+2${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+2

Sintezo 7

• Preparado de la adipata acido per hidrogenigo de la fenolo, sekvata per traktado de la rezultanta cikloheksanono kun nitrata acido:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{4[H]}}\,}}$${\mathsf {{\xrightarrow[{HNO_{3}}]{3[O]}}\,}}$+

Reakcioj

Reakcio 1

• Per varmigo adipata acido produktas ciklopentanonon kaj karbonan duoksidon:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{-BaCO_{3}}]{}}\,}}$

Reakcio 2

• Alkohola esterigo de la adipata acido:

+2${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+2

Reakcio 3

• Salformado per reakcio kun natria hidroksido:

+2${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+2

Reakcio 4

• Reakcio kun karbonatoj:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Reakcio 5

• Reakcio kun sulfurila klorido:

+2${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+2+2

Reakcio 6

• Reakcio kun tionila klorido:

+${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+

Reakcio 7

• Senhidratigo kun formado de la adipata anhidrido en ĉeesto de fosfora kvinoksido:

${\mathsf {{\xrightarrow[{-H2O}]{P_{2}O_{5}}}\,}}$

Literaturo

• Study.com
• Science Direct
• ACS Publications
• Adipic Acid Production from Cyclohexane
• Encyclopedia of Chemical Processing and Design
• Industrial Organic Chemicals
• Organic Syntheses
• Comprehensive Practical Organic Chemistry