Pulegono

Vidu ankaŭ: Izopulegono, Pulegolo, kaj Izopulegolo

Pulegono

Plata kemia strukturo de la Pulegono

Tridimensia kemia strukturo de la
Izopulegono

Tridimensia kemia strukturo de la
Pulegono

Alternativa(j) nomo(j)

(R)-(+)-Pulegono
p-Ment-4(8)-en-3-ono

C₁₀H₁₆O

Merck Index

15,8046

Fizikaj proprecoj

Aspekto

senkolora aŭ flava likvaĵo kun akra odoro je mento

152.236g·mol^-1

0.9346g cm⁻³

224 °C

n_{761}^{20}

1,4850

Ekflama temperaturo

82 °C

Solvebleco

Akvo:Nesolvebla

Mortiga dozo (LD50)

300 mg/kg (buŝe)

Sekurecaj Indikoj

Riskoj

R22

Sekureco

S23 S24/25

Pridanĝeraj indikoj

Danĝero

Xn
Noca por la sano

GHS etikedigo de kemiaĵoj^[1]^[2]

GHS Damaĝo-piktogramo

GHS Signalvorto

Damaĝo

GHS Deklaroj pri damaĝoj

H302, H351, H412

GHS Deklaroj pri antaŭgardoj

P264, P270, P273, P301+312, P330, P501

Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Pulegono estas cikla ketono nature okazanta en la esencoleoj de pluraj plantoj tiaj kiaj Nepeta cataria, Mentha piperita kaj Mentha pulegium. Ĝi estas klasita kiel unuterpeno, senkolora oleeca likvaĵo kun agrabla odoro je mento, pipromento, Hedeoma pulegioides kaj kamforo. Ĝi uzatas kiel gustigagento, en parfumindustrio kaj aromaterapio.

Historio

d-Pulegono trovatas iom vaste disdonita en la naturo, but ĝia okazado laŭŝajne limiĝas al oleoj derivitaj el la familio Labiatae. Kvankam l-pulegono ankoraŭ ne estis priskribita, pro ĝia larĝa distribuado kaj facila trovebleco, d-pulegono estis ĝisfunde esplorita.

D-pulegono estis unue izolita laŭ relative pura kondiĉo far Roland E. Kremers ekde la oleo de Hedeoma pulegioides, malgraŭ ke li erare atribuis al ĝi la formulon C₁₀H₁₈O, sed nur dank'al la eksperimentoj faritaj de Ernst Otto Beckmann (1853-1923) kaj Pleissner ĝia komponado, C₁₀H₁₆O, estis korekte determinita kaj ĝia konvertiĝo al mentono kaj mentono observita^[3].

En la posta jaro, Friedrich Wilhelm Semmler (1860-1931) elmontris ke la ketono donis, per oksidado kun kalia permanganato, acetonon kaj β-metil-adipata acido kaj li sugestis ke temis pri la p-menteno-3-ono. Konfirma evidentaĵo de ĉi-strukturo estis pli malfrue provizita de Otto Wallach (1847-1931), kiu malkovris ke la ketono reakcias kun formiata acido aŭ kiam varmigita ĉe 250°C sub premo, ĝi spertas malkomponiĝon kun formado de ketono kaj 1-metil-cikloheksano-3-ono. La sama malkomponado okazas per agado de la sulfata acido aŭ sub akvo-alkohola solvaĵo de kalia hidroksido.