Trikloramino

Vidu ankaŭ: Kloramino kaj Dukloramino

Trikloramino
Plata kemia strukturo de la Trikloramino
Tridimensia kemia strukturo de la Trikloramino
Alternativa(j) nomo(j)
Nitrogena triklorido
Kemia formulo	NCl3
CAS-numero-kodo	10025-85-1
ChemSpider kodo	55361
PubChem-kodo	61437
Merck Index	15,6689
Fizikaj proprecoj
Aspekto	toksa, potence eksplodema, flava oleeca likvaĵo kun penetranta malagrabla odoro
Molmaso	120,357 g·mol-1
Denseco	1,653g cm−3
Fandpunkto	-40°C
Bolpunkto	71°C
Memsparka temperaturo	93 °C
Solvebleco	Akvo:r, soluble in benzene, chloroform, CCl4, CS2, PCl3 g/L
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R19 R27/28 R45
Sekureco	S7 S22 S26 S36 S37 S39 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xn Noca por la sano T+ Venena C Koroda E Eksplodo- danĝera
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H290, H314, H315, H319, H335, H372, H412
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P234, P260, P261, P264, P270, P271, P273, P280, P301+330+331, P302+352, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P310, P314, P321, P332+313, P337+313, P362, P363, P403+233, P404, P405, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Trikloramino aŭ NCl₃ estas neorganika klora kombinaĵo de nitrogeno, toksa, potence eksplodema, flava oleeca likvaĵo kun penetranta malagrabla odoro uzata en eksplodaj reakcioj en kemiaj sintezoj, kiel amoniaka klorderivaĵo. Kiel oni povas konstati trikloramino devenas el amoniako kie ĉiuj hidrogenatomoj estis anstataŭataj de kloratomoj. Trikloramino estas solvebla en benzeno, karbona kvarklorido, karbona dusulfido kaj fosfora triklorido.

Nitrogena triklorido estas irita al mukoza membranoj kaj larmigagento. La pura substanco estas potence eksplodema kaj sensiva al sunlumo, varmo kaj, al milda ŝoko kaj organikaj komponaĵoj. Pierre Louis Dulong ĝin preparis en 1812, kaj tiu malkovro kostis al li du fingrojn. En 1813, la sama eksplodo okazis kun Humphry Davy kiu dum kelka tempo blindiĝis. Pro tio li devis dungi Michael Faraday kiel sia asistanto, kiu cetere suferis la saman eksplodon. Pli malfrue, Antoine-Jérôme Balard, Rudolf Christian Böttger kaj Hermann Kolbe trovis aliajn metodojn.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per interagado de amoniako kaj kloro:

4+3${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+3

Sintezo 2

• Preparado per traktado de amonia nitrato kaj kloro:

14+5${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$2+4+20+22

Sintezo 3

• Sintezo per traktado de amonia karbonato kun kloro::

2+3${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+3 +2+2

Sintezo 4

• Preparado per agado de amonia klorido kaj klora duoksido:

3+6${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$3+6

Reakcioj

Reakcio 1

• Makomponado de trikloramino:

2${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+3

Reakcio 2

• Hidrolizo de de trikloramino:

+3${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+3

Reakcio 3

• Reakcio de kloramino kaj kalia hidroksido:

+6+3${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$+3+3

Reakcio 4

• Klorigo de terciaraj karbonoj:

2+2${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$2+2++

Reakcio 5

• Transformado de alkoholoj en kloridojn:

4+6${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$3+6+2

Kemiistoj kiuj esploris trikloraminon

• 
  Hermann Kolbe (1818-1884)
• 
  Pierre Louis Dulong
  (1785-1838)
• 
  Humphry Davy (1778-1829)
• 
  Antoine-Jérôme Balard
  (1802-1876)
• 
  Rudolf Christian Böttger
  (1806-1881)
• 
  Michael Faraday (1791-1867)
  

Vidu ankaŭ

• Unukloramino
• Dukloramino

Literaturo

• Distribution Generated Taste-and-odor Phenomena
• Some Drinking-water Disinfectants and Contaminants, Including Arsenic
• Advances in Taste-and-odor Treatment and Control
• Food Taints and Off-Flavours
• Seasonal Chlorination Practices and Impacts to Chloraminating Utilities
• Issues in Environment, Health, and Pollution