Luís Vaz de Camões

portugala poeto

Luiz (aŭ Luís laŭ moderna portugala ortografio) VAZ de CAMÕES (naskiĝis en Lisbono ĉirkaŭ la jaro 1524; mortis en Lisbono la 10-an de junio 1580) estas konsiderata la plej grava portugala poeto kaj aŭtoro de la nacia epopeo.

Luís Vaz de Camões
Persona informo
Luís Vaz de Camões
Naskiĝo 30-an de novembro 1524 (1524-11-30)
en Lisbono
Morto 10-an de junio 1580 (1580-06-10) (55-jaraĝa)
en Lisbono
Tombo Monaĥejo de la hieronimanoj de Belém Redakti la valoron en Wikidata vd
Religio katolikismo vd
Etno portugaloj vd
Lingvoj hispanaportugalalatina vd
Ŝtataneco Reĝlando Portugalio Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Universitato de Koimbro Redakti la valoron en Wikidata vd
Subskribo Luís Vaz de Camões
Familio
Dinastio Camões family vd
Patro Simão Vaz de Camões Redakti la valoron en Wikidata vd
Patrino Ana de Sá de Macedo Redakti la valoron en Wikidata vd
Parencoj Vasco Pires de Camões (en) Traduki (praavo) Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo poeto
verkisto
dramaturgo
militisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Laborkampo Poezio kaj dramo Redakti la valoron en Wikidata vd
Verkado
Verkoj La Luzidoj vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Vaz de Camões devenas el galega familio kiu iĝis nord-portugala familio en la urbo Chaves, dum en Kastilio estis la enlanda milito de Trastamara. Oni ne certas ĉu vere li naskiĝis en Lisbono, Evoraaŭ Koimbro. Dum kelkaj jaroj li loĝis en Koimbro (Coimbra) kie li ĉeestis universitatajn lecionojn pri hom-sciencoj en la Monaĥejo de Santa Cruz kie estis onklo lia, kiu estis pastro. Li revenis al Lisbono, kaj tie li pasigis "bohemian" vivon. Li estis militisto en Afriko, kaj perdis okulon en Sebto. En 1553, post kiam Camões estis arestita pro interbatiĝo, li foriris al Barato (tiam "Hindio"). Tie li restis dek ses jarojn en la urbo Goao, tiuepoke portugala kolonio, kie li suferis epidemiojn kaj vrakojn, kaj skribis gravan parton da sia verkaro.

Camões revenis al Portugalio en 1569, malriĉa kaj malsana estante 46-jaraĝa, sed sukcesis en 1572 publikigi la verkon La Luzidoj, kiu poste fariĝis la portugala popola epopeo, danke al la influo de kelkaj amikoj sur la tiama reĝo Sebastiano la 1-a. Li mortis dek jarojn post sia reveno.

Literatur-historie lia verko staras inter klasikismo kaj baroko. Li estis lirika poeto, aŭtoro de bonkvalitaj sonetoj pretarkismaj, amtemaj kaj influitaj de Garcilaso de la Vega (kiun li tradukis kaj kiu estis same kiel li soldato).

La Luzidoj estas eposa poemo kaj la plej elstara reprezentanto de lia produktado; ĝi konsistas el ok mil versoj en 10 kantoj en stancoj. Ĝi resumas la historion de la portugaloj kaj ties grandeco laŭ la stilo de la Eneido de kiu li prenis la mirindajn kaj mitologiajn elementojn. La centra epizodo estas la ekspedicio de Vasco de Gama ĉe la Kabo de Bona Espero, sed inkludas ankaŭ aliajn pintajn momentojn de la drama historio, ne nur eposajn kaj heroajn, sed ankaŭ de intensa homa dramismo; ĝi inkludas ankaŭ grandiozajn priskribojn. La heroo de la poemo estas la portugala popolo, kaj tial ĝi estas la nacia monumento de la portugala literaturo kaj unu el la plej naciaj verkoj.

Ĉefverkoj

redakti
  • Os Lusíadas (La Luzidoj:1572)
  • Rimas (Rimoj:1595)
  • El-Rei Seleuco (Reĝo Seleŭko:1587)
  • Auto de Filodemo (Aŭto de Filodemo:1587)
  • Anfitriões (Gastigantoj:1587).
 
Monumento al Luís Vaz de Camões, Lisbono

En Esperanto aperis

redakti
  • Luziadoj: III. kanto <parto> / Luiz Vaz de Camões. En: "Tutmonda sonoro": Kálmán Kalocsay; p. 314-319, vol. 1
  • La luzidoj <parto> / Camões. El la portugala trad. Leopoldo Knoedt. En: Nova Esperanta Krestomatio. - p. 122-127
  • La luzidoj / Camões. El la portugala lingvo trad. Leopoldo Knoedt. Antaŭparolo de Humphrey R. Tonkin. Enkonduko de Geraldo Mattos. Chapecó: Eld. Fonto 1980, 464 p.; ilustr., mapo

Memoro

redakti

La Premio Camões, nomita laŭ Luís de Camões, estas la plej grava premio por literaturo en la portugala lingvo.

En Malnova Havano (Kubo) staras statuo de Luís Vaz de Camões[1].

Bildaro

redakti

Eksteraj ligiloj

redakti

Referencoj

redakti
  1. Stanislavo Belov (2019-02-22) Kvarope tra Malnova Havano: de katedralo al moskeo (esperante). Blogger. Arkivita el la originalo je 2019-02-23. Alirita 2019-02-23 .