Dresdeno

	Dresdeno
	germane Dresden
	Ĉefurbo de germana federacia lando Saksio
	Fotomontaĵo Vidoj al la urbo
	Blazono
	Blazono
	Oficiala nomo: Dresden
Ŝtato	Germanio
Federacia lando	Saksio
Distrikto	Eksterdistrikta urbo
Administra divido	10 lokaj partoj (Stadtteile)
Historiaj regionoj	Margraflando Brandenburgio, Reĝlando Prusio, GDR
Eŭropa ŝoseo	E 55
- aŭtostradoj	A4, A13, A14, A17
Rivero	Elbo
Situo	Dresdeno
- alteco	113 m s. m.
- koordinatoj	51° 3′ N 13° 44′ O / 51.050 °N, 13.733 °O (mapo)
Plej alta punkto	Triebenberg
- alteco	384 m s. m.
- koordinatoj	51° 1′ 35″ N 13° 55′ 23″ O / 51.02639 °N, 13.92306 °O (mapo)
Areo	328,31 km² (32 831 ha)
Loĝantaro	548,800 (31.12.2015)
Denseco	1,67 loĝ./km²
Unua skribmencio	1206
Estro	Dirk Hilbert (FDP)
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	01001–01328
Telefona aŭtaŭkodo	small>+49(0)351
Kodo	14 6 12 000
Aŭtokodoj	DD
	Situo enkadre de Germanio Situo enkadre de Germanio
	Situo enkadre de Saksio Situo enkadre de Saksio
	Urba mapo Urba mapo
	Vikimedia Komunejo: Dresden
	Retpaĝo: www.dresden.de

Koordinatoj: 51° 3′ N 13° 44′ O / 51.050 °N, 13.733 °O (mapo)

Dresdeno (germane Dresden, suprasorabe Drježdźany) estas eksterdistrikta urbo en la sudoriento de Germanio kaj la ĉefurbo de la germana federacia lando Saksio. Ĝi situas apud la rivero Elbo kaj estas la politika, scienca kaj kultura centro de la regiono.

Faktoj

germana nomo: Dresden [DRESden]
loko: 51.03 Norde, 13.75 Oriente
horzono: GMT+1h (+2h de aprilo ĝis oktobro)
areo: 328,30 km²

la historia urbocentro vidata de la maria ponto

Vidindaĵoj

En Esperanto

Gvidfolio tra Dresden, eldonita de Germana Esperanto-Asocio, grupo Dresden.

Servoj

Teknologia universitato Dresdeno

Famuloj rilataj la Dresdeno

Ádám Mányoki, pentristo
Aŭgusto (Saksio-Weißenfels)
Christian Juncker, historiisto kaj pedagogo
Erich Schleyer, aktoro
Ernst Neef, geografo
Frida Schanz, verkistino kaj eldonistino
Gottfried Heinrich Krohne, arĥitekto
Jakob Friedrich von Fritsch, politikisto
Johano Georgo la 3-a (Saksio), princelektisto kaj regna marŝalo
Johann Friedrich Wilhelm von Charpentier
Johann Gottfried Borlach, inĝeniero kaj salekspluatisto
Lipót Auer, violonisto
Otto von Loeben, verkisto
Paula Modersohn-Becker, pentristino
Rudolf Mauersberger, dirigento kaj komponisto
Thomas Lindner, skulptisto
Wilhelm Lachnit artisto
Heinrich Ernst, operkantisto

Esperanto en Dresdeno

La urbo ankoraŭ nun havas aktivan esperantistaron. Ĝi disponas pri vigla movada historio:

En aprilo 1905 fondiĝis la unua urba esperanto-grupo, nomata Libera unuiĝo esperanta, fare de la komercisto Walter Goethel kaj la verkistino Marie Hankel. Ekde tiu jaro W. Goethel faris Esperanto-kursojn laŭ la Berlitz-metodo,^[2] ekde la komenco de 1906 Marie Hankel aldone aktiviĝis kiel kursgvidanto kaj havis aparte multajn Esperanto-kursojn.
En oktobro 1906 gvide de Albert Schramm kaj Marie Hankel fondiĝis la Esperanto-Sociento de Dresdeno.^[3]^[2]
En la jaro 1908 Dresdeno estis gastiganto de la 4-a Universala Kongreso de Esperanto. En ĝi estis 1368 kongresanoj el 40 landoj. Okazis la unua kunveno de UEA kaj Esperanto-teatraĵo kun famaj aktoroj.
En 1911 por ruĝkrucanoj estas aranĝitaj Esperanto-kursoj en Dresden. De majo ĝis okobro en la urbo okazis la internacia higiena ekspozicio kun vaste publikigitaj broŝuroj de pluraj institucioj ankaŭ en Esperanto.^[4]
En 1912 fondiĝis Esperanto-biblioteko kadre de la saksa Esperanto-Instituto. La sekvan jaron la instituto kaj la biblioteko tamen translokiĝis al Lepsiko.^[4]
En 1913 en sep dresdenaj lernejoj infanoj lernis Esperanton en regulaj kursoj.^[4]
La komenciĝo de la Unua mondmilito en 1914 estis forta paŝo malantaŭen. La laborista Esperanto-movado estis malpermesita, regulaj kunvenoj estis interrompitaj dum du jaroj kaj multaj esperantistoj estis devigitaj soldatiĝi.
La 1-an de februaro 1916 la parlamentano kaj klubano Albert Steche faris paroladon en la saksa parlamento pri la kreskanta graveco de Esperanto, kiu estis bone akceptata. La 9-an kaj 19-an de decembro unuafoje dum la milito okazis esperanta kunveno, en la artista domo, kaj ekde la 28-a de decembro la kunvenoj denove regule okazis, kvankam la milito ankoraŭ daŭros du pliajn jarojn.^[4]
En 1927 Karp Wallon, en Dresden eldonigis lernolibron de sia alfaro pri Esperanta steno „Rapido“.
Ekde 2001 Dresdeno denove havas Esperanto-Bibliotekon. Pli da informoj troveblas ĉe: http://www.esperanto-dresden.de