Libro de Rut
Rut estas libro de la Hebrea Biblio. Por la judoj ĝi apartenas al la tria parto de la Tanaĥo (nomata Ketuvim, כְּתוּבִים, "la skribaĵoj"). Ene de tio, ĝi estas unu el la kvin solenaj volvolibroj (ְּמגלותMegilot), malgrandaj libroj, kiujn oni legas okaze de kelkaj festoj:
רוּת | |||||
---|---|---|---|---|---|
literatura verko • libro de la Biblio | |||||
Aŭtoroj | |||||
Lingvoj | |||||
Lingvo | Biblia Hebrea lingvo | ||||
Eldonado | |||||
| |||||
| |||||
- Rut je la semajn-festo, festo de la tritik-rikolto (kristane: Pentekosto)
- Alta Kanto je Pasko
- Libro de la Predikanto aŭ Kohelet je la festo de laŭboj
- Libro de la Plorkanto je la 9-a de Abo, memore pri la detruo de la templo
- Libro de Ester je Purimo
Por la kristanoj ĝi apartenas al la historiaj libroj de la Malnova Testamento kaj estas envicigita inter Juĝistoj kaj 1 Samuel.
Nomo
redaktiLa libro nomiĝas
- en la hebrea: רות
- en la greka Septuaginto (LXX): ΡΟΥΘ
- en la latina Nova Vulgato: Liber Ruth
La libro nomiĝas tiel, ĉar Rut estas la ĉefrolulino.
Aŭtoro
redaktiĜin verŝajne verkis arte iu nekonata aŭtoro baldaŭ post la babilona ekzilo, uzante popolrakonton el la tempo de la reĝoj.
Enhavo kaj strukturo
redaktiLa malgranda libro estas unueca novelsimila rakonto pri izraelida virino Naomi el Betleĥemo, kiu pro malsato iras en Moabon kun siaj edzo kaj filoj. La edzo de Naomi mortas, ŝiaj filoj edziĝas kun moabidinoj, kaj ankaŭ ili poste mortas. Tempas, ke Naomi reiru al Betleĥemo, kaj ŝiaj bofilinoj volas iri kun ŝi, sed ŝi diras al ili, ke ili restu en Moabo kaj edziniĝu kun moabidoj. Rut, unu el la bofilinoj, rifuzas. La plej konata citaĵo el la libro estas la sekva eldiro de Rut al Naomi:
|
Rut do iras kun Naomi en Betleĥemon kaj edziniĝas kun Boaz, proksima parenco de la mortinta edzo, fariĝante praulino de Davido.
Bela estas la salut-formulo, kiu estus povinta modelo ankaŭ por la hodiaŭaj kristanaj Diservoj:
|
Graveco
redakti- La libro estas parto de la antaŭhistorio de reĝo David, ĉar en la lastaj versikloj Rut evidentas kiel lia praavino.
- La libro gravas por konvertitoj al Judismo kiel indikaĵo, ke ili de ĉiam estas esenca parto de la juda popolo.
- Oni konsideras ĝin protesto kontraŭ la severa malpermeso de miksitaj geedziĝoj post la ekzilo.
- Oni legas ĝin kiel dokumenton pri la signifo de la familiaj ligoj.
- Ĝi estas rakonto pri la fidela konduko fare de Dio.
Por kristanoj
redakti- La libro estas grava pro la konvinko, ke ankaŭ paganoj havas sian lokon kaj rolon en la historio de la savo.